Hơn 10 năm qua, tại Trường Phổ thông Cơ sở Nguyễn Đình Chiểu, thầy Ngô Văn Hiếu đã âm thầm gieo hạt giống tri thức, truyền cảm hứng cho những học trò cùng cảnh ngộ bằng chính nghị lực phi thường của mình.

Trong dòng chảy lịch sử Việt Nam, Lê Lợi - vị vua sáng lập triều Hậu Lê, hay còn được biết đến với miếu hiệu Lê Thái Tổ, là một trong những bậc minh quân được hậu thế nhắc nhớ. Không chỉ là một nhà chính trị lỗi lạc, một nhà lãnh đạo quân sự tài ba, ông còn là biểu tượng của tinh thần quật cường, ý chí độc lập khi lãnh đạo nhân dân Đại Việt đánh đuổi quân Minh xâm lược.

Ngay từ những ngày đầu công tác tại Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế - Xã hội Hà Nội, anh Nguyễn Ngọc Tiệp đã dấn thân vào các đề tài nghiên cứu có tính thực tiễn cao, gắn liền với sự phát triển của thành phố.

Không chỉ là một nữ nghệ sĩ tài năng, họa sĩ Đặng Thị Khuê còn là người có tấm lòng nhân ái, luôn sẵn sàng giúp đỡ những người yêu nghệ thuật nhưng gặp hoàn cảnh khó khăn.

Giữa lòng Hà Nội với những khoản chi phí đắt đỏ, có một ngôi nhà đặc biệt nằm nép mình trong con ngõ nhỏ Cầu Bươu (huyện Thanh Trì, Hà Nội) đã được chị Nguyễn Thị Kiều Oanh thuê lại rồi tự mình cải tạo, trở thành điểm tựa, san sẻ bớt những nhọc nhằn cho những bệnh nhân ở Bệnh viện K Tân Triều.

Trạng nguyên Nguyễn Đức Lượng sinh năm 1465 tại làng cổ Canh Hoạch - vùng đất nổi tiếng về truyền thống khoa bảng. Kế thừa truyền thống hiếu học của gia đình, Nguyễn Đức Lượng không chỉ học rộng, tài cao mà còn là người có chí lớn, đức độ, trung quân, ái quốc, trở thành tấm gương sáng trong lịch sử khoa cử nước nhà.

Nữ sinh Trà My không chỉ học giỏi mà còn luôn nỗ lực tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, trở thành tấm gương sáng trong lớp. Em tích cực tham gia các phong trào, hoạt động của Đội Thiếu niên Tiền phong, luôn nhiệt tình, trách nhiệm trong mọi công việc được giao.

Nghệ nhân ưu tú Y Sinh, người con của núi rừng Kon Tum, đã dành trọn đời mình để bảo tồn và lan tỏa âm nhạc truyền thống của dân tộc như đàn K'lông Pút, đàn T'rưng và cồng chiêng, mang đến cho khán giả Thủ đô những âm thanh mộc mạc nhưng sâu lắng của núi rừng Tây Nguyên.

Sau hơn 7 thập kỷ bị thất truyền, những tưởng số phận dòng tranh đỏ Kim Hoàng sẽ bị lấp vùi dưới lớp bụi thời gian thì có một nghệ nhân đã quyết tâm hồi sinh dòng tranh quý báu này.

Trong bối cảnh đất nước loạn lạc, thời thế đã tạo anh hùng. Tại vùng đất Tây Sơn, vào năm 1753, Nguyễn Huệ ra đời trong một gia đình trung nông tại thôn Kiên Mỹ, huyện Hoài Nhơn, phủ Quy Nhơn (nay thuộc tỉnh Bình Định).

Ngay từ những ngày đầu học hát văn, nghệ nhân Vương Danh Thưởng may mắn được dẫn dắt bởi những người thầy tâm huyết. Ông nhanh chóng trở thành một học viên xuất sắc, lĩnh hội từng cách gõ nhạc, cách ngắt câu, nhấn chữ và biểu đạt cảm xúc theo từng bài.

Qua bao biến đổi, hồ Tây mang nhiều tên gọi khác nhau, từ đầm Xác Cáo gắn liền với truyền thuyết về hồ ly tinh, hồ Kim Ngưu và sự tích con trâu vàng thần thánh, đến Lãng Bạc, nơi giao thoa giữa người và thần - những cái tên hòa trộn lịch sử vào huyền tích.

