Nhiều 'nút thắt' trong cơ chế mua bán điện trực tiếp
Quá trình xanh hóa ngành Điện hiện nay đối mặt nhiều trở ngại, với "nút thắt" lớn chính là cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA).
Trong bối cảnh Việt Nam cam kết mạnh mẽ đạt mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, năng lượng tái tạo được xem là chìa khóa quan trọng. Thế nhưng, quá trình xanh hóa ngành điện vẫn đối mặt nhiều trở ngại.
Tại Diễn đàn “Điện tái tạo thúc đẩy doanh nghiệp phát triển: Vấn đề đặt ra trong thực tiễn và giải pháp thực hiện” vừa diễn ra ở TP.HCM, các chuyên gia và doanh nghiệp cho rằng, một trong những “nút thắt” lớn chính là cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), khi các quy định chưa thật sự thông thoáng, đồng bộ, làm chậm lại tốc độ chuyển dịch năng lượng.
Nhiều địa phương như TP.HCM, Đồng Nai cho rằng, lộ trình chuyển dịch sang năng lượng sạch còn nhiều bất cập. Dù Chính phủ đã ban hành Nghị định 57 về cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), nhưng việc triển khai thực tế gần như chưa có chuyển biến. Nguyên nhân chính là thiếu thông tư hướng dẫn chi tiết về cách tính phí truyền tải, phân phối, điều độ và bù trừ chênh lệch, khiến doanh nghiệp khó dự báo tài chính, hạn chế khả năng thu hút vốn đầu tư. Ngoài ra, thủ tục hành chính còn phức tạp, quy trình phê duyệt dự án thiếu rõ ràng về hồ sơ, trình tự và vai trò phối hợp giữa các cơ quan, khiến doanh nghiệp gặp nhiều lúng túng.
Để tháo gỡ "điểm nghẽn" này, các chuyên gia, doanh nghiệp kiến nghị ngành chức năng nhanh chóng ban hành thông tư chi tiết, xây dựng khung giá và cơ chế thanh toán rõ ràng. Đồng thời, thủ tục DPPA cần được tinh gọn theo cơ chế “một cửa”, phân định trách nhiệm giữa Bộ Công Thương, EVN và các đơn vị liên quan nhằm khơi thông thị trường điện cạnh tranh, thúc đẩy tiến trình xanh hóa năng lượng.