Dáng lụa tơ trên phố
Trên đất kinh kỳ xưa, lụa từng là chất liệu không thể thiếu trong tà áo dài, trong nếp sống người Hà Nội. Đằng sau mỗi thước lụa ấy là bàn tay tỉ mỉ của những người thợ ở một làng ven đô – nơi tiếng máy dệt lụa vẫn vang lên mỗi sớm.
Làng Vạn Phúc - cái nôi của lụa Hà Đông - từng là nơi cung tiến vải vóc cho triều đình. Nghề dệt lụa không chỉ là kế sinh nhai, mà là văn hóa và danh dự của cả một dòng họ. Trải qua nhiều thăng trầm, làng Vạn Phúc hôm nay vẫn còn một số gia đình giữ lấy những ký ức xưa.
Bây giờ không còn tiếng thoi gõ đều đều, mà là tiếng máy móc chạy ồn ã sau sân nhà. Thế nhưng, vòng quay của những guồng suốt tơ, những giọt mồ hôi cần mẫn của người thợ, vẫn mang đậm nét truyền thống của làng tơ lụa Vạn Phúc. Tuy lụa đã không phải dệt bằng tay, nhưng vẫn còn đó những sợi tơ được giữ lại một cách kín đáo, như nét duyên thầm của người Hà Nội.
Gia đình bà Trần Thị Ngọc Lan, làng Vạn Phúc, quận Hà Đông, là một trong số ít hộ vẫn giữ được nghề truyền thống. Từng đường tơ, từng nếp vải không chỉ là lao động, mà còn là niềm tin và tình yêu với nghề cha truyền con nối.
"Gia đình làm nghề truyền thống, từ thời cha ông, đến đời vợ chồng tôi tiếp quản từ 2009. Chúng tôi làm theo hướng mới so với trước đây đó là dùng tơ màu, những hạt cao cấp hơn để cho ra những mặt hàng khác biệt. Máy móc được nâng cấp lên để năng suất cao hơn. Mô hình vẫn như cũ, sản xuất mặt hàng thủ công", bà Lan chia sẻ.
Thập niên 1990, lụa Hà Đông từng là mặt hàng xuất khẩu chủ lực, hiện diện tại các hội chợ quốc tế. Thế nhưng, nghề dệt cũng từng trải qua những nốt thăng trầm. Sự xuất hiện của vải công nghiệp giá rẻ khiến nhiều khung cửi phải dừng lại. Lụa không còn là câu chuyện của sản phẩm. Lụa đã trở thành câu chuyện của ký ức, của bản sắc, và của những con người luôn sẵn sàng đổi mới theo thời cuộc. Những gia đình dệt lụa truyền thống như nhà bà Lan đã tự làm mới các sản phẩm của mình, xây dựng thương hiệu - bằng chính tình yêu với lụa quê hương.
"Trước đây, chúng tôi chỉ dệt hoa một màu nhưng giờ thêm những lớp thiết kế màu sắc, hoa văn để có một tổng thể. Ví dụ, áo dài có phần đầu, phần đuôi thiết kế thì chỉ cần may luôn thành một áo dài hoàn thiện. Đó là thiết kế đột phá" - bà Trần Thị Ngọc Lan chia sẻ thêm.
Nghệ nhân Nguyễn Anh Sơn, làng Vạn Phúc, quận Hà Đông, cho biết: "Tôi phục vụ theo nhu cầu của khách hàng, ai đặt gì tôi cũng làm. Để thỏa mãn nhu cầu của khách hàng, mình cũng phải kỹ tính và trau chuốt để sao cho sản phẩm đẹp nhất có thể".
Trong nhiều năm trở lại đây, lụa tơ tằm Hà Đông đã trở thành một trong những chất liệu vải cao cấp, trong các hàng may thanh lịch và trong tay các nhà thiết kế tâm huyết. Những tấm lụa tơ tằm Hà Đông được biến hóa thành các mẫu áo dài cách tân, váy cưới, khăn lụa cao cấp.
Nhà thiết kế thời trang Hoàng Kim Thúy, phố Hàng Than, quận Ba Đình, cho biết: "Bây giờ các bạn trẻ thích may vải tơ tằm. Sợi pha có giá thành rẻ hơn, sợi tơ tằm 100% thì giá thành cao".
Lụa không ồn ào, không phô trương, chỉ mềm mại và đằm thắm, như chính vẻ đẹp của những người phụ nữ Hà Nội. Lụa giờ đây không còn là sản phẩm của riêng làng nghề - mà là sự kết hợp giữa nghệ nhân, nhà thiết kế, doanh nghiệp và cả những người tiêu dùng biết trân trọng giá trị văn hóa. Lụa Hà Đông nhẹ như sương, mỏng như gió, mềm như một ký ức. Một tấm lụa có thể mỏng manh, nhưng nghề lụa Hà Đông thì không dễ mai một, bởi vẫn còn đó những bàn tay giữ nghề. Họ không chỉ dệt vải, mà còn dệt cả bản sắc truyền thống vào từng nếp lụa.
Khâu tập luyện vở kịch “Tôi và chúng ta” được các diễn viên trẻ của Nhà hát Kịch Hà Nội nghiêm túc thực hiện nhằm mang tới sự thể hiện tốt nhất dành cho khán giả trong đêm công diễn.
Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội đã tổ chức không gian trưng bày “Tết Đoan Ngọ xưa và nay” tại Nhà N14 nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa lễ Tết truyền thống của dân tộc.
Tính thời đại trong các tác phẩm của Lưu Quang Vũ luôn vẹn nguyên giá trị, trước những biến chuyển của thời gian và thách thức của thời cuộc.
Người thợ gốm Bát Tràng đã kết hợp kinh nghiệm lâu đời và công nghệ hiện đại, làm cho tinh hoa gốm Bát Tràng ngày càng tỏa sáng.
Triển lãm tác phẩm ảnh “Quân đội với nhiệm vụ bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và khắc phục sự cố môi trường” năm 2025 góp phần phản ánh kịp thời và lan tỏa hình ảnh đẹp về Bộ đội Cụ Hồ.
Nhiều nghệ nhân Bát Tràng đã không ngừng nghiên cứu, phục chế và sáng tạo nên các tác phẩm gốm độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân.
0