Việc hát văn thu hút đông đảo giới trẻ đã chứng tỏ sức sống bền bỉ của loại hình nghệ thuật này trong xã hội hiện đại. Thành quả này đến từ nỗ lực truyền lửa đam mê và giá trị văn hóa, lịch sử qua từng lời ca, điệu nhạc của nghệ nhân Lương Trọng Quỳnh.

Chèo xứ Đoài từ lâu nổi tiếng vời sự dung dị rất đặc trưng của người dân lao động vùng văn hóa sông Hồng. Từ làng quê, giếng nước, sân đình, chèo Đoài nổi danh là vua chèo đất Bắc.

Tân Hội, Đan Phượng, vùng đất yên bình bên bờ sông Đáy, từ lâu đã nổi tiếng với những làn điệu Chèo Tàu mượt mà, đậm chất trữ tình. Và trong lòng người dân nơi đây, cái tên Ngô Thị Thu luôn được nhắc đến với sự kính trọng và ngưỡng mộ.

Với tình yêu sâu đậm dành cho chèo, bà Đỗ Thị Hoa đã cùng những người yêu chèo thành lập câu lạc bộ hát chèo Canh Nậu, với mong muốn duy nhất là giữ gìn và trao truyền vốn quý của cha ông.

Trở về từ chiến trường với thương tật, năm 1991, cựu chiến binh Ngô Xuân Tự thành lập Trung tâm tình nghĩa tại nhà, cưu mang trẻ mồ côi và người già neo đơn.

Thăng Long - Hà Nội, mảnh đất ngàn năm văn hiến, nơi lưu giữ những dấu ấn vĩ đại của những danh nhân lịch sử. Nổi bật trong đó là danh nhân Lương Ngọc Quyến. Với cuộc đời hoạt động cách mạng đầy nhiệt huyết, ông đã trở thành biểu tượng của sự quả cảm, dám dấn thân vì lý tưởng cao đẹp, đồng thời thể hiện tầm nhìn sâu sắc và tư duy đổi mới trong hành trình đấu tranh cho độc lập dân tộc.

Trong làng nghệ thuật Việt Nam, cái tên Nguyễn Hữu Nền không còn xa lạ với những người yêu nhiếp ảnh. Nguyễn Hữu Nền, một cựu chiến binh và nghệ sĩ nhiếp ảnh lão làng, đã gắn bó cả cuộc đời với ống kính máy ảnh.

Nghệ nhân Phạm Quang Đăng đã dành cả cuộc đời mình cho làn điệu Then. Với ông, Then không chỉ là âm nhạc, mà còn là cả một kho tàng văn hóa, chứa đựng triết lý sống, tình cảm của con người.

Trong không gian tĩnh lặng của chùa Hương Lan, xã Đông Sơn, huyện Chương Mỹ, Hà Nội, lớp học tình thương như một ngọn lửa nhỏ luôn ấm áp, sưởi ấm những trái tim non nớt của các em khuyết tật.

Nghệ nhân ưu tú Vân Mai sinh ra ở quê lúa Thái Bình, gần làng Quốc nổi tiếng với chiếu chèo Đông. Cơ duyên đến với ca trù khi chị nghe nghệ nhân Quách Thị Hồ hát trên Đài Tiếng nói Việt Nam, từ đó chị say mê, miệt mài luyện tập ca trù.

Ngay từ nhỏ Tô Minh Cường đã say mê những điệu hát chèo, hát xẩm, hát văn, và niềm đam mê đó ngày càng lớn dần theo thời gian.

Trong nhịp sống hối hả của đô thị, giữa những lo toan thường nhật, có những con người giàu lòng nhân ái, trái tim luôn cháy ngọn lửa yêu thương. Bà Phan Kim Liên, năm nay đã ngoài 80, một cựu cán bộ công an đã về nghỉ hưu, sống tại phường Thụy Khuê, quận Tây Hồ chính là một trong những tấm gương sáng như thế.

