Trung Quốc: 70 năm xanh hoá sa mạc Taklamakan, Tân Cương
Các nhà bảo tồn môi trường tại Khu tự trị Tân Cương, Trung Quốc đã dành hàng chục năm xây dựng một vành đai xanh bao quanh sa mạc Taklamakan, biến vùng đất cằn cỗi thành tài nguyên rừng, nông sản và tài nguyên du lịch.
Nhân dịp kỷ niệm 70 năm thành lập Khu tự trị Tân Cương, mạng lưới Đài truyền hình toàn cầu Trung Quốc phát sóng loạt phóng sự “Tân Cương 70 năm: Phát triển và Thịnh vượng”, ghi lại những đổi thay mạnh mẽ về công nghiệp, văn hóa, đời sống và đặc biệt là môi trường sinh thái.
Trong tập đầu tiên, điểm sáng được nhắc đến là huyện Makit thuộc địa khu Kashgar, nằm ở rìa Tây Nam sa mạc Taklamakan. Trong quá khứ, để giành đất sinh tồn, cả huyện đã phát động chiến dịch chống sa mạc hóa với sự tham gia của gần 300.000 cư dân làm đường, đào giếng, kéo điện, trồng cây.
Ông Yin Honghai - Trung tâm kiểm soát sa mạc hoá huyện Makit chia sẻ: “Năm 2005, tôi được cử về huyện làm cán bộ nông nghiệp để tiến hành dự án chống sa mạc hoá. Đó là quãng thời gian khó khăn nhất, ăn uống kham khổ, nước thì uống ngay từ giếng mới đào mà không biết hàm lượng khoáng chất quá cao. Khi ấy chúng tôi chỉ có một ý chí là hoàn thành tốt nhiệm vụ”.
Chiến lược “chặn cát bay” được triển khai nhiều tầng: ven rìa trồng cây bạch dương, bên trong tạo ô bàn cờ giữ cát và lựa chọn cây phù hợp từng loại đất. Họ trồng cây hồ đào (cây óc chó) ở khu đất nhiễm mặn và trồng saxaul, loài cây chịu hạn tại đồi cát khô cao hơn. Nhờ đó, không chỉ cát được giữ lại mà đất cũng dần được cải tạo.
Chỉ trong 13 năm, huyện Makit đã gây dựng hơn 30.000 ha rừng chắn gió ven sa mạc. Đây cũng là một phần trong dự án “Vạn lý trường thành xanh” của Trung Quốc, vành đai rừng dài hơn 3.000 km chạy dọc rìa Taklamakan. Vành đai xanh này không chỉ ngăn cát lấn, bảo vệ nông nghiệp, mở đường xuyên sa mạc mà còn mở ra cơ hội phát triển du lịch.
Ông Mamatrixat Huji - Bí thư Công ty văn hoá - du lịch Dolan huyện Makit cho hay: “Mỗi ngày chúng tôi đón khoảng 2.000 khách, hơn 95% là du khách nội địa. Nhờ đó, việc làm ở địa phương cũng cải thiện rõ rệt”.
Hiện tại, hàng trăm hộ dân đã sinh sống ngay trong “khu rừng giữa sa mạc”. Người dân vừa làm kiểm lâm, vừa dựng xây một cuộc sống tươi mới cho chính mình.
