ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Hôm ấy, có người rời Sài Gòn để đến Hà Nội trong một ngày nắng dịu. Những cụm mây trôi lơ đãng trên nền trời trong veo khiến thành phố phương Nam như khoác lên mình một chiếc áo lụa mỏng, vừa lạnh lẽo lại nhẹ tênh. Cô lặng lẽ kéo vali đi qua đoạn đường ngập tràn xe cộ trước nhà ga tàu cao tốc, nơi xe cộ và dòng người hối hả ngược xuôi, vội vàng như thể đang bị thời gian rượt đuổi. Bản thân cô thì không. Cô rời khỏi Sài Gòn quay trở về Hà Nội với một tâm thế hoàn toàn khác biệt: lặng lẽ nhưng chắc chắn như thể đang tự tìm kiếm lại sự bình yên của chính mình sau chuỗi ngày miệt mài ở phương Nam. 

Nhà ga tàu ở góc đường Hoà Hưng là một công trình hiện đại, nhưng vẫn mang trong mình chút phong vị cổ kính với những ô cửa hẹp nhìn ra quảng trường rộng. Tàu rời ga khi kim đồng hồ chỉ đúng 10 giờ 30 sáng. Trong khoang tàu khá yên tĩnh, chỉ còn tiếng trái tim tôi đập đều đặn như nhịp hành trình. Những cánh đồng chạy ngược xanh mướt mát ngoài cửa sổ. Đâu đó là những rừng cây xanh mướt, thẳng tắp như hàng binh gác cửa vào phương Bắc. Tôi khẽ khàng mở quyển sách mang theo, nhưng không đọc. Tôi cứ thế nhìn chăm chú vào khung cảnh đang lướt qua ngoài cửa kính, như đang tìm kiếm một điều gì đó. Có người hỏi tôi: đi một mình đến nơi tận Hà Nội, để làm gì? Tôi thường im lặng, vì chẳng thể tìm được câu trả lời rõ ràng. Chỉ biết, trong cuộc đời ai cũng có lúc cần một khoảng lặng và khoảng lặng của tôi là ở Thủ đô, với những ngày đi không mục đích, là hành trình tìm lại bản thân mình giữa những vùng đất xa lạ, không ai quen biết và cũng chẳng cần gọi tên.

Tôi đến cầu Long Biên vào một buổi sáng nắng vàng rét ngọt, khi Hà Nội vừa thức giấc sau cơn rét đêm muộn. Cây cầu cổ kính giữa lòng thành phố này không quá to lớn cũng chẳng lộng lẫy nhưng nổi bật lên như một khuôn nhạc vắt ngang dòng sông Mẹ. Mặt trời lên cao nhưng không gắt, nắng chạm vào da tôi như một làn hơi lạnh, dịu và sáng. Tôi ngước mắt nhìn bầu trời trong như thể vừa được gội rửa sau cơn mưa dài đêm trước. Không gian ngập tràn ánh sáng, nhưng không chói lóa; mây trắng lững lờ, và gió thì vừa đủ để thổi bay vài sợi tóc rối, khiến tôi bất giác cảm thấy bình yên.

Tôi khẽ khàng bước chân vào khách sạn phố cổ quen thuộc ở góc phố nhỏ. Cất vội hành lý, tôi chậm rãi đi dạo phố, nhâm nhi li cà phê ấm áp. Thi thoảng, bắt gặp những người trai phố cổ lãng tử ngồi cafe, lịch lãm áo khoác dày, đứng dậy nhường chỗ cho tôi trong quán vỉa hè. Họ cười rõ tươi khi nghe tôi nói lời cảm ơn và hỏi ngay: Em ở Sài Gòn ra đấy à? Có thích Hà Nội không? Mỗi khi nghe được câu hỏi này, tôi luôn mỉm cười trả lời: Em không thích Hà Nội, mà là em yêu Hà Nội, để được nghe câu khen ngợi: Cô em nói mới dịu dàng làm sao.

