Sáng kiến toàn dân, động lực mới cho đổi mới công nghệ

Nhiều đại biểu Quốc hội nhấn mạnh vai trò của người dân, đặc biệt là nông dân và doanh nghiệp trong đổi mới sáng tạo.

Chiều 13/5, thảo luận về dự án Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (sửa đổi), nhiều đại biểu Quốc hội nhấn mạnh vai trò của người dân, đặc biệt là nông dân và doanh nghiệp trong đổi mới sáng tạo, đồng thời đề xuất các cơ chế, chính sách cụ thể để đưa các kết quả nghiên cứu, sáng chế vào thực tiễn một cách hiệu quả.

Theo các đại biểu Quốc hội, từ thực tiễn sinh động trong lao động sản xuất, nông dân tại nhiều địa phương đã chứng minh vai trò quan trọng của mình trong công cuộc đổi mới sáng tạo. Những sáng kiến như máy gieo hạt đa năng, máy phun thuốc điều khiển từ xa hay thiết bị cảnh báo lũ lụt, sạt lở đất... đang mang lại hiệu quả thiết thực trong đời sống.

Đại biểu Tô Văn Tám - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kon Tum cho hay: “Nông dân các địa phương đồng bằng sông Cửu Long sáng chế ra máy gieo hạt ngô, hạt lúa đa năng, rồi tự chế tạo máy phun thuốc trừ sâu có điều khiển từ xa. Các sinh viên sáng tạo ra thiết bị cảnh báo lũ lụt, sạt lở đất và các phương tiện thông tin thường gọi họ là những nhà khoa học ‘Hai lúa’. Những sáng kiến cải thiện kỹ thuật của người dân được phổ biến rộng rãi, rất phù hợp với điều kiện thực tiễn và đem lại hiệu quả rất là tốt. Do vậy, tôi thấy là Nhà nước nên có cơ chế hỗ trợ phù hợp cho cá nhân có những sáng kiến cải thiện kỹ thuật như thế này”.

Đại biểu Trần Thị Thanh Hương - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang nêu ý kiến: “Thực tế cho thấy, thời gian qua, có rất nhiều cá nhân, đặc biệt là những người nông dân, từ thực tiễn cuộc sống, lao động, sản xuất, đã chủ động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, chế tạo ra nhiều máy móc, công cụ phục vụ sản xuất rất hiệu quả. Đây là nguồn lực rất lớn trong xã hội, cần có chính sách phù hợp, bao quát hơn nhằm thu hút và động viên, khuyến khích sự tham gia, góp phần huy động nguồn lực của toàn xã hội cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo – tương xứng với vai trò là quốc sách hàng đầu”.

Không chỉ ghi nhận vai trò của người dân, nhiều đại biểu nhấn mạnh cần huy động sự tham gia rộng rãi hơn của xã hội – đặc biệt là doanh nghiệp, trường đại học, viện nghiên cứu – vào quá trình đổi mới sáng tạo. Trong đó, các cơ chế tài chính cần được thiết kế linh hoạt, hiệu quả hơn.

Đại biểu Vương Quốc Thắng - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam cho biết: “Nên xem xét, bổ sung cơ chế, chính sách khuyến khích đồng tài trợ giữa doanh nghiệp và cơ sở giáo dục đại học trong thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Bên cạnh đó, cần nghiên cứu quy định khuyến khích thu hút nguồn lực từ xã hội, các nguồn lực hợp pháp khác để xây dựng Quỹ Khoa học và Công nghệ, Quỹ đầu tư, Quỹ đầu tư mạo hiểm tại các cơ sở giáo dục đại học, Viện nghiên cứu, tổ chức khoa học và công nghệ. Theo quan điểm, cần khuyến khích toàn dân và toàn xã hội tham gia phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”.

Nhiều đại biểu cũng quan tâm đến Điều 12 trong dự thảo luật về cơ chế đặt hàng nghiên cứu khoa học. Đại biểu Trần Thị Nhị Hà - Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đề nghị cần có quy định cụ thể để đẩy mạnh nghiên cứu khoa học trong nước: “Cần quy định tối thiểu 20% kinh phí sự nghiệp khoa học công nghệ hàng năm của các bộ ngành địa phương, phải dành cho đặt hàng các sản phẩm khoa học công nghệ trong nước. Việc quy định rõ ràng một tỷ lệ bắt buộc sẽ tạo động lực và áp lực thực hiện, thay vì chỉ khuyến khích tự nguyện như hiện nay”.

Những ý kiến tại nghị trường đã cho thấy, đổi mới sáng tạo không nằm ở đâu xa mà xuất phát từ chính nhu cầu thực tế và sự sáng tạo không ngừng của người dân. Để khoa học công nghệ thực sự trở thành “quốc sách hàng đầu” như tinh thần Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đã đề ra, cần một hệ thống chính sách nhất quán, đồng bộ – từ hỗ trợ sáng kiến “Hai lúa” đến khuyến khích đầu tư công - tư trong nghiên cứu khoa học.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết
user image
user image
User
Ý KIẾN

Những sáng kiến cải tiến kỹ thuật của nông dân như “máy xay đa năng” hay “thiết bị cảnh báo lũ lụt, sạt lở đất” cần được cơ chế hỗ trợ của Nhà nước.

Đại biểu Quốc hội đề xuất nâng mức trích lập Quỹ phát triển khoa học công nghệ lên tối đa 15% thu nhập tính thuế, thay vì mức 5% như trong dự thảo luật.

Tường thuật trực tiếp tình hình giao thông Hà Nội chiều 13/5 với hình ảnh từ các camera giao thông giúp khán - thính giả lựa chọn cung đường tốt nhất. Chương trình được phát sóng trên kênh FM90, các nền tảng số của Đài Hà Nội và ứng dụng công dân Thủ đô số iHanoi.

Công an tỉnh Nghệ An ngày 13/5 cho biết, Phòng Cảnh sát Hình sự chủ trì phối hợp các đơn vị liên quan đã bắt giữ nhóm 5 đối tượng gây ra 3 vụ cướp giật tài sản của người đi đường.

Phòng Cảnh sát giao thông Hà Nội thông báo danh sách phương tiện ô tô vi phạm trật tự an toàn giao thông trong tháng 4/2025 (từ ngày 01/04/2025 đến ngày 30/04/2025), được phát hiện qua hệ thống giám sát.

Apple đang cân nhắc tăng giá cho dòng iPhone 17 dự kiến ra mắt vào mùa Thu năm nay, theo tờ The Wall Street Journal (WST).