Đến Hoàng Thành tìm hiểu về “Tết Đoan Ngọ xưa và nay”
Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chương trình “Tết Đoan Ngọ xưa và nay” năm 2022 , với mong muốn mang đến cho du khách những sản phẩm du lịch đặc sắc, đậm dấu ấn văn hóa truyền thống.
Theo đó, lần đầu tiên, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tái hiện không gian nghi lễ ban quạt trong cung đình ngày Tết Đoan Ngọ và trưng bày bộ sưu tập quạt của nghệ nhân Dương Văn Đoàn.


Đoan Ngọ hay còn gọi là Đoan Dương là tết cổ truyền của Việt Nam và một số quốc gia Đông Á, diễn ra vào ngày mùng Năm tháng Năm âm lịch. Theo giáo sư Nguyễn Quang Ngọc, Giám đốc Trung tâm Hà Nội học và phát triển Thủ đô, Ngày Tết Đoan Ngọ trong các triều đại phong kiến, trong cung đình và dân gian cũng có những nghi thức và phong tục khác nhau. Ông đánh giá trưng bày tại Hoàng thành Thăng Long đã kết hợp hài hòa văn hóa cung đình và văn hóa dân gian.

Để chuẩn bị cho nghi lễ này, triều đình giao cho bộ Hộ cấp phát tiền công để chuẩn bị quạt ban trong ngày Tết Đoan Ngọ. Làng Đào Xá thuộc tổng Ngọc Cục, huyện Đường An, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương xưa (nay là làng Đào Quạt, xã Bãi Sậy, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên) được giao trọng trách làm quạt.
“Trong thời tiết nóng bức của ngày Tết Đoan Ngọ, nghi thức ban quạt thể hiện sự quan tâm đặc biệt của nhà vua giành cho các quan, còn ý nghĩa sâu sắc là ban phúc lành, sức khỏe, bình an,” ông Ngọc cho biết.
Bên cạnh đó, còn có khu trưng bày chiếc quạt mang tính chất cung đình có kích thước 2,4m đề bài thơ của vua Lê Hiến Tông viết trên quạt năm 1503; Trưng bày một số quạt dành cho vua, hoàng hậu và quan được phỏng dựng dựa trên các nguồn tư liệu.


Theo quan niệm dân gian xưa, ngày 5/5 (âm lịch) là thời điểm chuyển mùa, mở đầu chuỗi ngày nắng nóng nhất trong năm, cũng là mùa có nhiều dịch bệnh. Tết Đoan Ngọ là dịp người Việt có các hoạt động “giết sâu bọ”, bệnh tật trong người bằng các phong tục ăn bánh tro, trái cây, và rượu nếp…, tắm nước lá để phòng bệnh… Người xưa tin rằng, thảo mộc được hái vào giờ Ngọ ngày Đoan Ngọ thì hương sắc được kết tinh lại sẽ làm tăng thêm dược tính chữa bệnh. Đến nay, nhiều phong tục về Tết Đoan Ngọ đã phai nhạt.



Nhưng trong chương trình “Tết Đoan Ngọ xưa và nay” năm 2022, ngoài những nét đặc sắc về nghi lễ cung đình, ngày Tết Đoan Ngọ trong dân gian cũng được tái hiện lại những phong tục độc đáo như tục “giết sâu bọ”, tục đeo bùa ngũ sắc thông qua những chiếc bùa ngũ sắc được phục hồi dựa theo hiện vật đang được lưu giữ tại Bảo tàng Quai Branly (Cộng hòa Pháp) và không gian đầy màu sắc của một cửa hàng trên phố Hàng Mụn xưa, tục hái thuốc nam đề cao tri thức dân gian dùng thảo mộc chăm sóc sức khỏe con người và trưng bày quạt trong đời sống xưa và nay… thông qua hệ thống trưng bày hiện vật, pano, tranh vẽ diễn giải sẽ mang lại nhiều điều bất ngờ và hấp dẫn.

Đến đây, du khách còn được nghe Nhà sử học Lê Văn Lan nói chuyện về các nghi lễ Tết Đoan Ngọ trong cung đình xưa; Nghệ nhân ẩm thực Nguyễn Ánh Tuyết giới thiệu tục “giết sâu bọ” trong ngày Tết Đoan Ngọ; Nghệ nhân Dương Văn Đoàn giới thiệu về quy trình làm quạt…





Tình yêu Hà Nội luôn thôi thúc nhà văn, họa sĩ Nguyễn Trương Quý đi tìm và khắc họa những nét riêng về thành phố hơn ngàn năm tuổi suốt hơn hai thập kỷ qua.
Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Ất Tỵ 2025 sẽ diễn ra từ ngày 29/3-7/4 (tức từ ngày 1/3-10/3 Âm lịch) tại tỉnh Phú Thọ, nhằm tri ân công đức Tổ tiên, các bậc tiền nhân có công dựng nước và giữ nước.
Triển lãm “Nhất hoa nhất khí” là nơi trưng bày các tác phẩm đặc biệt, theo phong cách nghệ thuật cắm hoa Ikebana.
Một sân khấu bằng kính, nổi giữa mặt hồ, đang tạo sức hút đặc biệt cho không gian Bảo tàng Hà Nội.
Huyện Mỹ Đức đã khai mạc Tuần lễ văn hóa - du lịch xuân hội chùa Hương năm 2025 với chủ đề “Chùa Hương - điểm đến du lịch, văn hóa truyền thống Việt” vào tối 14/3.
Hà Nội có nhiều công trình cổ kính, độc đáo mang đậm dấu ấn thời gian, gợi lên biết bao kỷ niệm đối với những người xa Thủ đô.
0