Những 'dáng hình nghiêng' thổi hồn vào lụa
Lụa Hà Đông là nói đến làng lụa trứ danh Vạn Phúc, một làng nghề truyền thống ngót ngàn năm tuổi; là cái nôi lụa gấm ở Việt Nam và là điểm đến của nhiều người khi ghé thăm Hà Nội.
Nhắc tới Vạn Phúc, người ta sẽ nhắc tới những sản phẩm về lụa. Có khoảng trên 70 loại the, lụa, gấm, lĩnh khác nhau như: Băng hoa, Long phượng, Mây bay, Tứ quế, Tra sơn, Lụa vân đặc sắc và tinh tế.
Nói đến lụa vân thì chẳng ở đâu được đẹp bằng Vạn Phúc. Những tấm lụa mỏng có cả hoa nổi, hoa chìm; hoa nổi trên mặt lụa thì bóng mịn còn hoa chìm phải soi lên ánh sáng mới thấy được. Các loại vân lụa rất tinh xảo được gọi bằng những tên gọi thanh cao, quý phái như vân tứ quý, vân song hạc, vân hồng điệp. Nét hoa văn mềm mại, phóng khoáng mà dứt khoát, màu sắc biến ảo lung linh theo các góc nhìn khác nhau. Ấy thế nên lụa vân đã đi vào ca dao để ai nhắc tới cũng nhớ ngay Vạn Phúc.
“The La, lĩnh Bưởi, sồi Phùng.
Lụa vân Vạn Phúc, nhiễu vùng Mỗ bên.”
Ta không khó bắt gặp những tà áo dài thướt tha, những tấm khăn lụa yểu điệu khi tới Vạn Phúc - những tấm lụa hoàn hảo khi thành phẩm. Và rồi, những mảnh thừa khi cắt áo, cắt khăn của lụa Hà Đông, tưởng chừng như bỏ đi, lại tiếp tục được những đôi tay yếu ớt, những dáng hình nghiêng không trọn vẹn, tận dụng tạo ra những sản phẩm. Đó là những người khuyết tật của Hợp tác xã Vụn Art nằm trong làng Vạn Phúc.
Gọi là những người có dáng hình nghiêng bởi trong số họ, người bị câm điếc bẩm sinh, người thiểu năng trí tuệ, người bại liệt. Ấy vậy mà những bức tranh ghép lụa, những chiếc áo, chiếc túi xinh xinh với những họa tiết ghép lụa – sản phẩm họ làm ra lại hoàn hảo, đẹp tới từng chi tiết.
Nếu không một lần tận mắt, sẽ không ai có thể hình dung được những bức tranh làm từ lụa vụn phỏng tranh dân gian như Đám cưới chuột, Đánh ghen, Chú bé chăn trâu thổi sáo hay những bức tranh phong cảnh phố cổ, hồ Gươm, chùa Một Cột, Khuê Văn Các và đặc biệt là những bức tranh chân dung độc đáo.
Vụn Art, nơi những mảnh vụn trở mình thành nghệ thuật và người khuyết tật nơi đây là những nghệ nhân đích thực. Họ đã thổi hồn vào lụa, biến cái bỏ đi thành những tác phẩm độc đáo. Từ trí sáng tạo và đôi bàn tay khéo léo, những mảnh lụa vụn được tái sinh. Những nghệ nhân đặc biệt nơi đây như những mảnh ghép nhỏ của cuộc sống. Mỗi người là một mảnh ghép khiến bức tranh cuộc sống nơi làng nghề ấy thêm sinh động và đẹp đẽ.
Không ai nghĩ người đứng đầu hợp tác xã cũng là một dáng hình nghiêng do bại liệt từ nhỏ. Có lẽ vì thế mà anh thấu hiểu sự khó khăn, vất vả của người đồng cảnh? Có lẽ những thiệt thòi trong cuộc sống khiến anh muốn làm gì đó để bù đắp cho những người cảnh ngộ như mình để có một Vụn Art hôm nay? Dạy nghề, tạo việc làm cho người khuyết tật từ những thứ tưởng như bỏ đi, thành thứ có giá trị.
Đền thờ tổ nghề, miếu, chùa, trung tâm bảo tồn lụa Vạn Phúc, hay phố đồ cổ – đồ xưa, nhà lưu niệm Bác Hồ hoặc con đường bích họa đầy màu sắc phía trước sân đình làng Vạn Phúc hấp dẫn du khách bởi những gì xưa cũ được gìn giữ, bảo tồn. Còn Vụn Art lại hấp dẫn du khách bởi những sản phẩm, những trải nghiệm thú vị và những câu chuyện truyền cảm hứng, đầy tính nhân văn bởi những con người vượt lên số phận.
Thật ngạc nhiên khi thấy người thợ đi lại khó khăn nhưng miệng luôn nở nụ cười, khi thấy họ trao đổi công việc với nhau bằng ngôn ngữ kí hiệu, khi thấy đôi tay yếu ớt, hình dạng không như người thường vẫn tỉ mỉ, cần mẫn làm việc. Cơ thể họ không hoàn hảo nhưng sản phẩm của họ lại hoàn hảo.
Những con người bình dị với những sản phẩm độc đáo đưa con người ta về với văn hóa truyền thống, về với lụa, về với những gì tinh túy. Nụ cười rạng rỡ của những dáng hình nghiêng lại khiến cuộc đời tươi đẹp biết bao.
Dẫu mưa hay nắng, dù nóng bức hay giá rét, những dáng hình nghiêng vẫn hàng ngày sáng tạo, lao động hăng say để tồn tại, để thấy mình có ích. Họ cống hiến hết mình cho xã hội, tận dụng thứ lụa vụn, thổi hồn vào nó, nối dài đời sống của lụa.
HANOITV News | 20/05/2025
"Có những ký ức không thể chạm bằng tay… nhưng có thể soi bằng ánh sáng". Hãy cùng tìm hiểu hành trình của nghệ nhân Bùi Văn Tự - người thổi hồn lịch sử vào từng lớp bóng, từng tia sáng, để ánh lên một chân dung Bác Hồ đầy thiêng liêng và xúc cảm.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, việc phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường không còn là xu hướng mà là yêu cầu tất yếu. Nhằm thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân tham gia mạnh mẽ vào quá trình chuyển đổi xanh, Chính phủ đã ban hành chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm đối với các khoản vay phục vụ các dự án đầu tư xanh.
Thủ tướng yêu cầu giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025; Hà Nội đề nghị UNESCO hỗ trợ bảo tồn Hoàng thành Thăng Long; EU phê duyệt gói trừng phạt thứ 17 nhằm vào Nga... là một số nội dung đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 23h00 hôm nay.
Đề xuất công an cấp xã được khởi tố một số tội danh; Tạm dừng công tác nhiều Chủ tịch xã vì quản lý đất đai; Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo Momo Pro giả mạo... là những thông tin đáng chú ý trong Bản tin 141 hôm nay.
Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 19/5 đã đạt được kết quả đáng chú ý. Nga sẵn sàng phối hợp với Ukraine để soạn thảo một bản ghi nhớ về các nguyên tắc và thời điểm tiến hành đàm phán hòa bình, bao gồm cả khả năng ngừng bắn tạm thời.
0