Vòng quay luẩn quẩn: Khó mua khó bán nhà ở xã hội
Từ đầu tháng 4, sau nhiều lần được Thủ tướng Chính Phủ chỉ đạo, hiện nay mới có 23 dự án đủ điều kiện để vay gói 120 nghìn tỷ. Nhưng 23 dự án đó chỉ có nhu cầu vay vốn là 13.300 tỷ đồng, một con số quá thấp.
Nhìn ngược lại cả hai gói hỗ trợ theo Nghị quyết 43 và Nghị quyết 11 trước đó hiện đang giải ngân rất thấp, tương ứng với 1% và hơn 34%. Điều cần lưu ý là đối tượng và thời gian của ba gói tín dụng này đều kết thúc vào cuối năm 2023.
Vấn đề đặt ra: Hai gói tín dụng trước còn chưa hấp thụ hết thì liệu gói 120 nghìn tỷ đồng có khả thi không, khi mà các điều kiện cho vay còn ngặt nghèo hơn? Lẽ ra đây sẽ là gói tín dụng hết sức được mong chờ, nhưng thực tế lại không như mong muốn. Nguyên nhân chính vì lãi suất vẫn ở mức quá cao so với khả năng chi trả của người thu nhập thấp. Đã thế thời gian cho vay chỉ có 5 năm.
"Thu nhập của người dân Việt Nam nói chung so với giá bất động sản nó thấp hơn 20 lần. Thế thì người thuộc diện nhà ở xã hội thì còn thấp hơn rất là nhiều. Chính vì thế, rất nhiều nước trên thế giới cho mua trả góp 20-30 năm chứ không thể nào có chuyện như Việt Nam trong vòng 5 năm yêu cầu trả được.
Đây là việc chúng ta mới chỉ giải quyết được nhu cầu bức xúc cho những người ưu tú trong đối tượng thu nhập thấp thôi, chứ thực ra nói về lâu về dài, với thu nhập thực tế của người lao động TNT không thể có tiền mua được nổi”, ông Nguyễn Chí Thanh – PCT Hiệp hội BĐS Việt Nam lý giải.
Ở nhiều quốc gia, nhà ở xã hội là lĩnh vực được hỗ trợ rất lớn từ Chính Phủ, các Quỹ tiết kiệm nhà ở bắt buộc hoặc chính từ đóng góp hàng tháng của người lao động tích lũy lại.
Chiếu theo đó, với tình hình thiếu hụt nhà ở xã hội cấp bách như Việt Nam, lúc này cần sớm đề xuất bổ sung thêm các nguồn cho vay ưu đãi, với mức lãi suất có thể hạ thấp hơn nữa, chứ không thể trông chờ hay thúc ép các ngân hàng thương mại.
"Tôi cho rằng nếu chúng ta quá phụ thuộc vào nguồn vốn ngân hàng trong bối cảnh chính sách tài chính tiền tệ thắt chặt như hiện nay thì rất khó để chúng ta kỳ vọng, bưởi dòng vốn trong nền kinh tế chỉ có giới hạn. Chúng ta sẽ đối mặt với nhiều rủi ro lạm phát cao nếu như chúng ta bơm tiền ra trong giai đoạn lạm phát tiềm ẩn", ông Đỗ Bảo Ngọc – Chuyên gia kinh tế cho biết.
Trrong khi chưa thể trông chờ nguồn cấp vốn vay ưu đãi nào khác, thì hiện câu hỏi lớn nhất khi triển khai gói 120 nghìn tỷ là làm thế nào để cải cách được các điều kiện cho vay vốn, bởi hiện quá ngặt nghèo.
Chủ đầu tư vay để xây nhà đã khó. Người mua cũng bị ràng buộc rất nhiều điều kiện để được cho vay, thế nên ngay cả các dự án đã hình thành quỹ nhà ở xã hội dồi dào để bán, thì người ký hợp đồng mua nhà cũng rất nhỏ giọt.
Cái vòng luẩn quẩn: Bên có nhà không bán được – bên cần nhà không vay mua được - dự án đình trệ khiến các chủ đầu tư chùn chân trong phát triển dự án mới - đang là một thực tế không có lời giải.
Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết sẽ nghiên cứu, rà soát để báo cáo cơ quan có thẩm quyền sửa đổi quy định liên quan đến cho thuê căn hộ ngắn ngày.
Sở Nông Nghiệp và Môi trường TP. Hà Nội đã làm việc với chủ đầu tư 8 dự án nhà ở trên địa bàn, nhằm giải quyết các vướng mắc liên quan đến cấp sổ hồng.
Để đảm bảo tốt cuộc sống cho cư dân, thành phố Hà Nội cần phải nâng cao chất lượng xây dựng và thiết kế để nhà ở xã hội tiệm cận với nhà ở thương mại. Đây cũng là vấn đề được Thủ tướng Chính phủ đặc biệt nhấn mạnh khi đề cập đến phát triển loại hình nhà ở này.
Dù được xây dựng với mục tiêu hỗ trợ người thu nhập thấp, nhưng mức giá thuê nhà ở xã hội tại nhiều tỉnh, thành phố đã lên đến 17 triệu đồng mỗi tháng. Đây là mức chi trả ngang bằng thậm chí còn hơn cả thuê nhà thương mại.
Hàng chục căn nhà ở xã hội TP. Biên Hòa đã được trả lại sau khi Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai vào cuộc kiểm tra, vận động chủ căn hộ trả lại nếu không có nhu cầu sử dụng.
Luật Nhà ở 2023 quy định, nhà ở xã hội cho thuê, mua là nhà ở có sự hỗ trợ của Nhà nước cho đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở.
0