Chương trình 06 tạo đột phá phát triển văn hóa Thủ đô

Thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố, Chương trình 06-CTr/TU về “Phát triển văn hóa; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021 - 2025” được ban hành với 18 chỉ tiêu, 51 đề án, kế hoạch; 22 dự án, nhóm dự án tập trung ba nội hàm chương trình là phát triển văn hóa; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh được Thành ủy xác định: “Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững đất nước và Thủ đô. Văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội. Phát triển văn hóa Thủ đô xứng tầm với truyền thống nghìn năm văn hiến, là trung tâm văn hóa lớn của cả nước”.

Ngay sau khi Thành ủy Hà Nội ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Chương trình 06-CTr/TU, bám sát mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ trọng tâm của chương trình, Ban Chỉ đạo đã tập trung triển khai quyết liệt các nhiệm vụ ngay từ những tháng đầu, quý đầu. Cụ thể, ban hành quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo, thông báo phân công nhiệm vụ, thành lập tổ giúp việc Ban Chỉ đạo; chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị liên quan ban hành văn bản để lãnh đạo, tổ chức thực hiện chương trình. Tổ chức quán triệt về chương trình, Nghị quyết 09, Chỉ thị số 30, kế hoạch triển khai đợt sinh hoạt chính trị: “Nghiên cứu, quán triệt tuyên truyền tư tưởng chỉ đạo, định hướng lớn của Đảng và đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm về kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chương trình được thực hiện nghiêm túc, đã kiểm tra 39 cấp ủy, cơ quan, đơn vị. Phối hợp với các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã thực hiện chế độ thông tin báo cáo việc thực hiện chương trình với Thường trực Thành ủy; Ban Thường vụ Thành uỷ; Thường trực Ban Chỉ đạo theo quy định.

Triển khai Chương trình 06 của Thành ủy, các cấp ủy đều xây dựng chương trình và kế hoạch thực hiện, đã tham mưu ban hành 46 văn bản trong đó có hai nghị quyết, 11 đề án, 33 kế hoạch. Trong đó Thành ủy ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 22/2/2022 về "Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”; Nghị quyết số 23-NQ/TU ngày 16/11/2023 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập; Chỉ thị số 30-CT/TU ngày 19/2/2024 về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng về xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. HĐND thành phố đã ban hành 47 nghị quyết trong lĩnh vực văn hóa - xã hội, nhằm đưa ra chính sách, các cơ chế đặc thù để thực hiện chương trình. Đến nay, 18 chỉ tiêu của chương trình đã cơ bản hoàn thành.

Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh

Bám sát chỉ đạo của Trung ương, căn cứ yêu cầu thực tiễn, nhiệm vụ xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trên địa bàn thành phố tiếp tục được cụ thể hóa, triển khai thực hiện hiệu quả thông qua phong trào “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa”, trọng tâm là xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, xây dựng gia đình văn hóa, thôn văn hóa, tổ dân phố văn hóa, các cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa gắn với việc thực hiện hai quy tắc ứng xử do thành phố ban hành và đề án văn hóa công sở của Chính phủ, đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, các ngành và thu hút được đông đảo tầng lớp nhân dân hưởng ứng và tham gia.

Trong quá trình triển khai thực hiện, đã có nhiều điểm mới, sáng tạo mô hình thiết thực đem lại hiệu quả nổi bật. Việc xây dựng môi trường văn hóa trong gia đình được triển khai với phương châm: “Xây dựng nhân cách người Việt Nam từ giáo dục, đạo đức, lối sống trong gia đình” và thực hiện hệ giá trị gia đình Việt Nam “Ấm no - Tiến bộ - Hạnh phúc - Văn minh”. Thành phố đã xây dựng các kế hoạch nhằm cụ thể hoá việc thực hiện chiến lược phát triển gia đình Việt Nam; thực hiện Chỉ thị số 06-CT/BBT của Ban Bí thư về “tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về công tác gia đình trong tình hình mới nhằm tuyên truyền về giá trị văn hóa truyền thống, xây dựng nếp sống văn hóa lành mạnh, ngăn chặn sự suy thoái về đạo đức, lối sống và tệ nạn xã hội xâm nhập vào gia đình, góp phần xây dựng xã hội hạnh phúc, bền vững theo Nghị quyết Đại hội Đảng XIII và Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVII.

