Theo dấu thời cuộc bằng dòng tin tức
Có những câu chuyện báo chí không chỉ đưa tin, mà còn lặng lẽ ghi lại dấu ấn của thời cuộc, lưu giữ ký ức của một dân tộc trong hành trình vượt qua chiến tranh, xây dựng và phát triển.
Câu chuyện sau đây là cuộc trở về với quá khứ – nơi những bức ảnh, những bản tin giữa mưa bom bão đạn vẫn được cất giữ nguyên vẹn bởi những người làm báo chiến trường. Đồng thời, cũng là cái nhìn về những người trẻ hôm nay – đang tiếp nối sứ mệnh làm báo trong thời đại số, với niềm tin và khát vọng đổi thay.
Gần 10 năm gắn bó với Quảng Trị – một trong những chiến trường khốc liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ – điện báo viên vô tuyến điện Nguyễn Minh Vỹ không chỉ là người lính trận, mà còn là “người kể chuyện bằng ảnh”. Ông trực tiếp tiếp nhận và truyền đi hàng ngàn bức điện mật quan trọng. Trong điều kiện thiếu thốn, giữa mưa bom bão đạn, ông vẫn cầm chắc máy ảnh, ghi lại những khoảnh khắc sống còn của chiến trường bằng phim đen trắng.
PGS. TS Nguyễn Minh Vĩ - Nguyên phóng viên ảnh TTXVN chia sẻ: "Tuổi trẻ bấy giờ thì nhiều ước mơ lắm, nhưng mà ước mơ lớn nhất là được vào chiến trường, tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ. Đặc biệt là lúc đang hành quân trên đường ấy, khi mà B62 dội xuống, tất cả phải sơ tán, nằm xuống. Tôi nghĩ rằng đó là hình ảnh rất quan trọng và quý giá cần phải ghi lại được. Có lẽ cũng do đam mê và tranh thủ những khoảnh khắc để chụp lại cho nên khi B57, B52 thì tôi đã phải bật dậy để chụp ảnh. Mà cũng chẳng nghĩ đến hy sinh gian khổ đâu".
Một dòng tin hôm nay có thể trở thành tư liệu quý giá cho mai sau. Hơn cả nhiệm vụ truyền tin, báo chí đang âm thầm lưu giữ ký ức xã hội – để mỗi thế hệ khi nhìn lại đều hiểu mình đã đi qua những gì. Ký ức về một đất nước trong hành trình phát triển. Ký ức về tinh thần thời đại, về cách con người phản ứng trước thử thách – những khát vọng, niềm tin và cả hy sinh lặng thầm.
Nhà báo Trần Đức Nuôi - Nguyên Trưởng Ban thư ký biên tập Đài Tiếng Nói Việt Nam cho hay: "Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã khẳng định trong phát biểu của mình là Đài phát thanh là một binh chủng hợp thành làm nên chiến thắng. Tức là sự kết hợp giữa tuyên truyền phản ánh với mặt trận quân sự, mặt trận chính trị, mặt trận ngoại giao. Trước hết nó là tính cổ vũ bằng tiếng nói, bằng phóng sự bằng bảng tin và cổ vũ bằng tiếng hát. Tôi thì chưa nghiên cứu nhiều về thế giới nhưng tôi biết rằng hiếm nơi nào mà làn sóng phát thanh trở thành một chỉ lệnh".
Gần 10 năm gắn bó với Quảng Trị – một trong những chiến trường khốc liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ – điện báo viên vô tuyến điện Nguyễn Minh Vỹ không chỉ là người lính trận, mà còn là “người kể chuyện bằng ảnh”. Ông trực tiếp tiếp nhận và truyền đi hàng ngàn bức điện mật quan trọng. Trong điều kiện thiếu thốn, giữa mưa bom bão đạn, ông vẫn cầm chắc máy ảnh, ghi lại những khoảnh khắc sống còn của chiến trường bằng phim đen trắng.