Bình yên ở Hà Nội với tôi đơn thuần là những lúc đi chầm chậm dọc phố cổ, sà vào hàng bánh cuốn quen thuộc, cô bán hàng mỉm cười tươi tắn hỏi: Em lại ra Hà Nội đấy à? Để rồi, chị ấy vui vẻ giảm giá cho đĩa bánh cuốn vốn 20 ngàn, chỉ còn 15 ngàn kèm lời nhắc: Khi nào ra Hà Nội, nhớ đến ủng hộ hàng bánh nhà chị. Sự hào sảng và nhiệt tình của chị chủ khiến người lữ khách thường xuyên lui tới Hà Nội như tôi không khỏi xúc động. Chắc đó cũng là lý do thôi thúc bản thân mỗi khi đến Thủ đô, lại ghé ngang ủng hộ hàng bánh cuốn của chị.

Thi thoảng, đi dọc theo tuyến phố cổ, ngắm nhìn đường phố lát đá vẫn còn nguyên nét cổ, tôi thường được mời gọi thưởng thức các món ăn truyền thống của Hà Nội như tào phớ, cháo sườn, các loại chè nấu theo kiểu xưa cũ. Một người bán hàng nói với tôi bằng giọng Hà Nội chuẩn, nhẹ nhàng mà trầm ấm: Đây là những ngày đẹp nhất của mùa hè Hà Nội, không quá nóng, nhưng cũng không quá buồn. Tôi mỉm cười, thay lời đáp. Cũng bởi đôi khi, vẻ đẹp không thể giải thích và hồi đáp bằng bất kỳ ngôn ngữ nào.

Đâu đó giữa cuộc dạo chơi, tôi thường bị thu hút bởi những chiếc xe đạp chở đầy hoa trên phố. Thi thoảng, tôi mon men đến xin chụp ảnh ké, chị hàng hoa vui vẻ bảo: Cứ tự nhiên đi em. Tôi vui vẻ đứng tạo dáng vô số kiểu ảnh, không quên mua giúp chị gói hoa nhài hoặc bó sen tỏa hương thanh tịnh. Hương hoa bình dị nhưng thanh tao ấy cứ thoang thoảng trên tay tôi khắp các ngả đường ở Thủ đô. Để rồi, khi những cơn mưa mùa hạ tràn đến, tôi cứ thế để đầu trần đi dạo dưới mưa, chợt nghe chị bán trà chanh bên đường gọi giật: Em ơi em, ba lô bị tuột dây kéo kìa. Em vào đi trú mưa rồi cài lại cho chắc. Cô hàng hoa kế bên góp chuyện: Buộc thành hình hoa thị đi em. Rồi cả hai đồng thanh: Mưa thế này sao không đi taxi cho rồi. Tôi vui vẻ giải thích: Ở Sài Gòn không có mưa này, nên em thích đi dạo dưới mưa, khiến cả hai cô mỉm cười ngạc nhiên. 

Cũng trong buổi sáng, tôi có một chút thời gian ngồi một mình ở công viên ven hồ Gươm. Xa xa là những đôi tình nhân đang ôm nhau chụp ảnh cưới cực tình tứ bên cạnh các cụ già và mấy đứa trẻ đang dạo chơi dưới nắng, nghe tiếng cười rơi vào gió, tan biến rất nhanh. Chợt nghĩ đến bản thân mình chỉ là một lữ khách đơn độc, sống an tĩnh giữa một thành phố xa lạ, mang theo niềm riêng cũ kỹ như chiếc vé tàu một chiều không ngày về.

Hà Nội vào những ngày đầu hè không rực rỡ, cũng không êm đềm hoàn toàn. Nó là một khoảnh khắc lưng chừng giữa ấm áp và dịu dàng, giữa ký ức và thực tại. Có lẽ vì thế, tôi - một kẻ chu du khắp nơi - đã tìm thấy bình yên cho chính mình một cách chân thực mà đầy rung cảm. 

Ánh Tuyết