Ông Lê Kim Long ở Tổ dân phố số 4, phường Việt Hưng, quận Long Biên chia sẻ: “Tôi thấy phong trào xây dựng gia đình văn hoá hoàn toàn phù hợp với cuộc sống hiện đại. Bí quyết của gia đình tôi đơn giản thôi, ông bà phải làm gương, cho đến bố mẹ gương mẫu, rồi con cái và các cháu, cả gia đình yêu thương, đoàn kết thì sẽ xây dựng được gia đình văn hoá, có nhiều gia đình văn hoá thì mới có xã hội văn minh, tiến bộ”.

Việc xây dựng môi trường văn hóa trong cộng đồng được triển khai cụ thể bằng mô hình xây dựng thôn văn hóa, tổ dân phố văn hóa; xã – huyện nông thôn mới; phường, thị trấn - quận đạt văn minh đô thị.

Ông Phạm Trường Sơn, Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban Công tác Mặt trận Khu dân cư số 4, phường Quán Thánh, quận Ba Đình cho biết: “Khi được hiểu rõ về quy tắc ứng xử văn hoá, nắm rõ các tiêu chí xây dựng tổ dân dân phố văn hoá kiểu mẫu, nhân dân rất đồng tình ủng hộ, và tổ dân phố của chúng tôi đã nhiều năm liền giữ vững danh hiệu Tổ dân phố văn hoá, và quan trọng là đi vào thực chất, bà con đoàn kết, hỗ trợ nhau trong mọi công việc, chung tay giữ khu phố văn minh”.

Xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp được cụ thể hóa bằng mô hình “Cơ quan, Đơn vị, Doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa” gắn với “Xây dựng nếp sống văn hoá công nghiệp trong công nhân viên chức lao động Thủ đô”. Xây dựng môi trường văn hóa học đường được triển khai cụ thể hóa các nội dung, nhiệm vụ xây dựng văn hóa học. Xây dựng và nhân rộng các mô hình: “Nói không với bạo lực học đường”; “Học sinh Thủ đô ứng xử văn hóa khi tham gia giao thông”; “Em yêu Hà Nội”; “Học sinh Thủ đô chăm ngoan, lễ phép”; “Nhà giáo Hà Nội thanh lịch, văn minh”, ban hành tiêu chí xây dựng trường học hạnh phúc.

Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang: 100% các thôn, làng, tổ dân phố đưa nội dung thực hiện nếp sống văn minh về việc cưới, tang, lễ hội theo tinh thần Nghị định số 61-NĐ/CP về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước; thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, tang gắn với thực hiện các tiêu chí xây dựng tổ dân phố văn hóa, thôn văn hóa, việc tang tổ chức trang nghiêm, thực hiện hỏa táng, có giải pháp chính sách hỗ trợ nhân dân hỏa táng. Trong quá trình triển khai thực hiện các mô hình đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, các ngành và thu hút được đông đảo nhân dân hưởng ứng và tham gia tạo sự chuyển biến tích cực về chất trong xây dựng môi trường văn hóa, xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở lành mạnh.

Thành phố tập trung đầu tư các thiết chế văn hóa thể thao, toàn thành phố có 5.266 thiết chế, công trình văn hóa, thể thao, trong đó nhiệm kỳ này đã đầu tư được 633 thiết chế. Các thiết chế văn hóa, thể thao ở cơ sở đã trở thành địa chỉ văn hóa phục vụ việc tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao tại cộng đồng dân cư góp phần quan trọng trong việc nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần lành mạnh trong các tầng lớp nhân dân. Bên cạnh đó, thành phố đã đầu tư xây dựng thêm nhiều công trình, tạo không gian và môi trường văn hoá cộng đồng ý nghĩa cho nhân dân.