Sinh ra trong một gia đình nho giáo, nhà văn Hoàng Quốc Hải đã sớm thấm nhuần vẻ đẹp truyền thống của Hà Nội. Chính tình yêu sâu sắc ấy đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận, giúp ông tạo ra những tác phẩm giàu giá trị, góp phần làm phong phú kho tàng văn học Việt Nam… là người viết về Thăng Long - Hà Nội như một đam mê, như một thứ định mệnh.

Trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm, các danh tướng của mảnh đất Thăng Long - Hà Nội đã có những đóng góp vô cùng to lớn. Trong số đó không thể không nhắc đến Đặng Tiến Đông, một trong những danh tướng tài ba của quân Tây Sơn. Ông đã góp phần quan trọng vào chiến thắng vang dội ở trận Ngọc Hồi - Đống Đa, dệt nên một trong những trang sử vàng chói lọi của dân tộc ta.

Trên bục giảng, cô Thuỷ là người thầy nghiêm túc, truyền đạt kiến thức bằng cả trái tim. Bên ngoài lớp học, cô trở thành một người bạn, một người mẹ, luôn sẵn sàng sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Sinh ra trong một gia đình dòng dõi nghệ nhân múa rối nước ở Nam Định, anh Phan Thanh Liêm đã sớm được thừa hưởng tình yêu với những con rối gỗ và những câu chuyện thần thoại được tái hiện qua từng màn diễn.

Với hơn một thập kỷ đồng hành cùng bệnh nhân, bác sĩ Trần Văn Phú, Trưởng khoa Nội thật tiết niệu - Bệnh viện Đa khoa Hà Đông không chỉ được biết đến với trình độ chuyên môn cao mà còn được yêu mến bởi tấm lòng nhân hậu, luôn đặt lợi ích của bệnh nhân lên hàng đầu.

Thượng Mỗ, Đan Phượng - cái nôi của ca trù xứ Đoài, có nghệ nhân nhân dân Nguyễn Thị Tam. Ở tuổi ngoài 70, bà vẫn đam mê cháy bỏng những làn điệu ca trù.

Bá Dương Nội, một làng quê thanh bình thuộc huyện Đan Phượng, Hà Nội, từ lâu đã nổi tiếng với nghề làm diều sáo. Và cái tên Nguyễn Hữu Kiêm gắn liền với làng nghề này như một biểu tượng.

Hà Nội, thành phố ngàn năm văn hiến, luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho những tâm hồn yêu cái đẹp. Và nhà văn Hoàng Quốc Hải chính là một trong những người con đã dành trọn cả cuộc đời mình để ca ngợi vẻ đẹp của mảnh đất này.

Thôn Giang Triều (xã Đại Cường, huyện Ứng Hòa) nổi tiếng bởi những làn điệu dân ca ngọt ngào, sâu lắng. Hơn hai thập kỷ qua, câu lạc bộ đàn hát dân ca nơi đây đã trở thành một mái nhà chung, nuôi dưỡng và phát triển một tình yêu mãnh liệt với nghệ thuật truyền thống.

Với nụ cười hiền hậu, giọng nói ấm áp, tấm lòng đôn hậu, ông Nguyễn Văn Tùng đã trở thành một phần không thể thiếu của di tích ngôi đền Voi Phục linh thiêng.

Trong không gian tĩnh lặng của chùa Hương Lan có một lớp học đặc biệt đang diễn ra. Đó là nơi những tâm hồn trẻ thơ, dù mang trên mình những khiếm khuyết về thể chất, vẫn được thắp sáng bởi ngọn lửa tri thức.

Trong làng nghệ thuật múa rối Việt Nam, cái tên Kim Thoa luôn được nhắc đến với sự ngưỡng mộ và kính trọng. Chị không chỉ là một nghệ sĩ tài năng mà còn là tấm gương sáng về sự tận tâm, sáng tạo và cống hiến cho nghệ thuật truyền thống.

Sinh ra và lớn lên bên dòng sông Hồng thơ mộng, chở nặng phù sa của làng Tự Nhiên, huyện Thường Tín, Hà Nội, ngay từ khi còn nhỏ Nguyễn Văn Sinh đã bị cuốn hút bởi những hoạt động, công đoạn của làng nghề để rồi từ đó khơi dậy trong cậu một niềm đam mê mãnh liệt với nghề mộc.

