Quà của mùa thu
Trên cây me già vỏ thâm sì cũ kỹ, những chùm bông vàng nhạt dịu dàng khoe sắc. Cánh hoa rơi phủ đầy mặt ao, buổi trưa gió mạnh thổi dạt hết cánh hoa về một phía bờ ao thành một dải dày ken vàng tiếp vàng, thật đẹp. Hoa me thật là lạ, người ta vàng thì vàng cho rực rỡ lên như cái màu điên điển vậy, để cho người ta nhìn từ xa đã thấy, đã chú ý. Đằng này cứ vàng nhạt, mà nhạt hết cỡ, tới gần, nhìn kỹ mới thấy hoa đã rộ. Nhiều khi nhìn từ xa chỉ một màu lá xanh biếc, chỉ khi dưới gốc cánh hoa rụng đầy mới biết rằng năm nay cây vẫn sai hoa như thường lệ.
Rồi, chỉ vài tháng nữa thôi, tầm độ cuối thu, trái non đã chi chít cành. Người ta gọi trái me khi còn non là me dĩa. Me dĩa đem nấu canh chua cá nục hay giã cối mắm tỏi ớt thật cay để chấm cá lóc chiên xù thì đúng bài. Ở miệt quê này người ta thân thiết với cây me đến lạ kỳ vậy đó. Lúc mới rớt hạt mưa, khi những cành khô đen sì bắt đầu nảy lộc non mơn mởn, người ta hái lá me non đem nấu canh cá, giã nước mắm tỏi ớt chấm cá chiên. Rồi tới cây ra hoa kết quả, trái me lớn chừng nửa ngón tay út là đem hái nấu canh chua, giã nước mắm. Me chín thì đem lột vỏ để dành ăn. Cây nào già quá, đem hạ xuống, xẻ ra làm thớt me, ghế me, hay hầm than bán. Nhà nào nhà nấy trong bếp cũng có cái thớt me. Gốc me xẻ ra làm thớt thì còn gì bằng, dùng chắc, bền mà lại rẻ tiền.
Mùa thu bắt đầu chớm từ những dấu hiệu be bé như thế. Phải để ý kỹ mới thấy được bước chân nàng thu chầm chậm đến gần. Chứ đôi khi bận công việc từ sáng đến tối mịt mới bước chân về nhà, đến khi thấy nàng thì e rằng đã cuối thu mất rồi.
Bốn mùa là bốn cô gái mang bốn cá tính khác nhau. Nàng Xuân điệu đà, ngọt ngào với bao nhiêu là hoa thơm khoe sắc. Nàng Hè nóng bỏng nhiệt huyết ngập tràn trái cây chín mọng mời gọi. Thu lại e ấp, dịu dàng, nhè nhẹ đến khi nào chẳng biết, đến khi thấy rõ hình hài của nàng mới ngạc nhiên thốt lên: ơ, thu đã về rồi sao! Đông xinh đẹp nhưng kiêu kỳ, như cô tiểu thư nhà giàu quý phái đấy mà chỉ đứng nhìn từ xa thôi chứ nàng chẳng bao giờ để ai lại gần.
Thu dịu dàng. Dịu dàng thật, từ cái hơi sương nhè nhẹ chứ không buốt da như sương mùa đông, đến cái mùi thị chín thoang thoảng. Chao ôi là dịu dàng, cái hương thị ấy. Cái hương thị từ thời cổ tích nối dài tới tận hôm nay. Cái mùi hương mà mỗi khi bắt gặp phải tìm mua bằng được dành để đầu giường ngửi cho thỏa thích. Mùi hương của thuở ấu thơ. Mùi hương của ngoại. Tha thiết biết bao một mùi hương đã xưa mà không bao giờ cũ.
Vẫn khao khát được trở về thời bé dại được sà vào lòng bà, nghe bà kể chuyện Tấm Cám, Thạch Sanh – Lý Thông, …Giọng bà trầm trầm, mùi trầu từ người bà nồng nồng, cánh võng đung đưa, đứa cháu thiếp vào giấc ngủ trưa từ khi nào chẳng rõ. Tuổi thơ da diết gọi mời người ta trở về từ những giấc trưa như vậy. Tuổi thơ rưng rức niềm nhớ từ những câu chuyện cổ tích của bà. Và, tuổi thơ luôn nhắc nhớ người ta bởi mùi thị mỗi mùa thu cứ trở về thoang thoảng. Lại gọi thầm hai tiếng ngoại ơi.
Ngoại ơi! Bao nhiêu năm rồi vắng tiếng ngoại? Con chẳng thể nhớ nổi. Ngoại về miền mây trắng trong một ngày cũng vào độ mùa thu, khi trái thị xanh còn lủng lẳng trên cành dày ken. Ngoại đi thanh thản sau một giấc ngủ trưa. Có lẽ, ngoại đã bay lên trên trời cao cùng những bà Tiên, ông Bụt nhân hậu, thảo thơm. Đám tang của ngoại không có ai khóc. Không phải vì không ai thương ngoại, chỉ là vì muốn ngoại ra đi thanh thản không vướng bận chuyện trần thế nữa. Năm đó ngoại mới sang tuổi 96 hai tháng.
Thu vẫn đến rồi đi mỗi năm một bận. Thị vẫn thơm mỗi năm một mùa. Đứa cháu bé nhỏ ngày xưa nay đã bước qua tuổi trung niên, đã bắt đầu nhớ nhớ quên quên, nhưng mỗi năm vào mùa thị chín vẫn rưng rưng nhớ những câu chuyện cổ tích ngày nào.
Ngân Kim
NSND Lê Tiến Thọ là một trong những người có đóng góp to lớn cho nghệ thuật tuồng Việt Nam. Cả cuộc đời ông gắn bó với bộ môn nghệ thuật truyền thống này, không chỉ với tư cách một nghệ sĩ biểu diễn mà còn với vai trò một người thầy, một nhà quản lý và một nhà hoạt động văn hóa tận tụy.
Sau 25 năm phát động Ngày Toàn dân hiến máu tình nguyện 7/4, phong trào hiến máu tình nguyện ở nước ta đã thu được những kết quả đáng khích lệ với gần 22 triệu đơn vị máu được hiến tặng, góp phần vào sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Việt Nam sẵn sàng đưa mức thuế nhập khẩu về 0% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Hoa Kỳ; Việt Nam đóng góp thiết thực cho Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc; Bộ Nội vụ đề xuất giữ nguyên số lượng biên chế cấp xã hiện hành sau sáp nhập; Trung Quốc áp thuế 34% lên hàng hóa Mỹ cùng loạt biện pháp trả đũa;... là những thông tin đáng chú ý trong chương trình hôm nay.
Cục Hải quan hỏa tốc hỗ trợ doanh nghiệp ứng phó chính sách thuế mới của Mỹ; Hà Nội thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng “Thành phố học tập toàn cầu”; Tăng cường phục vụ đi lại, niêm yết giá vé, hạn chế hủy chuyến dịp nghỉ lễ; Động đất tại Myanmar: Con số thiệt mạng lên tới hơn 3.300 người;... là những thông tin đáng chú ý trong bản tin hôm nay.
Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn; Trường THCS và THPT sẽ dạy học hai buổi/ngày; 412 trường học được công nhận đạt chuẩn quốc gia; Các hãng ô tô “đứng ngồi không yên” vì Mỹ tăng thuế;... là một số nội dung đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 11h30 hôm nay.
Trưa và chiều 5/4, mây mỏng bớt, mưa giảm, nền nhiệt tại Hà Nội tăng lên mức cao nhất 24-25 độ.
0