Tân Tổng thống Hàn Quốc bắt tay phục hồi nền kinh tế
Ông Lee Jae-myung dự kiến sẽ thành lập một lực lượng đặc nhiệm kinh tế khẩn cấp và bắt tay vào xây dựng các biện pháp cứu vãn nền kinh tế. Một gói ngân sách bổ sung trị giá hơn 30 nghìn tỷ won (tương đương 22 tỷ USD) có thể được đề xuất ngay trong tháng Bảy. Mặc dù dự báo nguồn thu thuế sẽ tiếp tục thiếu hụt năm thứ ba liên tiếp, nhưng chính quyền mới vẫn cho rằng kích thích tài khóa là cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng.
“Giữ vững kỷ luật tài chính là quan trọng, nhưng lúc này ưu tiên lớn nhất là hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và kích cầu nội địa”, Giáo sư Ahn Dong-hyun thuộc Đại học Quốc gia Seoul nhận định.
Nếu ngân sách bổ sung được thông qua, nhiều khả năng sẽ bao gồm các biện pháp xóa nợ hoặc giảm nợ cho các khoản vay doanh nghiệp nhỏ trong đại dịch. Đầu tư vào cơ sở hạ tầng xã hội - các lĩnh vực có hiệu ứng lan tỏa cao cũng dự kiến được tăng cường.
Một chính sách mang dấu ấn cá nhân của ông Lee là mở rộng phát hành “phiếu quà tặng khu vực”, tức là các loại phiếu mua hàng được bán cho người dân với mức chiết khấu khoảng 10%, phần chênh lệch sẽ do chính quyền trung ương hoặc địa phương chi trả. Nếu chính phủ trung ương tăng tỷ lệ tài trợ thông qua ngân sách bổ sung, các địa phương sẽ có thể phát hành nhiều phiếu hơn, qua đó kích thích tiêu dùng. Chính quyền cũng đang cân nhắc chi trả một khoản tiền mặt một lần dưới dạng "trợ cấp khôi phục sinh kế", tương tự các khoản đã được phát trong thời kỳ đại dịch.
Về dài hạn, tầm nhìn kinh tế của ông Lee được thể hiện qua khẩu hiệu “3-3-5”: đưa Hàn Quốc trở thành một trong ba cường quốc AI hàng đầu thế giới, đạt tốc độ tăng trưởng tiềm năng 3%, và lọt top 5 nền kinh tế lớn nhất toàn cầu. Với trí tuệ nhân tạo (AI) đứng đầu trong 10 cam kết trọng tâm, ông Lee được kỳ vọng sẽ thúc đẩy mạnh mẽ lĩnh vực này. Các quy định liên quan nhiều khả năng sẽ được nới lỏng, cùng với các cơ chế đặc cách mới. Một vị trí thư ký chính sách AI mới sẽ được thành lập trong phủ Tổng thống và ngân sách cho AI sẽ được nâng lên ngang tầm với các nước phát triển. Chính phủ cũng có kế hoạch mua sắm hơn 50.000 chip xử lý đồ họa (GPU) và xây dựng các trung tâm dữ liệu AI. Một quỹ chiến lược quốc gia trị giá 100 nghìn tỷ won dành cho các ngành công nghiệp mũi nhọn như AI, chất bán dẫn và robot cũng sẽ được thành lập, với sự tham gia của khu vực công, tư nhân và các quỹ hưu trí.
Về chính sách lao động, ông Lee dự kiến sẽ nâng tuổi nghỉ hưu lên 65 và thử nghiệm mô hình làm việc 4,5 ngày/tuần tại các tổ chức công. Ông cũng sẽ theo đuổi việc cấm các hợp đồng lương trọn gói. Dự luật có tên gọi không chính thức là “Dự luật phong bì vàng” từng hai lần thất bại dưới thời cựu Tổng thống Yoon do bị phủ quyết, nay nhiều khả năng sẽ được hồi sinh. Dù các ý kiến phản đối cho rằng dự luật này khuyến khích đình công bất hợp pháp, nhưng ông Lee đã khẳng định trong các buổi tranh luận rằng “dự luật này nhất định phải được thông qua”.
Về bất động sản, chính quyền tân Tổng thống Lee sẽ ưu tiên tăng nguồn cung hơn là kìm hãm giá cả. Các biện pháp chính bao gồm nới lỏng quy trình tái phát triển và tái thiết, cũng như nới lỏng các giới hạn về diện tích sàn và hệ số sử dụng đất. Những cải cách thuế bất động sản gây tranh cãi đã tạm thời bị đẩy xuống khỏi chương trình nghị sự. Trong một cuộc phỏng vấn trước bầu cử, ông Lee khẳng định: “Tôi sẽ không kiểm soát giá nhà thông qua thuế”. Một phần trong quá trình tái cơ cấu chính phủ, Bộ Kinh tế và Tài chính được dự đoán sẽ không còn giữ vai trò lập ngân sách mà chỉ tập trung vào việc hoạch định và quản lý chính sách kinh tế.
