Nghiên cứu kỹ các phương án khai thác sân bay Long Thành
Sân bay Long Thành nhằm giải tỏa áp lực cho Tân Sơn Nhất, do vậy, cần phải được tính toán kỹ các phương án khai thác, không thể vận hành theo cách vừa chạy, vừa điều chỉnh.
Tổng Công ty cảng hàng không (ACV) mới đây đã đưa ra hai kịch bản khai thác sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành gồm: chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế sang Long Thành từ năm 2026, hoặc chỉ giữ lại các đường bay quốc tế ngắn dưới 1.000 km tại Tân Sơn Nhất. Trong đó, ACV nghiêng về kịch bản thứ nhất với lý do dễ quản lý, dễ điều phối.
Với hạ tầng kết nối chưa đồng bộ, "dễ" cho nhà quản lý lại đồng nghĩa với "khó" cho hành khách. Nếu không có sự cân nhắc kỹ, rất có thể, hàng triệu hành khách sẽ phải trả giá bằng thời gian, tiền bạc và sự mệt mỏi.
Công ty lữ hành - Công ty Du lịch Lửa Việt mỗi tháng tổ chức khoảng 30 đoàn khách du lịch nước ngoài. Doanh nghiệp lo lắng nếu chuyển các chuyến bay quốc tế về sân bay Long Thành, mỗi tour sẽ phải kéo dài thêm ít nhất nửa ngày, tốn kém chi phí ăn uống, đồng nghĩa với chi phí tour tăng lên. Kẹt xe thường xuyên tại cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây khiến hành khách phải vật lộn với giao thông, thủ tục khá mệt mỏi.
Ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch HĐTV Công ty Du lịch Lửa Việt cho biết: "Khi đi tour du lịch, hành khách sẽ có sự tính toán kỹ lưỡng về thời gian. Cho nên chỉ cần tăng thêm một giờ thì quỹ thời tham quan sẽ ít lại; thời gian di chuyển lâu hơn thì chi phí sẽ cao hơn. Hiện nay có cao tốc nhưng vẫn thường xuyên kẹt xe; cao tốc có hai làn đường và chỉ cần một xe bị hư thì nó kẹt cứng".
Đường cao tốc Long Thành - Dầu Giây hiện nay là nỗi ám ảnh với người dân TP.HCM, Đồng Nai mỗi ngày vì kẹt xe. Trong khi, các dự án metro, đường sắt nối TPHCM - Long Thành đang cần tối thiểu 5 năm mới có thể hoàn thành. Các chuyên gia lo ngại, sân bay Long Thành giống như đang chạy một mình, trong khi việc nâng cấp, mở rộng, xây mới các trục kết nối là dự án khác không theo kịp tiến độ của sân bay. Việc chuyển các chuyến bay quốc tế sang sân bay Long Thành không nên nóng vội.
PGS.TS Nguyễn Thiện Tống, nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Kỹ thuật Hàng không, Đại học Bách Khoa TP.HCM cho rằng: "Không nên vội vàng và cần thời gian cho sự kết nối và cần thời gian trả lời cho những lựa chọn của hành khách và các hãng máy bay. Không nên ép các hãng máy bay bởi sẽ gây thiệt hại cho hành khách, đồng thời giảm lợi ích cho hãng máy bay. Do vậy, họ sẽ không mở đường bay đó nữa và điều đáng lo nhất là các hãng họ có thể giảm các đường bay đến Việt Nam".
Tiến sĩ Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài nguyên & Môi trường TP.HCM cho biết: "Chúng ta muốn đấu nối được từ sân bay Tân Sơn Nhất đi Long Thành phải sử dụng hệ thống cao tốc hoặc đường ray metro chuyên biệt thì mới giải quyết thấu đáo được vấn đề".
Theo các chuyên gia, từ năm 2026, sân bay Long Thành nên ưu tiên vận chuyển hàng hóa. Sau đó, cần ít nhất 3-5 năm để triển khai hệ thống hạ tầng đồng bộ gồm hoàn thiện cao tốc, xe buýt tốc hành, đường sắt nhẹ, metro. Đặc biệt cần có cơ chế check-in liên thông, vận chuyển hành lý tự động giữa sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất.
Hàng không là ngành vận chuyển hiện đại, mang lại tiện nghi cao nhất. Dễ quản lý là cần, nhưng thuận tiện cho khách là bắt buộc. Sân bay Long Thành nhằm giải tỏa áp lực cho Tân Sơn Nhất khi cán mốc 50 triệu hành khách mỗi năm và nâng tầm năng lực hàng không quốc gia, do vậy, cần phải được tính toán kỹ để khởi đầu bằng những trải nghiệm ấn tượng, không thể vận hành theo cách vừa chạy, vừa điều chỉnh.