ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Thái Lan và Campuchia đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn

Cuối giờ chiều ngày 28/7, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim trong vai trò Chủ tịch luân phiên của ASEAN ra thông báo: Campuchia và Thái Lan đã đạt được đồng thuận quan trọng, cam kết thực hiện một lệnh ngừng bắn ngay lập tức nhằm chấm dứt xung đột biên giới kéo dài nhiều ngày qua, theo hãng tin Reuters. Lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực từ 00:00 ngày 29 tháng 7.

Phát biểu trong một cuộc họp báo sau phiên đàm phán căng thẳng, Thủ tướng Malaysia cho biết ông đã có những cuộc trao đổi trực tiếp và hiệu quả với cả Quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai và Thủ tướng Campuchia Hun Manet.

Ông nhấn mạnh rằng cả hai nhà lãnh đạo đều đã bày tỏ thiện chí hợp tác mạnh mẽ. Đáng chú ý, Thủ tướng Malaysia cũng tiết lộ vai trò của Hoa Kỳ trong việc thúc đẩy tiến trình hòa bình. "Tổng thống Trump đã liên hệ với chúng tôi và nhấn mạnh rằng hòa bình và ổn định trong khu vực là điều tối quan trọng đối với cộng đồng quốc tế", ông nói. Những lời kêu gọi mạnh mẽ từ Tổng thống Mỹ được cho là đã góp phần quan trọng, thúc đẩy các bên nhanh chóng tìm kiếm một giải pháp bền vững.

Video tuyên bố chung về lệnh ngừng bắn

Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã ca ngợi đây là một "cuộc gặp rất tốt đẹp". Ông bày tỏ hy vọng rằng các giải pháp được Thủ tướng Malaysia công bố sẽ tạo điều kiện cho các cuộc thảo luận song phương trong tương lai, đưa quan hệ hai nước trở lại bình thường và làm nền tảng để giảm leo thang. Quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai và Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã bắt tay nhau sau cuộc họp báo, một cử chỉ mang tính biểu tượng cho sự đồng thuận vừa đạt được.

Một diễn biến quan trọng khác được Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim công bố là Malaysia sẵn sàng điều phối một nhóm quan sát viên để xác minh và đảm bảo việc thực thi thỏa thuận ngừng bắn trên thực địa. Động thái này nhằm xây dựng lòng tin và ngăn chặn các cuộc đụng độ tái diễn.

Các bước đi cụ thể tiếp theo sau thỏa thuận ngừng bắn

Thỏa thuận ngừng bắn giữa Thái Lan và Campuchia được coi là một bước tiến quan trọng, giúp hạ nhiệt căng thẳng và giảm leo thang xung đột một cách đáng kể sau 5 ngày giao tranh ác liệt. Để chính thức hóa cam kết, một tuyên bố chung giữa các bên đã được công bố, trong đó nhấn mạnh sự đồng thuận về việc chấm dứt các hành động thù địch và cam kết giải quyết các bất đồng còn lại thông qua các biện pháp đối thoại ngoại giao trong thời gian tới.

Hành động cụ thể của các bên theo kế hoạch được cho là bao gồm các nội dung sau:

• Họp chỉ huy quân sự: Một cuộc họp không chính thức giữa các chỉ huy quân sự của hai bên tại khu vực biên giới được cho là sẽ diễn ra vào vào lúc 07:00 sáng ngày 29/7. Cuộc họp này có thể có sự tham dự của các tùy viên quốc phòng do Chủ tịch ASEAN dẫn đầu.
• Họp Ủy ban Biên giới chung: Một cuộc họp của Ủy ban Biên giới chung (GBC) sẽ được triệu tập vào ngày 4/8, do phía Campuchia đăng cai tổ chức.
• Thiết lập cơ chế giám sát: Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng của Malaysia, Thái Lan và Campuchia được giao nhiệm vụ xây dựng một cơ chế chi tiết để thực thi, xác minh và báo cáo việc tuân thủ lệnh ngừng bắn. Với tư cách là Chủ tịch ASEAN, Malaysia khẳng định sẵn sàng điều phối một đội quan sát viên để đảm bảo thỏa thuận được tôn trọng trên thực địa.

