TP.HCM hướng tới mục tiêu siêu đô thị toàn cầu
TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu đã cùng tạo nên vùng kinh tế trọng điểm phía Nam – khu vực năng động và sáng tạo bậc nhất cả nước. Mỗi địa phương có thế mạnh riêng nhưng lại bổ trợ cho nhau, hình thành một cấu trúc phát triển cân đối, bền vững.
Vì vậy, việc sáp nhập ba địa phương không chỉ là điều chỉnh địa giới hành chính, mà còn mở ra một không gian phát triển mới, tạo cơ hội để TP.HCM vươn lên thành siêu đô thị tầm khu vực, thậm chí toàn cầu. Đây cũng chính là tinh thần và khát vọng được thể hiện trong Báo cáo Chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030. Và để hiện thực hóa các mục tiêu lớn trong nhiệm kỳ này, TP.HCM cần có những giải pháp đột phá, cùng cơ chế tự chủ mạnh mẽ hơn.
TP.HCM sau sáp nhập có diện tích hơn 6.700 km², chiếm hơn 2% diện tích cả nước – tạo điều kiện thuận lợi để phát triển mô hình đô thị tích hợp. Với lực lượng lao động khoảng 7,2 triệu người, GRDP đạt hơn 3 triệu tỷ đồng, tương đương 23,5% GDP cả nước, TP.HCM mới đang hội tụ sức mạnh từ ba trụ cột kinh tế lớn: dịch vụ - thương mại - công nghiệp; đô thị - cảng biển - du lịch; và đô thị sáng tạo - công nghiệp công nghệ cao.
Ông Bùi Tá Hoàng Vũ - Giám đốc Sở Công thương TP.HCM cho hay: "Với tầm vóc và quy mô mới, TP.HCM đặt ra cho chúng tôi những khát vọng lớn hơn. Trung tâm sản xuất công nghiệp của thành phố—với lợi thế về quỹ đất dồi dào, nguồn nhân lực chất lượng cao, thị trường rộng mở cùng với việc trung tâm tài chính sắp được hình thành—phải trở thành trụ cột trong sản xuất công nghiệp của đất nước. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng xác định TP.HCM phải trở thành một trung tâm dịch vụ lớn, đồng thời là một trung tâm trung chuyển logistics (hub logistics) hàng đầu của khu vực Đông Nam Á".
Sự cộng hưởng lợi thế từ ba địa phương giúp TP.HCM hình thành quy mô, tiềm lực và tầm ảnh hưởng của một “siêu đô thị vùng”. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, để phát huy hiệu quả các nguồn lực này, thành phố cần có cách tiếp cận kinh tế mới, mang tính đột phá và một cơ chế phù hợp với “chiếc áo mới” sau sáp nhập.
PGS.TS Trần Đình Thiên - Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng nhận định: "Với sự mở rộng của các không gian kinh tế mới — bao gồm văn hóa, số, biển và bầu trời — mỗi không gian là một nền kinh tế tiềm năng. Nếu tiếp cận theo hướng này, việc TP.HCM đạt tốc độ tăng trưởng 10-15% không phải là điều bất khả thi. Tuy nhiên, việc sở hữu thực lực mạnh và nội lực dồi dào trong bối cảnh thời thế thay đổi đang đặt ra cho thành phố những bài toán rất mới và rất khó. Sự phát triển 'to cao' tuy có lợi nhưng cũng đi kèm với tính cồng kềnh, khó điều hành. Trong khi đó, hệ thống thể chế của chúng ta vẫn được xem là 'nút thắt cổ chai' hay 'điểm nghẽn' cản trở sự phát triển".
Ông Đinh Hồng Kỳ - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cho biết: "Hiện tại, nguồn vốn và các chiến lược, quy hoạch không còn là mối lo ngại đối với TP.HCM. Vấn đề tiên quyết cần được khơi thông và giải quyết ngay lúc này chính là bài toán thể chế. Thể chế cần phải đi trước một bước. TP.HCM cần tiên phong kiến nghị với Trung ương nhằm tạo ra một hành lang pháp lý thuận lợi, giúp giải quyết nhanh chóng các vướng mắc trong việc xây dựng khung pháp lý cho các dự án và doanh nghiệp".
Các chuyên gia cho rằng TP.HCM cần được trao quyền tự chủ mạnh mẽ hơn để “tự quyết – tự làm – tự chịu trách nhiệm”. Khi có cơ chế và chính sách phù hợp với tầm vóc mới, khát vọng xây dựng “đô thị đa trung tâm – thông minh – xanh – bền vững”, hướng tới “siêu đô thị toàn cầu” sẽ không chỉ là mục tiêu của nhiệm kỳ 2025 - 2030, tầm nhìn 2045, mà còn là cam kết của TP.HCM đối với tương lai Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập và phát triển bền vững.
