Trước đó, Mỹ và Nga đã nhất trí tổ chức một cuộc họp giữa các cố vấn cấp cao, do Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov dẫn đầu, để chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh Trump - Putin tại Hungary. Tuy nhiên, cuộc gặp dự kiến trong tuần này đã bị hoãn lại mà không có lý do cụ thể.
Một quan chức Nhà Trắng tiết lộ, sau cuộc điện đàm hôm 20/10, “hai bộ trưởng đã có cuộc trao đổi hiệu quả, nên chưa cần gặp mặt trực tiếp”. Dù vậy, nhiều nguồn tin phương Tây cho rằng hai bên vẫn tồn tại bất đồng sâu sắc về giải pháp cho xung đột Nga – Ukraine, khiến việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh trở nên khó khả thi.
Nhà Trắng khẳng định Tổng thống Trump “vẫn kiên định với mục tiêu tìm kiếm giải pháp hòa bình và ngoại giao”, song nhấn mạnh Washington “sẽ không tổ chức một cuộc gặp chỉ để làm hình thức”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết: “Tôi không muốn một cuộc họp vô nghĩa. Tôi không muốn lãng phí thời gian, nên tôi sẽ xem điều gì xảy ra. Chúng tôi đã đạt được rất nhiều thỏa thuận tuyệt vời, những thỏa thuận hòa bình thực sự và bền vững. Chúng tôi sẽ xem mọi chuyện tiến triển ra sao. Chúng tôi vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng.”
Về phía Nga, đặc phái viên của Tổng thống Putin, ông Kirill Dmitriev, chia sẻ: “Công tác chuẩn bị cho hội nghị vẫn đang tiếp tục”. Trong khi người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định: “Không thể nói là trì hoãn một sự kiện chưa được ấn định thời gian cụ thể”.
Ngoại trưởng Sergey Lavrov ngày 21/10 bày tỏ sự ngạc nhiên trước việc truyền thông Mỹ đưa tin rằng hội nghị thượng đỉnh có thể bị hoãn. Ông Lavrov chỉ trích các hãng tin phương Tây, trong đó có CNN, “đưa tin thiếu trung thực và thiên lệch”.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov bày tỏ: “Tôi rất ngạc nhiên khi đọc được thông tin trên kênh CNN cho rằng cuộc gặp giữa Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Donald Trump có thể bị trì hoãn. Lý do được đưa ra là sau cuộc trao đổi với Ngoại trưởng Marco Rubio hôm 21/10, các quan chức Mỹ đã kết luận rằng lập trường của Nga hầu như không thay đổi so với trước.”
Các chuyên gia nhận định, những tuyên bố trái chiều từ Washington và Moscow cho thấy tiến trình ngoại giao có thể đang rơi vào bế tắc. Dù cả Mỹ và Nga đều khẳng định duy trì đối thoại, song Tổng thống Trump dường như đang chọn cách tiếp cận thận trọng, chờ đợi tín hiệu nhượng bộ rõ ràng hơn từ phía Nga trước khi nối lại tiếp xúc cấp cao. Trong khi đó, Moscow vẫn kiên định với các điều kiện hòa bình và mong muốn Washington thể hiện thiện chí hơn trong các bước đi tiếp theo.
Các thông tin trên được đưa ra vào thời điểm Nga được cho là đã gửi thông điệp riêng cho Mỹ, trong đó tái khẳng định các điều kiện hòa bình với Ukraine, bao gồm việc kiểm soát toàn bộ vùng Donbass và yêu cầu NATO không triển khai binh sĩ tại Ukraine.
Ở chiều ngược lại, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố Kiev “không bao giờ nhượng bộ lãnh thổ”, đồng thời không trả lại tài sản Nga bị đóng băng, cho rằng đây là nguồn quỹ bồi thường chiến sự. Liên minh châu Âu (EU) và Ukraine đang xây dựng một kế hoạch hòa bình 12 điểm, trong đó đề xuất thành lập “Hội đồng Hòa bình” do Tổng thống Trump chủ trì nhằm giám sát tiến trình ngừng bắn.