Thăng Long, mảnh đất ngàn năm văn hiến, luôn tự hào ghi danh những bậc hiền tài lỗi lạc, góp phần tô điểm cho bức tranh lịch sử rực rỡ. Trong số những danh nhân văn hóa tiêu biểu, tên tuổi của nhà sử học, nhà văn, nhà thơ nổi tiếng Ngô Thì Sĩ luôn được người dân nhắc đến với lòng trân trọng và kính ngưỡng, như một biểu tượng không thể thiếu trong tinh thần dân tộc.

Trong không gian tĩnh lặng yên bình của ngôi chùa làng, cứ mỗi dịp cuối tuần lại vang lên tiếng cười, tiếng nói của những em nhỏ khuyết tật, đang được chắp cánh ước mơ tại lớp học tình thương của cô giáo Lê Thị Hòa và Sư thầy Thích Tịnh Hậu.

Chị Nguyễn Thị Hồng, Phó Chủ tịch Hội Phụ nữ huyện Thanh Oai, Hà Nội, luôn được bà con nhắc đến với sự yêu thương, tin tưởng.

Với gần 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý, luật sư Nguyễn Văn Hà không chỉ là một chuyên gia pháp luật tài năngvới trái tim nhân hậu và tấm lòng nhiệt huyết mà còn là một tấm gương sáng về lòng nhân ái.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Xuyến, người dân tộc Tày, đã mang làn điệu then đến gần hơn với công chúng, góp phần gìn giữ và phát triển một di sản văn hóa vô giá.

Không chỉ là một nhà trí thức yêu nước, danh nhân Lương Văn Can còn được xem là người thầy đầu tiên của giới doanh nhân Việt Nam. Di sản mà ông để lại là hàng loạt tác phẩm có giá trị và những kiến thức kinh doanh mang đậm bản sắc Việt.

Đến với Cổ Đô, thăm nhà tưởng niệm Bác Hồ trong khu di tích nơi Bác dừng chân nói chuyện với nhân dân làng Cổ Đô năm 1958…, chúng ta không khỏi xúc động trước bức chân dung của Người do họa sĩ Hoàng Việt sáng tác.

Cựu chiến binh Lê Đình Duật và bà Lê Thị Kim Dinh ở khu tập thể thuộc tổ dân phố số 10, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội, thầm lặng hiến máu nhân đạo suốt 25 năm qua.

Người dân phường Long Biên, quận Long Biên, Hà Nội đã quá quen thuộc với hình ảnh cựu chiến binh, thương binh mang tấm lòng nhân ái, đã dành trọn vẹn cuộc đời để giúp đỡ những mảnh đời bất hạnh, đặc biệt là các cháu nhỏ có hoàn cảnh khó khăn. Đó là CCB-Thương binh Ngô Xuân Tự, người được người dân địa phương trìu mến gọi với cái tên "Ông Tự từ thiện".

CCB - Thương binh Lâm Văn Bảng đã dành hơn 20 năm xây dựng bảo tàng tư nhân "Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày" tại thôn Nam Quất, xã Nam Triều, huyện Phú Xuyên, Hà Nội.

Trong số những nhà thơ chiến sĩ được nhiều người yêu mến, đại tá Nguyễn Thanh Thiện với bút danh Nguyễn Thiện là nhà thơ cháy hết mình với nghệ thuật.

Sinh ra và lớn lên tại mảnh đất xứ Đoài - vùng đất địa linh nhân kiệt, nổi tiếng với truyền thống khoa bảng và hiếu học. Nơi đây đã hun đúc cho Nhà báo, nhà thơ Vương Tâm những phẩm chất tốt đẹp và bồi dưỡng niềm đam mê văn chương, báo chí từ thuở ấu thơ. Năm 1966 ông đã có những bài thơ đầu tay in trên báo Hà Nội Mới.

Trải qua nhiều bước thăng trầm, nghệ thuật hát xẩm của dân gian đã đi qua lăng kính của nhiều thế hệ và không ngoại lệ, những người trẻ thuộc thế hệ Gen Z - chủ nhân tiếp nối di sản ngày hôm nay cũng có những lăng kính riêng của họ. Nhiều bạn trẻ thuộc thế hệ này đã “Phải lòng” Xẩm, nguyện góp sức trẻ của mình để lưu giữ và lan tỏa tình yêu Xẩm đến khán giả Việt Nam và cả những người bạn quốc tế.

