ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Theo Nghị định 119/2024 quy định về thanh toán điện tử giao thông đường bộ, từ ngày 1/10/2025, chủ xe ô tô phải chuyển đổi tài khoản thu phí hiện tại sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Nếu không thực hiện, phương tiện sẽ không thể lưu thông qua các trạm thu phí điện tử không dừng.

Chủ trương đúng và cần ủng hộ, tuy nhiên, cách diễn đạt và hướng dẫn của văn bản quy định khiến người dân mơ hồ và khó hiểu. Qua đó, cho thấy sự hạn chế trong chất lượng ngôn ngữ của các văn bản quy phạm pháp luật do Bộ Giao thông Vận tải (cũ) ban hành (trước kia có khái niệm "thu giá").

Người dùng băn khoăn khi chuyển đổi tài khoản giao thông

Giao thông hiện đại ngày càng được số hóa với các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt trở nên phổ biến. Trong đó, việc sử dụng tài khoản giao thông để trả phí cầu đường tự động đã không còn xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên, khái niệm này còn mới mẻ và gây nhiều băn khoăn, đặc biệt, sắp tới các chủ xe cần chuyển đổi từ các hình thức cũ sang tài khoản giao thông từ 1/10.

Thời gian gần đây, nhiều chủ xe nhận được thông báo từ ngân hàng liên kết, với nội dung dừng tính năng nạp tiền vào VETC để qua trạm thu phí, đồng thời yêu cầu thực hiện chuyển sang tài khoản giao thông theo Nghị định 119 của Chính phủ. Để chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông, chủ xe ô tô thực hiện trên ứng dụng thu phí không dừng đang sử dụng (như ePass, VETC). Tuy nhiên, sự thiếu hụt các hướng dẫn chính thống, với lời văn dễ hiểu, dễ nắm bắt đã khiến trải nghiệm của nhiều người trở nên khó khăn. Điều này sẽ dễ dẫn đến thao tác sai, làm gián đoạn dịch vụ, hoặc mất thời gian tra cứu, hỏi tổng đài tư vấn.

Chị Phạm Lê Hương Mai (phường Hà Đông, TP. Hà Nội) chia sẻ: “Hiện tôi đang sử dụng ePass và muốn chuyển sang tài khoản giao thông, tuy nhiên, hướng dẫn chưa rõ ràng, mong có văn bản hướng dẫn để chuyển đổi dễ dàng hơn”.

Anh Trần Văn Bảng (phường Bạch Mai, TP. Hà Nội) bày tỏ: “Bản thân tôi và đồng nghiệp chưa hiểu gì về những thông báo mới nên phải chờ khi nào có hướng dẫn cụ thể thì mới làm được”.

“Tôi mới cập nhật nhưng khá hoang mang vì chưa có hướng dẫn cụ thể. Tôi sử dụng ô tô di chuyển hàng ngày đi các tỉnh nên muốn có thông tin cập nhật rõ ràng. Nếu tích hợp làm được mọi thứ sẽ rất thuận tiện nhưng cũng cần dễ sử dụng cho người dân, bởi vì mỗi lần tích hợp liên quan đến rất nhiều thông tin cá nhân”, anh Nguyễn Tuấn Anh (phường Tây Hồ, TP. Hà Nội) nói.

Sự ra đời của "tài khoản giao thông" là một bước tiến quan trọng, hướng tới việc tối ưu hóa quy trình thanh toán cho người điều khiển phương tiện. Tuy nhiên, để bước tiến này trở nên trọn vẹn, các đơn vị liên quan cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn, đặc biệt là về mặt truyền thông và hướng dẫn sử dụng. Hy vọng rằng, trong tương lai gần, chúng ta sẽ có một quy trình chuyển đổi rõ ràng, minh bạch hơn, để mọi tài xế đều có thể trải nghiệm sự tiện lợi mà công nghệ mang lại.

Cần hiểu rõ khái niệm "tài khoản giao thông"

Bản thân nhiều chuyên gia giao thông cũng thừa nhận, ngay khi đọc Nghị định 119/2024, họ phải mất thời gian để tìm hiểu, vì các khái niệm mới như “tài khoản giao thông” chưa được giải thích một cách cụ thể.

Trước đây, ngành giao thông từng có dùng từ “thu giá” thay cho “thu phí” tại các trạm BOT, gây tranh cãi lớn trong dư luận vì thuật ngữ vừa xa lạ vừa thiếu nhất quán. Sự việc này cho thấy, chỉ một cách dùng từ không chuẩn hoặc không dễ hiểu cũng có thể làm nảy sinh hiểu lầm, dẫn đến phản ứng tiêu cực từ xã hội.

Với quy định mới, nếu ngôn từ và cách truyền đạt không được đơn giản hóa, rất có thể sẽ lặp lại tình huống tương tự: người dân không hiểu rõ, dẫn đến chậm trễ thực hiện hoặc phản ứng khi gặp vướng mắc tại trạm thu phí.