Những kỳ vọng và lo ngại về chính sách kinh tế của tân Tổng thống phản ánh thực tế khó khăn mà ông phải đối mặt. Theo dự báo từ các tổ chức trong và ngoài nước, tốc độ tăng trưởng GDP của Hàn Quốc trong năm nay dự kiến sẽ dưới 1%. Kể từ những năm 1990, Hàn Quốc chỉ có ba lần tăng trưởng ở mức này: -4,9% vào năm 1998 trong khủng hoảng tài chính châu Á; 0,8% vào năm 2009 trong khủng hoảng tài chính toàn cầu và -0,7% vào năm 2020 khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Nếu chỉ xét về hoàn cảnh kinh tế, ông Lee đang tiếp quản đất nước trong môi trường bất lợi nhất kể từ thời cựu Tổng thống Kim Dae-jung.
Một thách thức trước mắt là bảo vệ nền kinh tế khỏi các cú sốc từ bên ngoài. Xuất khẩu của Hàn Quốc đang chịu áp lực ngày càng lớn từ chính sách thương mại của Mỹ. Sự sụt giảm trong các ngành xuất khẩu chủ lực như chất bán dẫn, ô tô và thép gần như không thể tránh khỏi. Seoul và Washington đã nhất trí đạt được một thỏa thuận thương mại trước tháng 7.
Năng lực lãnh đạo ngoại giao của ông Lee sẽ đóng vai trò then chốt khi ông bước vào cuộc đàm phán quan trọng đầu tiên với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Việc ông có thể khôi phục các kênh đối thoại cấp cao và đạt được nhượng bộ thiết thực nhằm giảm thiểu thiệt hại xuất khẩu hay không vẫn còn là dấu hỏi.
Thúc đẩy tiêu dùng nội địa cũng sẽ không dễ dàng. Kể từ mức đỉnh 4,1 điểm phần trăm năm 2021, đóng góp của cầu nội địa vào GDP liên tục giảm: còn 2,7 điểm năm 2022, 1,4 điểm phần trăm năm 2023 và chỉ còn 0,1 điểm phần trăm năm 2024. Riêng Quý I năm nay, cầu nội địa đã kéo tăng trưởng tụt giảm 0,6 điểm phần trăm.
Nguyên nhân bắt nguồn sâu xa từ các yếu tố cấu trúc, đặc biệt là nhân khẩu học. Dân số trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) tại Hàn Quốc đã đạt đỉnh 37,63 triệu người vào năm 2019 và được dự đoán sẽ giảm xuống còn 32,3 triệu người vào năm 2040. Trong khi đó, tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên sẽ tăng lên 34,4%. Điều này đồng nghĩa với việc ít người tạo ra thu nhập hơn, và nhiều người sẽ thắt chặt chi tiêu khi bước vào tuổi nghỉ hưu.
Tiêu dùng hộ gia đình cũng đang bị bóp nghẹt bởi gánh nặng nợ cao và chi phí giáo dục tư nhân, trong khi thu nhập khả dụng ngày càng được chi cho du lịch nước ngoài. Nói ngắn gọn, phục hồi tiêu dùng trong nước là một bài toán phức tạp, đòi hỏi cải cách toàn diện về nhân khẩu học, giáo dục và thuế - tất cả đều nằm trong tay tân Tổng thống.
Theo Viện Phát triển Hàn Quốc (KDI), tốc độ tăng trưởng tiềm năng của Hàn Quốc từ 2025-2030 dự kiến chỉ đạt trung bình 1,5% mỗi năm. Sự suy giảm này gắn liền với các vấn đề cấu trúc như tỷ lệ sinh thấp và dân số già hóa.
Cuối cùng, giải pháp duy nhất là tăng năng suất - cả trong con người và ngành công nghiệp. Dù các chính quyền liên tục nói về đổi mới, các ngành trụ cột của Hàn Quốc như chất bán dẫn, đóng tàu và ô tô vẫn hầu như không thay đổi trong suốt 20 năm qua. Ngay cả chất bán dẫn từng là trụ cột vững chắc hiện cũng đang chật vật vì không kịp thích nghi và cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng ông "thất vọng" trước sự phản đối công khai của tỷ phú Elon Musk đối với dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu toàn diện.
“Mạng nhện” được xem là chiến dịch táo bạo nhất mà Ukraine từng tiến hành kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra năm 2022, với kế hoạch triển khai tinh vi và tính toán kỹ lưỡng.
Ngành ô tô là một trong những “nạn nhân” của tình trạng đứt gãy nguồn cung đất hiếm, đã phải lên tiếng “kêu cứu” khi Trung Quốc quyết định đình chỉ xuất khẩu nhiều loại khoáng sản quan trọng và nam châm làm từ đất hiếm.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth hối thúc các nước đồng minh nâng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Nga được cho là đang chuẩn bị tung hơn 500 UAV trong mỗi đợt tấn công đêm nhằm vào Ukraine. Diễn biến này xảy ra sau khi Tổng thống Nga Putin cảnh báo sẽ đáp trả mạnh mẽ Chiến dịch "Mạng nhện" của Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 4/6 đã đề xuất thực thi một lệnh ngừng bắn tạm thời, liên quan tới tiến trình đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine.
0