ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Những ngày này, Hà Nội đang bước vào cao điểm chuẩn bị cho Quốc khánh 2/9, với hàng loạt buổi hợp luyện, sơ duyệt, tổng duyệt diễu binh - diễu hành. Thành phố vốn đã đông đúc, nay lại càng thêm áp lực. Và giữa thử thách đó, vận tải hành khách công cộng đã thể hiện rõ vai trò “xương sống” của giao thông đô thị.

Ngày 21/8, chỉ riêng hai tuyến metro Cát Linh - Hà Đông và Nhổn - Ga Hà Nội đã vận chuyển gần 144.000 lượt hành khách. Ba ngày sau, con số ấy tăng lên 200.000 lượt. Và đến 27/8, tức ngày sơ duyệt, khối lượng hành khách đã đạt 238.000 lượt, với 661 chuyến tàu vận hành an toàn. Nói một cách khác, nếu không có metro, khu trung tâm Hà Nội có lẽ sẽ chịu áp lực rất lớn.

Nhưng metro chỉ là “trục chính”. Cái khiến chúng ta thực sự ấn tượng là cách xe buýt được điều phối để trở thành mạng lưới đệm, phân tán hàng chục nghìn người từ các ga trung chuyển. Trong khung giờ cấm đường, 18 tuyến buộc dừng, 31 tuyến phải điều chỉnh; song đồng thời, hàng loạt tuyến khác được tăng cường, kéo dài hoạt động đến tận nửa đêm. Tại ga Cát Linh, 7 tuyến xe buýt chạy với tần suất 5 - 8 phút/chuyến; ở Cầu Giấy, 14 tuyến đạt tần suất chỉ 3 - 5 phút; và tại Long Biên, 9 tuyến vận hành đều đặn.

Câu chuyện này gợi cho chúng ta một suy nghĩ: vận tải hành khách công cộng không chỉ là chuyện đi lại. Nó là bài kiểm tra năng lực tổ chức của cả đô thị. Khi Thành phố đối mặt với áp lực giao thông lớn, sự phối hợp giữa metro và xe buýt chính là lời giải. Đây không chỉ là giao thông, mà là an ninh, là trật tự, là niềm tin của người dân.

Niềm tin ấy đến từ đâu? Ông Nguyễn Đăng Bộ, người dân ở phường Hà Đông chia sẻ rằng: tối muộn 24/8, gia đình ông vẫn dễ dàng từ ga Cát Linh về Yên Nghĩa bằng tàu, rồi bắt xe buýt nối về nhà. Điều khiến ông ấn tượng không phải chỉ là chuyến xe kịp giờ, mà là sự niềm nở của nhân viên phục vụ dù đã rất khuya. Đó là “chất lượng dịch vụ” mà bất kỳ hệ thống công cộng nào cũng phải hướng tới.

Với chuyên gia giao thông Vũ Hoàng Chung, đây là minh chứng cho sức mạnh của vận tải công cộng Thủ đô. Ông cho rằng, ở một thành phố vốn đứng đầu cả nước về số lượng phương tiện cá nhân, việc tổ chức trơn tru hàng trăm nghìn lượt khách trong điều kiện cấm đường cục bộ quả thực là điều đáng biểu dương.

Chúng ta cần nhấn mạnh thêm một khía cạnh: từ nay đến 5/9, Hà Nội còn tổ chức 20 tuyến buýt kết nối Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội tại Đông Anh, với gần 900 lượt xe/ngày. Điều đó cho thấy vận tải hành khách công cộng không chỉ gánh nhiệm vụ “giải tỏa giao thông” mà còn là công cụ phục vụ các sự kiện chính trị - văn hóa tầm quốc gia. Nó là phần không thể thiếu trong bức tranh phát triển đô thị hiện đại.

Từ câu chuyện này, chúng ta có thể rút ra ba điểm.

Thứ nhất, vận tải hành khách công cộng đã chứng minh vị trí chủ lực của mình, không phải trên giấy tờ, mà ngay trong thực tế.

Thứ hai, sự linh hoạt trong điều hành như tăng chuyến, đổi lộ trình, kéo dài giờ hoạt động chính là năng lực mà chúng ta phải tiếp tục duy trì.

Và thứ ba, niềm tin của người dân mới là yếu tố quyết định: nếu hành khách cảm thấy an toàn, tiện lợi, họ sẽ chọn buýt, chọn metro, thay vì xe cá nhân.

Những chuyến tàu điện chở hàng trăm nghìn lượt khách, những chuyến buýt chạy xuyên đêm không chỉ cho thấy sức mạnh tổ chức của Thành phố, mà còn phản chiếu sự đồng hành của chính người dân Thủ đô. Bởi nếu không có sự tin tưởng, lựa chọn và kiên nhẫn của hành khách, sẽ không có con số nào trở nên ý nghĩa.

Và có lẽ, điều quan trọng nhất không phải là tàu chạy bao nhiêu chuyến hay buýt điều chỉnh bao nhiêu tuyến, mà là việc ngày càng nhiều người dân đã sẵn sàng gác lại thói quen xe cá nhân để bước lên phương tiện công cộng, coi đó như một phần bình thường của đời sống đô thị.

Tương lai giao thông Hà Nội sẽ đi về đâu? Câu trả lời không chỉ nằm ở những kế hoạch đầu tư, mà còn trong chính quyết định mỗi ngày của bạn khi lựa chọn thay đổi thói quen để sử dụng giao thông công cộng.