26 quốc gia cam kết hỗ trợ an ninh cho Ukraine
26 quốc gia đồng minh của Ukraine đã cam kết sẵn sàng triển khai lực lượng "trấn an" tại Ukraine ngay sau khi một lệnh ngừng bắn hoặc thỏa thuận hòa bình với Nga được thiết lập.
Thông báo trên được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đưa ra ngày 5/9, sau hội nghị thượng đỉnh tại Paris giữa các nhà lãnh đạo thuộc nhóm gọi là "Liên minh Tự nguyện" - một liên minh bao gồm 35 quốc gia ủng hộ Ukraine trong cuộc xung đột giữa Nga - Ukraine.
Một “liên minh bảo đảm” hậu chiến?
Theo ông Macron, các lực lượng được đề xuất không nhằm mục đích gây chiến với Nga, mà là lực lượng răn đe đa quốc gia nhằm bảo vệ Ukraine khỏi nguy cơ bị tái xâm lược, củng cố ổn định hậu xung đột và hỗ trợ quá trình tái thiết.
“Chúng tôi không có ý định tiến hành xung đột chống lại Nga. Nhưng chúng tôi cần chuẩn bị một cấu trúc an ninh mới, rõ ràng, vững chắc và mang tính răn đe, để ngăn chặn mọi hành động quân sự mới từ Moscow”, ông Macron nói tại buổi họp báo chung với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Tổng thống Macron nhấn mạnh, sự hiện diện quân sự này có thể là trên bộ, trên không hoặc trên biển, tùy theo từng quốc gia và thỏa thuận an ninh song phương hoặc đa phương.
Mỹ ủng hộ về nguyên tắc, nhưng chưa cam kết rõ ràng
Dù Mỹ chưa công khai xác nhận vai trò cụ thể trong sáng kiến này, cả ông Macron và ông Zelensky đều cho biết, Washington đã bày tỏ sự ủng hộ về mặt nguyên tắc.
Tổng thống Ukraine nói: “Chúng tôi rất biết ơn sự hỗ trợ của Mỹ và tôi tin rằng họ sẽ tham gia vào bằng một hình thức nào đó trong kế hoạch này. Tuy nhiên, hiện tôi chưa sẵn sàng chia sẻ chi tiết cụ thể”.
Ông Macron cũng xác nhận, các kế hoạch quân sự đang được “lập trình” phối hợp với Mỹ, trong khi các lãnh đạo châu Âu như Thủ tướng Anh Keir Starmer nhấn mạnh rằng, “bất kỳ lực lượng đảm bảo nào cũng cần có sự hậu thuẫn chính trị và chiến lược từ Mỹ.”
Ông Trump kêu gọi châu Âu ngừng mua dầu khí Nga
Sau cuộc họp, các lãnh đạo châu Âu đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Theo Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb, ông Trump nhấn mạnh rằng, châu Âu cần chấm dứt nhập khẩu năng lượng từ Nga - vốn đang là một nguồn tài chính chủ lực cho xung đột. Tổng thống Trump được cho là đã đưa ra con số: 1,1 tỷ euro - là số tiền mà EU đã trả cho nhiên liệu từ Nga trong vòng một năm.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (phải) chào đón Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb (trái) khi ông đến tham dự cuộc họp ở Paris, Pháp, ngày 4/9/2025.
Một quan chức Nhà Trắng giấu tên tiết lộ thêm rằng, ông Trump cũng kêu gọi các đồng minh châu Âu gây sức ép kinh tế với Trung Quốc - quốc gia bị cáo buộc là đang gián tiếp hỗ trợ Nga qua các mối quan hệ thương mại và công nghệ.
Trong khi đó, Thủ tướng Đức Friedrich Merz đưa ra ba hướng hành động nhằm thúc đẩy giải pháp hòa bình, bao gồm: Tiến tới một hội nghị thượng đỉnh có sự tham gia của ông Zelensky và các lãnh đạo chủ chốt; Thống nhất về một lệnh ngừng bắn toàn diện; Gia tăng trừng phạt nếu Nga kéo dài xung đột.
Người phát ngôn chính phủ Đức, ông Stefan Kornelius tuyên bố: “Nếu Moscow tiếp tục trì hoãn, châu Âu sẽ không ngần ngại tăng cường sức ép kinh tế, mở rộng các lệnh trừng phạt để buộc Nga trở lại bàn đàm phán”.
Ông Zelensky: Cần một cuộc gặp trực tiếp với ông Putin
Tổng thống Zelensky nhấn mạnh, một cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin là điều “không thể tránh khỏi”, dù ông không kỳ vọng nhiều về tiến triển thực chất.
“Đây không còn là mong muốn, mà là sự cần thiết. Dù là cuộc gặp song phương hay đa phương, chúng tôi sẵn sàng. Nhưng tôi cho rằng Nga sẽ cố gắng trì hoãn mọi tiến trình”.
Phía Nga chưa đưa ra bình luận chính thức về đề xuất cuộc gặp này.
Tín hiệu từ Moscow và sự ủng hộ của Trung Quốc
Phát biểu vào ngày thứ Tư (3/9), Tổng thống Putin cho biết, ông “không bác bỏ khả năng đạt được một giải pháp chấp nhận được nếu lý trí chiến thắng”, đồng thời thừa nhận rằng, Tổng thống Trump có mong muốn chân thành giải quyết xung đột.
Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát chỉ ra rằng, ông Putin đang nhận được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng và công nghệ, khiến Nga có thêm thời gian và nguồn lực để kéo dài chiến sự.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte cảnh báo rằng, các quốc gia châu Âu nên cẩn trọng với Nga. Ông trích dẫn các báo cáo tình báo cho biết, Moscow đang xem xét mở rộng chiến lược quân sự ra ngoài Ukraine, đe dọa an ninh của các quốc gia láng giềng trong khu vực Baltic và Đông Âu.
“Chúng ta phải đảm bảo khả năng răn đe của mình ở mức cao nhất”, ông Rutte nói.
Trong khi các cuộc thảo luận chính trị đang diễn ra, chiến sự tại Ukraine vẫn tiếp tục với cường độ cao. Theo Không quân Ukraine, vào đêm 4/9, Nga đã phóng 112 máy bay không người lái, bao gồm UAV tấn công và UAV mồi nhử. 84 chiếc đã bị chặn hoặc gây nhiễu bởi hệ thống phòng không Ukraine.
Trong một diễn biến riêng rẽ, Nga thông báo trục xuất một nhà ngoại giao Estonia, nhằm trả đũa việc Estonia trục xuất một nhà ngoại giao Nga vào tháng trước - động thái cho thấy căng thẳng ngoại giao tiếp tục gia tăng giữa Moscow và các nước NATO.
Cam kết của 26 quốc gia triển khai lực lượng hỗ trợ an ninh cho Ukraine là một bước đi mang tính chiến lược và biểu tượng, phản ánh ý chí chính trị rõ ràng của phương Tây. Tuy nhiên, triển vọng thực tế của các cam kết này sẽ phụ thuộc vào nội dung thỏa thuận ngừng bắn, vai trò cụ thể của Mỹ và mức độ sẵn sàng của Nga trong việc bước vào một tiến trình hòa bình thực sự.