Tình hình tại biên giới và phản ứng các bên ở thời điểm hiện tại:

• Tình hình tại thực địa: Các hãng tin quốc tế như Reuters, CNN vẫn ghi nhận một số cuộc đụng độ lẻ tẻ và cáo buộc lẫn nhau từ cả hai phía trong những giờ cuối cùng trước cuộc đàm phán. Tuy nhiên, sau khi Tuyên bố chung được công bố, tình hình đã lắng dịu đáng kể.
• Phản ứng quốc tế: Cộng đồng quốc tế, đặc biệt là ASEAN, Hoa Kỳ và Trung Quốc, đã hoan nghênh mạnh mẽ thỏa thuận này. Vai trò trung gian của Malaysia và áp lực ngoại giao được xem là yếu tố then chốt dẫn đến thành công của thỏa thuận ngừng bắn.
• Lập trường các nhà lãnh đạo hai nước: Thủ tướng Campuchia Hun Manet gọi đây là một "cuộc gặp rất tốt đẹp", trong khi Quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực thi thỏa thuận một cách "thiện chí".

Đầu giờ chiều 28/7: Thái Lan và Campuchia bắt đầu cuộc đàm phán

Cuộc gặp diễn ra dưới sự chủ trì của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, trong vai trò Chủ tịch luân phiên của ASEAN. Phái đoàn Thái Lan do Quyền Thủ tướng Phumtham Wechayachai dẫn đầu, trong khi Thủ tướng Campuchia Hun Manet đại diện cho phía Campuchia. Sự kiện này cũng thu hút sự quan tâm đặc biệt của quốc tế, với sự hiện diện của các đại sứ Mỹ và Trung Quốc tại Malaysia.

Mặc dù mục tiêu của cuộc đàm phán là đạt được một giải pháp hòa bình nhưng không khí trước thềm đàm phán vẫn còn nhiều diễn biến căng thẳng. Hai bên liên tục đưa ra những cáo buộc lẫn nhau. Phía Campuchia tố cáo quân đội Thái Lan vẫn tiếp tục sử dụng vũ khí hạng nặng tấn công, trong khi phía Thái Lan bày tỏ sự hoài nghi và yêu cầu Campuchia phải thể hiện thiện chí bằng hành động chân thành. Giao tranh được cho là vẫn tiếp diễn ngay cả khi các phái đoàn đang trên đường tới Malaysia.

Bất chấp những thách thức, các bên liên quan, bao gồm cả nước chủ nhà Malaysia và các quan sát viên quốc tế, đều bày tỏ hy vọng rằng cuộc đối thoại trực tiếp này sẽ mở đường cho một lệnh ngừng bắn bền vững, chấm dứt bạo lực và ổn định tình hình khu vực. 

Diễn biến 5 ngày xung đột Thái Lan - Campuchia

Cuộc xung đột biên giới giữa Campuchia và Thái Lan bùng phát vào rạng sáng ngày 24/7 và nhanh chóng leo thang thành cuộc giao tranh nghiêm trọng nhất giữa hai quốc gia trong hơn một thập kỷ.

Ngày 24/7: Giao tranh nổ ra tại khu vực biên giới tranh chấp. Cả Campuchia và Thái Lan đều ngay lập tức cáo buộc đối phương là bên đã nổ súng trước, khơi mào cho xung đột.

Ngày 25-26/7: Tình hình leo thang nhanh chóng. Hai bên bắt đầu sử dụng các loại vũ khí hạng nặng như pháo binh và tên lửa. Thái Lan đã triển khai cả máy bay chiến đấu F-16 để tấn công các mục tiêu quân sự của Campuchia. Các cuộc pháo kích qua lại đã gây ra thiệt hại đáng kể cho cả hai phía, bao gồm cả các khu vực dân sự, khiến hàng trăm nghìn người dân ở cả hai nước phải sơ tán khẩn cấp khỏi vùng chiến sự. Con số thương vong liên tục tăng, với ít nhất 35 người được xác nhận đã thiệt mạng.

Ngày 27/7: Bất chấp các nỗ lực kêu gọi kiềm chế, giao tranh vẫn tiếp diễn ác liệt. Cả hai bên tiếp tục cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn và tấn công vào lãnh thổ của nhau. Trong bối cảnh đó, các nỗ lực ngoại giao bắt đầu được xúc tiến mạnh mẽ. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng kêu gọi một lệnh ngừng bắn và tuyên bố các nhà lãnh đạo hai nước đã đồng ý đàm phán.

Ngày 28/7: Theo thỏa thuận, các phái đoàn cấp cao của Campuchia, do Thủ tướng Hun Manet dẫn đầu, và Thái Lan, do Quyền Thủ tướng Phumtham Wechayachai dẫn đầu, đã đến Putrajaya, Malaysia, để bắt đầu cuộc đàm phán ngừng bắn. Cuộc gặp được tổ chức dưới sự trung gian của Malaysia với tư cách là Chủ tịch ASEAN.