Thạc sĩ Đỗ Khắc Sơn, Giảng viên bộ môn Cơ khí ô tô - Trường Đại học Giao thông vận tải cho biết: “Bản thân tôi chưa thể định nghĩa rõ được các khái niệm mới này, nếu là người dân, tôi nghĩ chắc chắn khó hình dung như kiểu thu phí và thu giá trước kia…”.

Theo các chuyên gia “tài khoản giao thông” là khái niệm hoàn toàn mới, chưa được giải thích rõ ràng cho đại đa số. Người dân chưa biết nó khác gì so với “tài khoản thu phí” đang dùng. Các cụm từ như “kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt” nghe mang tính kỹ thuật, khó hình dung cụ thể. Thông tin chưa chỉ ra quy trình cụ thể: chuyển đổi ở đâu, làm thế nào, có mất phí hay không, mất bao lâu, chưa minh họa bằng tình huống quen thuộc, ví dụ như: “Trước đây nạp tiền vào tài khoản VETC, giờ sẽ nạp thẳng từ ngân hàng của mình”.

Nếu theo như Nghị định 119/2024, thay vì sử dụng tài khoản thu phí riêng tại đơn vị vận hành ETC như trước đây, từ 1/10/2025, mỗi chủ xe ôtô sẽ có tài khoản giao thông thống nhất. Tài khoản này: gắn trực tiếp với biển số xe, kết nối với ngân hàng, ví điện tử hoặc các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt; có thể sử dụng để thanh toán phí đường bộ, phí đỗ xe, phạt nguội và nhiều loại chi phí khác.

Cách chuyển đổi sang tài khoản giao thông

Tài khoản ePass và VETC sẽ trở thành tài khoản giao thông hợp lệ sau khi chủ ô tô thực hiện một số thao tác để kết nối phương tiện thanh toán không dừng, cụ thể cách chuyển như sau:

• Nếu đã liên kết nguồn tiền với Viettel Money hoặc thẻ tín dụng quốc tế thì tài khoản thu phí ePass đã là tài khoản giao thông, chủ ô tô có thể tiếp tục sử dụng, không cần thao tác gì thêm để xe qua trạm thu phí không dừng từ ngày 1/10.
• Trong trường hợp chưa liên kết, chủ ô tô cần tải ứng dụng ePass, đăng ký và đăng nhập theo yêu cầu; sau đó, chọn mục "Quản lý nguồn tiền".
• Nếu đã liên kết nguồn tiền với Viettel Money hoặc thẻ tín dụng quốc tế thì tài khoản thu phí ePass đã là tài khoản giao thông, chủ ô tô có thể tiếp tục sử dụng, không cần thao tác gì thêm để xe qua trạm thu phí không dừng từ ngày 1/10.
• Trong trường hợp chưa liên kết, chủ ô tô cần tải ứng dụng ePass, đăng ký và đăng nhập theo yêu cầu; sau đó, chọn mục "Quản lý nguồn tiền".
• Sau khi chọn "Quản lý nguồn tiền", hãy thực hiện liên kết với tài khoản Viettel Money hoặc thẻ tín dụng quốc tế (mất thêm phí 1-2%) rồi hoàn tất quá trình liên kết theo hướng dẫn.

Chủ tài khoản ePass cũng có thể thực hiện các bước liên kết từ tài khoản Viettel Money như sau:

Bước 1: Truy cập vào App Vietteel Money, chọn "Xem tất cả" để tìm ePass

Bước 2: Tìm kiếm hoặc kéo xuống và chọn phần “Xe qua trạm ePass”

Bước 3: Ở giao diện, chọn “Liên kết ngay” để liên kết Viettel Money với ePass

Bước 4: Điền đầy đủ thông tin theo “Số hợp đồng” hoặc "Biển số xe"

Bước 5: Kiểm tra lại thông tin và nhập mã OTP được gửi về số điện thoại. Hệ thống báo liên kết thành công

Người dùng cần liên kết nguồn tiền từ ngân hàng vào ứng dụng Viettel Money hoặc chuyển tiền trực tiếp vào ví Viettel Money để đảm bảo số dư thanh toán phí giao thông.

Cách chuyển đổi tài khoản VETC thành tài khoản giao thông:

Bước 1: Đăng nhập vào ứng dụng VETC, chọn mục "Nâng cấp tài khoản".

Bước 2: Kiểm tra lại thông tin và bấm nút "Nâng cấp"

Bước 3: Nhập mã OTP được gửi theo số điện thoại đăng nhập

Bước 4: Nhập mật khẩu mới và ấn "Tiếp tục"

Bước 5: Liên kết ví VETC và tài khoản ngân hàng: vào mục "Liên kết thanh toán" và bổ sung các thông tin thẻ ngân hàng. Phần tài khoản tiền có trong "Ví VETC" cần định danh chính là tài khoản giao thông mới, còn phần hiển thị ở "Tài khoản giao thông" là số tiền theo cách thanh toán cũ sẽ được trừ dần đến khi hết và không còn sử dụng nữa.