PGS. TS Nguyễn Minh Vĩ - Nguyên phóng viên ảnh TTXVN chia sẻ: "Tuổi trẻ bấy giờ thì nhiều ước mơ lắm, nhưng mà ước mơ lớn nhất là được vào chiến trường, tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ. Đặc biệt là lúc đang hành quân trên đường ấy, khi mà B62 dội xuống, tất cả phải sơ tán, nằm xuống. Tôi nghĩ rằng đó là hình ảnh rất quan trọng và quý giá cần phải ghi lại được. Có lẽ cũng do đam mê và tranh thủ những khoảnh khắc để chụp lại cho nên khi B57, B52 thì tôi đã phải bật dậy để chụp ảnh. Mà cũng chẳng nghĩ đến hy sinh gian khổ đâu".
Một dòng tin hôm nay có thể trở thành tư liệu quý giá cho mai sau. Hơn cả nhiệm vụ truyền tin, báo chí đang âm thầm lưu giữ ký ức xã hội – để mỗi thế hệ khi nhìn lại đều hiểu mình đã đi qua những gì. Ký ức về một đất nước trong hành trình phát triển. Ký ức về tinh thần thời đại, về cách con người phản ứng trước thử thách – những khát vọng, niềm tin và cả hy sinh lặng thầm.
Nhà báo Trần Đức Nuôi - Nguyên Trưởng Ban thư ký biên tập Đài Tiếng Nói Việt Nam cho hay: "Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã khẳng định trong phát biểu của mình là Đài phát thanh là một binh chủng hợp thành làm nên chiến thắng. Tức là sự kết hợp giữa tuyên truyền phản ánh với mặt trận quân sự, mặt trận chính trị, mặt trận ngoại giao. Trước hết nó là tính cổ vũ bằng tiếng nói, bằng phóng sự bằng bảng tin và cổ vũ bằng tiếng hát. Tôi thì chưa nghiên cứu nhiều về thế giới nhưng tôi biết rằng hiếm nơi nào mà làn sóng phát thanh trở thành một chỉ lệnh".
Trong thời đại số, báo chí không chỉ “ghi chép” mà còn định hình cách xã hội nhìn nhận vấn đề. Mỗi khung hình, mỗi câu chữ, mỗi lựa chọn từ ngữ đều mang theo trách nhiệm – đưa công chúng đến gần hơn với sự thật, tránh xa tin giả, cảm xúc bị thao túng.
Đặc biệt, nhà báo trẻ ngày nay đang đối mặt với nhiều thách thức: sự sáp nhập của các cơ quan báo chí, thị trường lao động báo chí thu hẹp, trí tuệ nhân tạo phát triển nhanh chóng. Họ buộc phải không ngừng học hỏi, nâng cao năng lực công nghệ, giữ vững đạo đức nghề nghiệp và linh hoạt thích ứng để khẳng định vị thế trong môi trường báo chí hiện đại.
Ông Nguyễn Thành Lợi - Tổng Biên tập Báo Kinh Tế Đô thị cho biết: "Đó là một nghề đặc biệt của đặc biệt. Nghề báo đòi hỏi có một kiến thức tổng hợp, năng động sáng tạo, tư duy nhạy bén, và đòi hỏi tình yêu, đam mê với nghề. Thậm chí là phải dám hy sinh và dấn thân. Đối với sinh viên còn ngồi trên ghế nhà trường hay một số các cháu học sinh cấp 3 muốn thi vào các trường báo chí thì hãy nghĩ rằng khi chúng ta lựa chọn thì chúng ta phải đam mê đã. Chúng ta không được giao động trước những biến thiên của thời cuộc".
Thế hệ phóng viên trẻ hôm nay – với khát vọng và bản lĩnh – sẽ tiếp nối hành trình ấy, để mỗi dòng tin không chỉ là thông tin, mà còn là hơi thở của thời đại.
Thế hệ phóng viên trẻ hôm nay – với khát vọng và bản lĩnh – sẽ tiếp nối hành trình ấy, để mỗi dòng tin không chỉ là thông tin, mà còn là hơi thở của thời đại.