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển công nghiệp văn hóa

Thực hiện Chương trình số 06, Thành ủy ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 22/2/2022 về "Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021-2025, định hướng  đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, triển khai nhiệm vụ nghị quyết gắn với việc tổ chức các nội dung của thành phố sáng tạo. Việc định vị thương hiệu mới, mục tiêu mới cho thành phố khi Hà Nội chính thức gia nhập mạng lưới các "Thành phố sáng tạo" của UNESCO trên lĩnh vực "thiết kế sáng tạo" với nền tảng là văn hóa và sáng tạo, là một xu thế tất yếu của thời đại. Thành phố đã tổ chức bốn lễ hội thiết kế sáng tạo, thực hiện các sáng kiến gia nhập mạng lưới các “Thành phố sáng tạo” của UNESCO, trong đó có ba sáng kiến cấp độ địa phương, ba sáng kiến cấp độ quốc tế, hướng tới mạng lưới thiết kế trẻ, kết nối các doanh nghiệp đồng hành, hướng đến các sản phẩm có giá trị đóng góp vào ngành công nghiệp sáng tạo.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh khai thác giá trị di sản văn hóa kết hợp với tổ chức các sự kiện mang tầm quốc tế, thông qua đó quảng bá trên khắp thế giới hình ảnh về Thủ đô Hà Nội thân thiện, hòa bình, giàu truyền thống văn hóa. Nhiều sự kiện văn hóa, thể thao được tổ chức, qua đó đã góp phần nâng cao năng lực tổ chức sự kiện quy mô quốc tế; xây dựng được các sản phẩm văn hóa và bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, di sản Hà Nội, vừa có nhiều cơ hội tiếp thu tinh hoa văn hóa thế giới, vừa tăng cường quảng bá bản sắc văn hóa Thăng Long - Hà Nội, nét đẹp của người Hà Nội thanh lịch, văn minh, vừa phát triển kinh tế - xã hội tạo nguồn động lực mới thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, gia tăng tỷ trọng đóng góp vào GRDP của thành phố.

Ông Jonathan Baker, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam cho biết: “Ngay từ những ngày đầu, Hà Nội đã dành sự nghiêm túc đặc biệt đối với danh hiệu Thành phố sáng tạo của UNESCO. Hà Nội đã xây dựng một loạt các hoạt động mà thành phố dự định thực hiện trong những năm tiếp theo. Tôi nghĩ rằng Hà Nội đã thực hiện đúng cam kết đó trong suốt 5 năm vừa qua. Hà Nội đã trở thành hình mẫu cho các thành phố khác ở Việt Nam như Hội An, Đà Lạt cũng như các thành phố khác trên thế giới”.

Công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể được quan tâm. Đã có 19 di sản văn hóa phi vật thể của thành phố được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Việc tôn vinh nghệ nhân, chế độ đãi ngộ, hỗ trợ nghệ nhân và các câu lạc bộ trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể được triển khai nghiêm túc. Hội đồng nhân dân thành phố đã ban hành Nghị quyết số 23 quy định chế độ đãi ngộ, hỗ trợ “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú”, nghệ nhân và câu lạc bộ tiêu biểu trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể thành phố Hà Nội, với nhiều mức hỗ trợ.

Nghệ nhân nhân dân Nguyễn Thị Tam, người giữ lửa nghệ thuật ca trù ở xã Thượng Mỗ, huyện Đan Phượng chia sẻ: “Mỗi ngày mỗi tiến bộ, lại được Nhà nước quan tâm đến nên tôi rất phấn khởi, thêm động lực gìn giữ nghệ thuật ca trù cho các thế hệ sau”.

Xây dựng thương hiệu du lịch văn hóa Hà Nội

Trong nhiệm kỳ vừa qua, thành phố đã chú trọng xây dựng thương hiệu du lịch văn hóa Hà Nội. Trong đó, trọng tâm là phát huy các giá trị văn hoá gắn với phát triển du lịch, tạo nên sản phẩm du lịch đặc trưng, đồng thời, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá bền vững. Du lịch Thủ đô đã cơ bản phục hồi kể từ sau đại dịch Covid-19. Ngành du lịch Thủ đô đã xây dựng những sản phẩm du lịch đem lại trải nghiệm mới mẻ, hấp dẫn cho khách, nhất là các hoạt động du lịch đêm. Điển hình như: Tour “Đêm Thiêng liêng” tại di tích Hỏa Lò; Tour đêm “Giải mã Hoàng thành Thăng Long”; Tour đêm Văn Miếu - Quốc Tử Giám “Tinh hoa đạo học”; Tour đêm tại đền Ngọc Sơn và hồ Hoàn Kiếm với chủ đề “Ngọc Sơn - đêm huyền bí”. Một điểm nhấn khác trong phát triển sản phẩm du lịch là hình thành những tuyến du lịch văn hóa - làng nghề tại khu vực ngoại thành.

