Nhà văn Hồ Phương, tác giả truyện ngắn 'Cỏ non' qua đời

Nhà văn, Thiếu tướng Hồ Phương, người nổi tiếng rất sớm với tác phẩm "Cỏ non" đã qua đời tại nhà riêng ở Hà Nội, hưởng thọ 94 tuổi.

Thông tin trên được nhà văn Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, cho biết hôm 3/1. Theo đó, nhà văn Nguyễn Quang Thiều viết:

"Khi nghe họa sĩ Nguyễn Thu Thủy, cháu của nhà văn thông báo tin buồn, tự nhiên trong tôi hiện lên một vùng cỏ non mênh mông. Có lẽ, bởi tác phẩm đầu tiên của ông đã hằn sâu trong ký ức tôi là tác phẩm Cỏ non được trích trong sách giáo khoa hồi tôi còn đi học. Với tôi, ông không bay về trời mà vẫn ở lại mặt đất trong màu cỏ xanh mãi tận chân trời ấy. Xin cúi đầu tiễn biệt ông: Người lính Hồ Phương, nhà văn Hồ Phương".

Nhà văn Hồ Phương sinh năm 1930 tại thị xã Hà Đông (nay là quận Hà Đông, Hà Nội), với tên khai sinh là Nguyễn Thế Xương. Sinh thời, ông cho biết ông có sự ngưỡng mộ đặc biệt với Bác Hồ. Ông kể, năm 15 tuổi, cách mạng thành công, ông đã nghe cha mình và các anh trai ngồi nói chuyện về Bác. Kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ông vào tự vệ thành, rồi trở thành Vệ Út của trung đoàn Thủ đô cũng là vì hâm mộ Bác Hồ. Lên chiến khu, được gặp Bác trực tiếp, hình ảnh thần tượng trong ông càng sống động. Năm 2007, ở tuổi ngoài 70, ông đã cho ra mắt cuốn tiểu thuyết về tình cha con của Bác Hồ mang tên Cha và con (Nhà xuất bản Kim Đồng).

Thiếu tướng, nhà văn Hồ Phương (1930 - 2024) (Ảnh: Tư liệu).

Năm 16 tuổi, Hồ Phương đã đứng trong hàng ngũ những người tự vệ có mặt trên các chiến lũy ở Thủ đô để đánh giặc Pháp. Ông cũng là một trong những Chính trị viên xuất sắc, trực tiếp chiến đấu và phụ trách báo Quân Tiên phong của Đại đoàn 308 trong chống Pháp.

Năm 1948, ông viết truyện ngắn đầu tay Nước mắt xung kích. Ông đã suy nghĩ để chọn một bút danh cho mình và ông đã chọn Hồ Phương theo họ của Bác Hồ. 

Trong cuộc đời văn nghiệp của một nhà văn quân đội, Hồ Phương đã cho ra mắt nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Thư nhà, Lá cờ chuẩn đỏ thắm, Cỏ non, Kan Lịch, Những tầm cao, Biển gọi, Chúng tôi ở Cồn Cỏ …

Nhà văn Hồ Phương nổi tiếng nhanh chóng với tác phẩm "Cỏ non" sau khi tác phẩm được đưa vào sách giáo khoa phổ thông.

Một tác phẩm khác của ông cũng đi vào ký ức của nhiều thế hệ độc giả đó là "Thư nhà" viết năm 1948 khi Hồ Phương mới 18 tuổi.

Sau chiến dịch Điện Biên Phủ, nhà văn Hồ Phương được điều về Tổng cục Chính trị với nhiệm vụ viết văn và tham gia thành lập Tạp chí Văn nghệ Quân đội. Ông là một trong những vị tướng, nhà văn hiếm hoi ở Việt Nam. Năm 1993, ông nghỉ hưu.

Ông được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2012.

Có thể thấy, hơi thở cuộc sống hào hùng luôn hiện lên qua những trang văn của nhà văn lão thành, tiêu biểu như: Những tiếng súng đầu tiên (1955), Cỏ non (truyện ngắn 1960), Xóm mới (tập truyện ngắn, 1963), Chúng tôi ở Cồn Cỏ (ký sự dài, 1966), Khi có một mặt trời (truyện ký 1972).

Các sáng tác của ông chủ yếu viết về anh hùng, những điều tốt đẹp, tỏa sáng của anh bộ đội cụ Hồ và nhân dân. Những Anh hùng có thật như Kan Lịch, Lê Mã Lương, chiến sĩ Cồn Cỏ, lãnh tụ Hồ Chí Minh... đã trở thành nhân vật văn học trong tác phẩm của Hồ Phương. 

Một số giải thưởng của Thiếu tướng, nhà văn Hồ Phương

Giải thưởng truyện ngắn báo Văn nghệ 1958 cho tác phẩm Cỏ non.

Giải thưởng văn học Thủ đô 1983 cho tác phẩm Những tầm cao.

Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam - Bộ Công an với tác phẩm Yêu tinh (2001).

Giải thưởng UBTQ Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam với tác phẩm Ngàn dâu (2003).

Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật năm 2000.

Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật năm 2012 cho các tác phẩm Ngàn dâu, Những cánh rừng lá đỏ.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Triển lãm “Hà Nội ơi” được tổ chức nhân dịp ra mắt cuốn sách ảnh cùng tên. Qua lăng kính của 9 nhiếp ảnh gia, Triển lãm hé lộ những khung cảnh đặc trưng, mang đậm dấu ấn thời gian và văn hóa.

Triển lãm “Hồ Chí Minh trong nghệ thuật tạo hình” sẽ diễn ra từ ngày 16-30/5 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025).

Sau gần nửa năm hoạt động, Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo thuộc Bảo tàng Hà Nội đã dần trở thành nơi hội tụ các ý tưởng sáng tạo, kết nối các nguồn lực; nhiều dự án khởi nghiệp sáng tạo đã được kết nối, qua đó chắp cánh cho những khát vọng sáng tạo của cộng đồng.

“Những Ngày Văn học châu Âu 2025” có chủ đề “Từ đâu và đến đâu: Những tiếng nói văn học di dân châu Âu” sẽ mang đến cho khán giả những câu chuyện và góc nhìn của các cây viết gốc Việt nổi bật của văn chương châu Âu đương đại.

UBND thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Tổ chức Kỷ lục Việt Nam tổ chức Lễ công bố kỷ lục: “Thị xã có mật độ nhà sàn truyền thống của dân tộc Thái, ngành Thái trắng nhiều nhất Việt Nam”.

Đại lễ Vesak năm 2025 được đánh giá là nguồn cảm hứng, khơi dậy nguồn năng lượng thiện lành trong mỗi con người, thông qua các hoạt động kết nối tâm linh của tăng ni, Phật tử các quốc gia.