Nhà báo, nghệ sĩ nhiếp ảnh Ngô Minh Đạo, một phóng viên kỳ cựu với hơn 40 năm gắn bó với Thông tấn xã Việt Nam, là tấm gương sáng về lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm và đam mê nghề nghiệp. Ông được biết đến với những bức ảnh ấn tượng ghi dấu những khoảnh khắc lịch sử trọng đại của đất nước, cũng như những hình ảnh đẹp về cuộc sống con người Việt Nam.

Trong số những danh nhân văn hóa tiêu biểu của mảnh đất Thăng Long ngàn năm văn hiến, tên tuổi của Trạng nguyên Trần Tất Văn luôn được người dân nhắc đến với lòng trân trọng và kính ngưỡng, như một biểu tượng không thể thiếu trong tinh thần dân tộc.

Nổi tiếng trong cộng đồng những người lái xe cứu thương Hà Nội với biệt danh "người lái xe 0 đồng", anh Đỗ Tuấn Kiên là tấm gương sáng về tinh thần nhân ái, luôn sẵn sàng hỗ trợ những người bệnh có hoàn cảnh khó khăn.

Chèo tàu Tổng Gối không thuộc hệ thống những làn điệu chèo truyền thống mà là nghệ thuật dân gian đặc trưng của vùng đất Tân Hội, có lề lối hát riêng, văn hóa riêng.

Sinh ra và lớn lên tại làng Phù Lưu Thượng, Ứng Hòa, Hà Nội - nơi có đoàn chèo Cổ Phong, Lúa mới, Đoàn cải lương Hoa Mai vang bóng một thời. Từ thuở còn là học sinh trường làng, soạn giả Xuân Cung đã rất yêu thích nghệ thuật truyền thống và sớm đã bộc lộ niềm đam mê với bộ môn nghệ thuật này.

Gần gũi, tận tâm và trách nhiệm là những lời mà người dân tổ dân phố số 11, phường Láng Thượng, quận Đống Đa, Hà Nội, thường kể về bác tổ trưởng tổ dân phố Cung Tiến Thành.

Khi xuất ngũ trở về địa phương, cựu chiến binh Hy Đa Trương được nhân dân và Chính quyền tin tưởng bầu làm Phó chủ tịch UBMTTQ phường. Với vai trò của mình, ông luôn năng nổ, nhiệt tình, tích cực tham gia công tác tại địa phương, gương mẫu trong lối sống, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc...nên luôn được cán bộ và nhân dân tin yêu, quí mến.

Hơn 30 năm gắn bó với đời sống nhạc Việt, NSƯT Hồng Liên đã ghi dấu ấn trong lòng khán giả qua những ca khúc như "Đóng nhanh lúa tốt", "Sợi nhớ sợi thương", "Hoa cau vườn trầu", "Làng quan họ quê tôi", "Làng lúa làng hoa", "Dòng sông quê anh, dòng sông quê em"...Sự thành công của NSƯT Hồng Liên không chỉ đến từ tài năng nghệ thuật thiên bẩm mà còn bởi sự giản dị, mộc mạc, thanh lịch của người phụ nữ Tràng An.

Chèo tàu Tân Hội là một di sản văn hóa phi vật thể vô cùng quý giá, cần được bảo tồn và phát huy. Loại hình nghệ thuật độc đáo này không chỉ mang giá trị văn hóa, lịch sử mà còn thể hiện đời sống tinh thần, tâm hồn của người dân Xứ Đoài. Để phát huy giá trị di sản chèo tàu Tổng Gối, cần có những giải pháp sưu tầm, khai thác và bảo tồn loại hình nghệ thuật diễn xướng này để chèo tàu sẽ sống mãi với thời gian.

Tư tưởng, đạo đức, lối sống, tác phong đại vĩ đại mà giản dị của Bác Hồ luôn là nguồn cảm hứng sáng tạo, là tấm gương cho các văn nghệ sĩ, trí thức và toàn thể nhân dân Việt Nam noi theo. Ký ức về những lần gặp Bác không bao giờ phai mờ trong tâm trí nghệ sĩ, nhà giáo nhân dân Phạm Minh Phương. Những lời dặn dò động viên của Người chính là niềm cổ vũ, động viên khích lệ bà quyết tâm gắn bó và theo đuổi con đường nghệ thuật.