Thành phố đã đẩy mạnh việc xây dựng và tuyên truyền hình ảnh du lịch Hà Nội trên các nền tảng số, đưa các giá trị của văn hóa góp phần tập tăng trưởng du lịch. Du lịch Thủ đô ngày càng khẳng định được vị trí, hình ảnh, thương hiệu của mình trong khu vực cũng như trên thế giới. Đặc biệt, Hà Nội nhận được nhiều giải thưởng du lịch quốc tế quan trọng như: “Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu thế giới cho kỳ nghỉ ngắn ngày - World’s Leading City Break Destination năm 2022, năm 2023; Top 3 trong 25 điểm đến phổ biến nhất thế giới năm 2024 do nền tảng du lịch trực tuyến hàng đầu thế giới Tripadvisor vinh danh; Năm 2024, thành phố được trao tặng điểm đến du lịch văn hóa hàng đầu Việt Nam, top 25 điểm đến được yêu thích nhất mọi thời đại năm 2025.

Phát triển sự nghiệp thể dục thể thao

Sự nghiệp thể dục thể thao trong giai đoạn vừa qua đã đánh những dấu mốc khó quên của Hà Nội. Thành phố ban hành kế hoạch đào tạo huấn luyện viên, vận động viên thành tích cao, trọng điểm các môn Olympic và ASIAD; kế hoạch về xây dựng cơ chế thu hút nhân tài thể dục thể thao Thủ đô, ban hành hai nghị quyết “Quy định một số nội dung chi, mức chi tập huấn, thi đấu và thuê chuyên gia huấn luyện các đội tuyển thể thao Hà Nội” và “Quy định một số chế độ thu hút, đãi ngộ đặc thù đối với vận động viên, huấn luyện viên đạt thành tích cao của thành phố Hà Nội”. Thể thao thành tích cao được tập trung giữ vững.

Đặc biệt, tại SEA Games 31, Hà Nội đã tổ chức thành công lễ khai mạc, lễ bế mạc, tổ chức triển khai thành công 07 nhiệm vụ do Ban Tổ chức SEA Games quốc gia phân công. Đoàn Thể thao Hà Nội đạt thành tích ấn tượng, xuất sắc giành được 151 huy chương các loại, hoàn thành vượt chỉ tiêu đề ra, chiếm 30,24% tổng số huy chương của Đoàn Thể thao Việt Nam. Tại SEA Games 32, Đoàn Thể thao Hà Nội đóng góp 40 huy chương Vàng, 27 huy chương Bạc, 32 huy chương Đồng, chiếm tỷ lệ 29,41% thành tích huy chương của Đoàn Thể thao Việt Nam. Tại ASIAD 19, trong thành tích chung của Đoàn Thể thao Việt Nam, các vận động viên Hà Nội đóng góp hai huy chương Vàng, 3 huy chương Bạc, 7 huy chương Đồng. Tại Olympic Paris 2024, có hai vận động viên vượt qua vòng loại, hoàn thành chỉ tiêu số lượng vận động viên.

Xây dựng và thực hiện chính sách đãi ngộ, khuyến khích về vật chất, tinh thần đối với đội ngũ vận động viên, huấn luyện viên và chuyên gia thể thao thành tích cao. Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ IX, Đoàn Thể thao Hà Nội đứng thứ nhất toàn đoàn trong tổng số 65 đơn vị trên toàn quốc tham dự đại hội, đây là kỳ thứ 6 liên tiếp Hà Nội giữ vị trí đứng thứ nhất toàn đoàn.

Trong những năm qua, lĩnh vực kinh tế thể thao ở Hà Nội ngày càng phát triển. Thủ đô là địa điểm thu hút bậc nhất các vận động viên trong nước và quốc tế tới tham dự các giải chạy marathon chất lượng góp phần gắn kết cộng đồng, phát triển kinh tế xã hội, quảng bá, mở rộng dịch vụ du lịch.

