ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 29/11 tuyên bố sẽ “phong tỏa hoàn toàn” không phận phía trên và xung quanh Venezuela, làm dấy lên nhiều quan ngại về việc Washington có thể đang tiến gần hơn tới các hành động quân sự trực tiếp chống lại chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro. Ngay lập tức, Venezuela cáo buộc chính quyền Trump đang tìm cách phá hoại chủ quyền của quốc gia Nam Mỹ. Động thái này diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Washington và Caracas đang ở mức căng thẳng cao, với những cáo buộc liên quan đến buôn bán ma túy và việc gia tăng quân sự của Mỹ tại khu vực Caribe.

Ông Trump nêu thông điệp trong bài đăng trên trang mạng xã hội Truth Social, song không nêu rõ phạm vi “xung quanh Venezuela” kéo dài bao xa, cũng không giải thích cách thức thực thi lệnh “phong tỏa” trên thực tế. Tuyên bố được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ ám chỉ khả năng tiến hành các chiến dịch trên bộ nhằm ngăn chặn đường dây buôn ma túy từ Venezuela.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết: “Chúng tôi gần như đã chặn đứng dòng ma túy, với khoảng 85% các vụ bị ngăn chặn trên biển. Giờ đây, các đối tượng không còn muốn dùng đường biển nữa, nên chúng tôi sẽ bắt đầu tăng cường chặn bắt trên các tuyến đường bộ, vốn dễ kiểm soát hơn. Việc này sẽ sớm được triển khai.”

Trong khi đó, Nhà Trắng từ chối xác nhận liệu đây có phải một chính sách chính thức hay chỉ là sự củng cố cho chiến dịch gây sức ép, vốn bao gồm nhiều cuộc tấn công vào các tàu thuyền nghi vận chuyển ma túy tại Biển Caribe và Đông Thái Bình Dương thời gian qua. Từ đầu tháng 9 đến nay, hơn 20 tàu cao tốc đã bị lực lượng Mỹ tấn công, khiến hơn 80 người thiệt mạng, mặc dù Washington chưa công bố bằng chứng rõ ràng về mức độ đe dọa của những tàu này đối với an ninh Mỹ. Ngoài ra, Mỹ triển khai lực lượng quân sự quy mô lớn trong khu vực, bao gồm tàu sân bay USS Gerald R. Ford, tàu ngầm hạt nhân và hơn 16.000 binh sĩ, khiến tình hình an ninh tại Caribe trở nên nhạy cảm hơn bao giờ hết.

Trước đó, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã cảnh báo các hãng hàng không về “tình huống nguy hiểm tiềm tàng” khi bay qua Venezuela do tình hình an ninh xấu đi. Venezuela cũng đã thu hồi quyền hoạt động của 6 hãng hàng không quốc tế lớn, vốn đã tạm ngừng các chuyến bay đến nước này.

Về tuyên bố của Tổng thống Trump, Venezuela chỉ trích mạnh mẽ, coi đây là hành động xâm phạm chủ quyền và là mối đe dọa trực tiếp đối với an ninh quốc gia. Tổng thống Nicolas Maduro khẳng định người dân và quân đội Venezuela sẽ bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ trước mọi nỗ lực lật đổ từ bên ngoài.

Các chuyên gia nhận định, Washington đang sử dụng chiến dịch phô trương sức mạnh kết hợp với các hoạt động bí mật của Cơ quan Tình báo Mỹ (CIA) nhằm gây áp lực lên chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro. Phó Giáo sư Javed Ali (Đại học Michigan) cho rằng những động thái này có thể là bước chuẩn bị cho các biện pháp quân sự sâu hơn, trong trường hợp Caracas không nhượng bộ.

Phó Giáo sư Javed Ali (Đại học Michigan) cho hay: "Những gì chúng ta đang thấy ở Venezuela là sự tăng cường hiện diện quân sự đáng kể của Mỹ tại nhiều khu vực ở Caribe và Mỹ Latinh, cùng với những lời đe dọa khá công khai từ Tổng thống Trump về khả năng tiến hành hành động quân sự hoặc hành động bí mật. Mỹ gần như không cố che giấu những gì họ có thể làm đối với Tổng thống Maduro ở Venezuela. Đây là một chiến dịch gây áp lực rất mạnh”.

Một số ý kiến khác lại cho rằng, đến nay vẫn chưa có dấu hiệu rõ ràng cho thấy Washington sẽ ngay lập tức chuyển từ chiến dịch răn đe và chống ma túy sang can thiệp quân sự trực tiếp. Một trong những nguyên nhân chính là mức độ ủng hộ của công chúng Mỹ đối với bất kỳ hành động quân sự nào ở Venezuela hiện không cao. Điều này khiến Nhà Trắng phải cân nhắc thận trọng, nhất là khi tỷ lệ tín nhiệm ông Trump xuống mức thấp nhất từ đầu nhiệm kỳ hai đến nay.