ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Cuộc chiến tranh giữa Israel và Iran tác động trực tiếp tới Trung Quốc. Mức độ tác động lớn hay nhỏ phụ thuộc vào ba nhân tố, đó là cuộc chiến ấy kéo dài đến bao giờ, Mỹ có tham chiến trực tiếp hay không và kết cục cuối cùng sẽ ra sao đối với Iran.

Trung Quốc là đối tác kinh tế và thương mại quan trọng nhất của Iran. Nhập khẩu dầu lửa của Trung Quốc từ Iran chiếm khoảng 10% tổng nhu cầu nhập khẩu dầu lửa của Trung Quốc. Trung Quốc và Iran hiện có mối quan hệ hợp tác song phương rất tốt đẹp và tin cậy. Iran bị Israel tấn công và nếu bị thêm cả Mỹ khởi chiến, Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực.

Tác động bất lợi của cuộc chiến tranh này thể hiện trên ba phương diện đối với Trung Quốc.
Thứ nhất, nhập khẩu năng lượng nói riêng của Trung Quốc từ Iran và không ít lĩnh vực, dự án hợp tác đã được thoả thuận và đang được triển khai thực hiện giữa Trung Quốc và Iran nói chung sẽ không thể tránh khỏi bị vạ lây bởi chiến tranh, do an ninh không còn được đảm bảo và Iran phải dành ưu tiên cao nhất và nỗ lực nhiều nhất cho cuộc chiến với Israel và Mỹ.
Thứ hai, chiến tranh lôi kéo cả khu vực lớn Trung Đông, Bắc Phi và vùng Vịnh vào tình cảnh xung đột và bạo lực, mất an ninh và ổn định. Bối cảnh và diễn biến tình hình như thế rất bất lợi cho việc Trung Quốc thực hiện trên thực tế ở khu vực này Sáng kiến Vành đai và con đường.
Thứ ba, thế mạnh Trung Quốc có thể thể hiện và phát huy tác dụng ở khu vực này nói chung và trong cuộc chiến tranh giữa Israel với Iran hay giữa liên minh Mỹ và Israel với Iran nói riêng, không phải là quân sự mà là ảnh hưởng về kinh tế và thương mại. Nói cách khác, Trung Quốc hiện rất khó có thể đóng nổi vai trò ngoại giao trung gian hoà giải đáng kể nào giữa Israel và Iran hay giữa liên minh Mỹ - Israel và Iran. Trung Quốc gần như không thể lặp lại được thành công đã từng gặt hái được với vai trò ngoại giao trung gian giữa Ả rập Xê út và Iran. 

Iran là đối tác quan trọng nhưng không phải là đồng minh chiến lược của Trung Quốc trong cuộc cạnh tranh chiến lược toàn diện giữa Trung Quốc và Mỹ. Do đó, Trung Quốc sẽ không hậu thuẫn quân sự cho Iran tiếp chiến Israel và Mỹ mà chỉ lên tiếng ủng hộ Iran về chính trị và phê phán Israel, cũng như cởi mở với mọi sáng kiến, đề nghị hoà bình xuất phát từ khu vực này.
Đứng ngoài cuộc là thượng sách. Nếu Mỹ tham chiến trực tiếp, Trung Quốc được lợi, bởi một khi bị cầm chân ở khu vực này, Mỹ không thể tập trung mọi nguồn lực có được để chơi cuộc chơi sức mạnh và quyền lực chính trị thế giới với Trung Quốc như lâu nay.