Sự nghiệp thể dục thể thao cho mọi người được quan tâm đẩy mạnh. Thành phố ban hành kế hoạch triển khai cuộc vận động toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại, kế hoạch lắp đặt trang thiết bị dụng cụ thể dục thể thao cho mọi người nâng cao sức khỏe thể chất, tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ của nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Hoàn thành mục tiêu thành phố đề ra phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ người dân tham gia tập luyện thể dục thể thao thường xuyên đạt 42,5%, tỷ lệ số hộ gia đình tham gia đạt 32,5% trở lên.

Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Hà Nội xác định là khâu đột phá, góp phần tạo nền tảng quan trọng để Thủ đô thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển toàn diện, nhanh và bền vững. Thành phố chỉ đạo, triển khai xây dựng nhiều mô hình mới, đưa ra nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đại trà, chất lượng giáo dục mũi nhọn; tập trung đổi mới chương trình, phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá. Chỉ đạo xây dựng trường tiên tiến, hiện đại nhiều cấp học; phát triển hệ thống trường chất lượng cao, trường học thông minh, phát triển hệ thống trường học ngoài công lập đáp ứng nhu cầu xã hội, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục, thực hiện đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.

Trong lĩnh vực giáo dục đào tạo, việc đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện được đẩy mạnh ở các cấp học, bậc học. Tỷ lệ tốt nghiệp THPT năm 2021 đạt 99,45% xếp thứ 24 toàn quốc; đến năm 2024 đạt 99,81%, xếp thứ 11 toàn quốc (tăng 13 bậc so với năm 2021). Chất lượng giáo dục mũi nhọn đạt kết quả xuất sắc. Học sinh Thủ đô tiếp tục đạt thành tích nổi bật, khẳng định vị trí dẫn đầu cả nước với nhiều giải quốc gia, giải quốc tế trong các kỳ thi, cuộc thi. Công tác xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia được quan tâm triển khai. Phát triển hệ thống trường chất lượng cao, trường học thông minh, trường liên cấp, phát triển hệ thống trường học ngoài công lập đáp ứng nhu cầu xã hội.

Chất lượng giáo dục nghề nghiệp Thủ đô đã có những bước phát triển mạnh, đáp ứng được nhu cầu nguồn nhân lực cho thị trường lao động. Thành phố tổ chức thực hiện tốt các chương trình đào tạo nghề, nhất là đào tạo nghề cho lao động nông thôn gắn với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nông thôn. Xây dựng và triển khai đề án nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp, tăng cường công tác xã hội hóa, khuyến khích doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề; tiếp tục nâng cao tỷ lệ lao động qua đào tạo và lao động có bằng cấp, chứng chỉ; đẩy mạnh xuất khẩu lao động cùng với nâng cao chất lượng lao động.

“Trường chú trọng quan tâm đào tạo về chuyên môn, theo đó là kỹ năng nghề nghiệp. Tỷ lệ đào tạo trong quá trình học tập là các em được học trên 60% đến 70% là thực hành, và học lý thuyết đến đâu thì thực hành ngay đến đó”, TS Lê Thanh Quang, Phó hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề công nghệ cao Hà Nội cho biết.

Trong công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thời gian qua, thành phố tiếp tục đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương hành chính; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị xây dựng đề án vị trí việc làm. Công tác tuyển dụng, thu hút trọng dụng nhân tài được đổi mới về nội dung và hình thức tuyển dụng. Việc thực hiện chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ được thành phố xác định là nội dung quan trọng trong công tác tạo nguồn cán bộ trẻ.

Hàng năm, thành phố tổ chức tuyên dương, vinh danh sinh viên tốt nghiệp thủ khoa xuất sắc các trường đại học, học viện trên địa bàn thành phố để động viên, khích lệ tinh thần hiếu học của đất Thăng Long ngàn năm văn hiến; đồng thời, xây dựng chỉ tiêu tuyển dụng sinh viên thủ khoa xuất sắc vào cơ quan hành chính Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập. Thành phố đã triển khai nhiều giải pháp mang tính đột phá, có nhiều đổi mới từ xây dựng các chương trình đến tổ chức triển khai nhằm tăng cường bồi dưỡng chuyên môn chuyên sâu để nâng cao chất lượng, đội ngũ cán bộ, công chức viên chức.

Xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh

Thành ủy đặc biệt quan tâm việc xây dựng người Hà Nội trong quá trình xây dựng và phát triển Thủ đô. Đây được xem là một trong 5 nhiệm vụ chủ yếu của Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XVII (nhiệm kỳ 2020-2025) của Đảng bộ thành phố đề ra. Thông qua từng chương trình, từng mục tiêu, nhiệm vụ giúp công tác xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh đã có nhiều chuyển biến theo hướng tích cực. Trong đó, bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tư tưởng, đạo đức, lối sống lành mạnh, gương mẫu và tinh thần thượng tôn pháp luật của người Hà Nội được đề cao, là nền tảng quan trọng. Tăng cường giáo dục thẩm mỹ, giáo dục thể chất, giáo dục tri thức, đạo đức, kỹ năng ứng xử văn minh đến các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Xây dựng lối sống tuân thủ pháp luật, tôn trọng đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Tương thân tương ái”; “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước”.

Những năm qua, các cấp ngành và địa phương đã bền bỉ đưa các quy tắc ứng xử vào cuộc sống, tạo nên một nét văn hóa riêng có cho Thủ đô. Các quy tắc ứng xử đã đã tạo chuyển biến mạnh mẽ về lề lối, tác phong làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Còn trong cộng đồng, quy tắc ứng xử nơi công cộng đã định hướng nhằm hình thành chuẩn mực đạo đức, phù hợp với giá trị văn hóa chung, đảm bảo tính thực tiễn, qua đó góp phần vào việc giữ gìn những nét thanh lịch của người Hà Nội, vừa tạo được sự hài hòa với sự phát triển của cuộc sống hiện đại. Người Hà Nội luôn ý thức rằng, văn hóa ứng xử chính là nét đẹp và là di sản văn hóa của Thủ đô, việc thực hiện hai quy tắc ứng xử không chỉ là trách nhiệm và còn là niềm tự hào của mỗi người dân Hà Nội.

Theo TS Nguyễn Viết Chức, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Giáo dục Quốc hội, Viện trưởng Viện nghiên cứu văn hoá Thăng Long, việc thực hiện một cách bền bỉ hai bộ quy tắc ứng xử là một cố gắng rất lớn của ngành văn hoá Thủ đô nói riêng và toàn ban ngành của Thành phố Hà Nội nói chung, đáp ứng nhu cầu thực tế cần thiết của đời sống hiện đại, mọi người ứng xử đẹp để cho cuộc sống đẹp hơn mỗi ngày.

Triển khai mô hình “Dân vận khéo” gắn với các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, qua đó tạo nhiều việc mới. Việc khó phát sinh ở cơ sở đã được giải quyết, góp phần phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, củng cố niềm tin, tăng cường mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng với nhân dân.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố tổ chức Hội nghị đại biểu nhân dân bàn việc xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, tổ chức “Ngày hội Đại đoàn kết dân tộc” ở khu dân cư bàn về các giải pháp thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, tang, thực hiện chăm lo đảm bảo an sinh xã hội.

Liên đoàn lao động thành phố triển khai đề án Xây dựng điểm sinh hoạt văn hóa công nhân tại các doanh nghiệp, khu công nghiệp, khu chế xuất và địa bàn có công nhân lao động cư trú tập trung. Xây dựng, duy trì hoạt động của 67 điểm sinh hoạt văn hóa, 35 cụm văn hóa thể thao, 92 tổ tự quản các khu nhà trọ công nhân; đã công nhận 795 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa cấp thành phố.

Thành đoàn Hà Nội đã tích cực triển khai thông tin, tuyên truyền về chương trình trong các cấp bộ Đoàn, đoàn viên thanh niên Thủ đô. Một số kết quả đáng ghi nhận như Ban Thường vụ Thành đoàn đã thực hiện số hóa thành công 150 điểm di tích, dưới dạng thực tế ảo 360 độ và có thuyết minh song ngữ giới thiệu về điểm di tích; thành lập và duy trì các đội hình tuyên truyền hỗ trợ du lịch Thăng Long - Hà Nội; phát động và xây dựng cụm công trình thư viện thanh thiếu nhi tại các khu dân cư. Tính đến nay, đã có 62 công trình được xây dựng với tổng giá trị gần 2 tỷ đồng, góp phần quan trọng vào phát triển văn hóa đọc trên địa bàn Thủ đô.

Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố đã vận động hội viên, phụ nữ triển khai sâu rộng phong trào thi đua xây dựng phụ nữ Thủ đô "Trung hậu – Sáng tạo – Đảm đang – Thanh lịch" và cuộc vận động phụ nữ Thủ đô ứng xử đẹp, gắn với tuyên truyền xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Qua đó, phát triển toàn diện về trí tuệ, đạo đức, thể chất, tinh thần, năng lực sáng tạo, ý thức cán bộ, hội viên, phụ nữ; đáp ứng yêu cầu thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đến nay, Hội đã xây dựng và nhân rộng được 51 mô hình tổ dân phố thôn xóm văn hóa kiểu mẫu, 27 chợ văn minh - an toàn - hiệu quả, 68 di tích lịch sử/danh lam thắng cảnh kiểu mẫu.

Thành phố tiếp tục đổi mới, phát huy hiệu quả việc giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh gắn với giáo dục giá trị sống cho học sinh trong các trường phổ thông. Chất lượng mô hình văn hóa và thực hiện quy tắc ứng xử trong trường học được nâng cao thông qua đề án “Xây dựng văn hóa ứng xử trong trường học” và Bộ tiêu chí “Trường học hạnh phúc”.

Giải báo chí về phát triển văn hoá và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh được thành phố tổ chức thường niên nhằm phát huy vai trò quan trọng của báo chí, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền về phát triển văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

Chỉ thị số 30 "Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng về xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh" do Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội ban hành ngày 19/2/2024  là sự kế thừa, tiếp nối những chủ trương, chính sách và biện pháp mà Hà Nội đang tiến hành. Mặt khác, chỉ thị cũng thực sự là một bước tiến mới, có tính đột phá trong cuộc vận động xây dựng đời sống đô thị văn minh, con người Hà Nội thanh lịch, bởi đây là lần đầu tiên có một sự chỉ đạo nhất quán, toàn diện ở cấp cao nhất của lãnh đạo thành phố, thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội đối với việc xây dựng cho được đời sống văn minh đô thị.

Có thể nói, việc triển khai thực hiện Chương trình 06 của Thành ủy đã có tác động tích cực đến đời sống nhân dân, được nhân dân đồng tình hưởng ứng. Với nhiều giải pháp mang tính chiến lược của các cấp từ thành phố đến cơ sở trong triển khai thực hiện Chương trình 06 cơ bản đã đảm bảo định hướng phát triển văn hóa theo hướng hiện đại, bắt kịp xu hướng phát triển văn hóa trong khu vực và trên thế giới.

“Trong mọi công tác, vấn đề văn hóa, phát triển người Hà Nội phải là trung tâm của quá trình phát triển, song hành cùng với đó là khôi phục cũng như gìn giữ được những giá trị tốt đẹp của văn hoá Thăng Long – Hà Nội” - Theo Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong.

Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, xác định phát triển Thủ đô Hà Nội "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại” là nhiệm vụ chính trị quan trọng đặc biệt trong chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó là một mục tiêu lớn và khó, đòi hỏi không chỉ sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, còn có trách nhiệm của mỗi công dân Thủ đô nhằm chung tay xây dựng Hà Nội thành điểm đáng đến, thành phố đáng sống.

Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh sẽ là sức mạnh nội sinh, động lực to lớn để Thủ đô bứt phá, góp phần xây dựng Thủ đô Hà Nội giàu đẹp, văn minh. Đất nước đang đứng trước cánh cửa lịch sử để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, thành phố Hà Nội với vai trò đầu tàu đang thể hiện khát vọng lớn lao và sự tự tin mạnh mẽ vượt qua khó khăn, thách thức để cùng đất nước hướng tới mục tiêu phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, mọi người dân ấm no, hạnh phúc trong kỷ nguyên mới.