Mỹ bán F-16 cho Philippines với giá gần bằng F-35
Quyết định được công bố vào ngày 1/4, nhấn mạnh việc tăng cường năng lực quốc phòng cho một đồng minh quan trọng tại Đông Nam Á. Thỏa thuận bao gồm vũ khí tiên tiến và hệ thống hỗ trợ, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa không quân Philippines.
Thoạt nhìn, đây là một thương vụ quân sự tiêu chuẩn nhằm tăng cường năng lực phòng thủ của Manila, nhưng một điểm đáng chú ý là giá trung bình 279 triệu USD/máy bay F-16 (bao gồm vũ khí và hỗ trợ), tương đương với F-35A - một máy bay tàng hình tiên tiến hơn. Điều này gây tranh cãi về giá trị thực sự của thương vụ và động lực mới trong thị trường vũ khí.
Lợi ích quân sự và chiến lược
Thỏa thuận này giúp Philippines nâng cấp lực lượng không quân, vốn dựa vào các máy bay lỗi thời trong nhiều thập kỷ. Gói mua bao gồm 16 mẫu F-16C một chỗ ngồi, bốn chiếc F-16D hai chỗ ngồi cùng 112 tên lửa không đối không AIM-120C-8, 40 AIM-9X Block II Sidewinder và nhiều loại bom dẫn đường chính xác. Các hệ thống radar AN/APG-83 và pod ngắm bắn Sniper giúp F-16 vượt trội so với bất kỳ máy bay nào mà Manila từng sở hữu.
Máy bay chiến đấu tiền tuyến hiện tại của Philippines, FA-50PH do Hàn Quốc sản xuất, chỉ là một máy bay phản lực hạng nhẹ, không đủ khả năng thực hiện các nhiệm vụ răn đe trên biển. Trong bối cảnh biến động địa chính trị khu vực và toàn cầu ngày càng gia tăng, F-16 có thể giúp Philippines nâng cao khả năng tác chiến trên không và bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế.
Giá bán cao: Nguyên nhân và hệ quả
F-16 vốn được thiết kế từ năm 1974 và đã phục vụ trong hơn 25 lực lượng không quân trên thế giới. Phiên bản Block 70/72 được nâng cấp mạnh mẽ với radar và hệ thống tác chiến điện tử hiện đại. Tuy nhiên, mức giá 279 triệu USD mỗi chiếc vẫn khiến giới quan sát bất ngờ, đặc biệt khi so sánh với F-35A có giá chỉ khoảng 78 triệu USD.
Có nhiều yếu tố đẩy giá bán lên cao:
Gián đoạn chuỗi cung ứng: Cuộc xung đột Ukraine khiến giá nguyên vật liệu tăng vọt, ảnh hưởng đến ngành hàng không vũ trụ.
Lạm phát và chi phí lao động: Mỹ từng ghi nhận lạm phát đạt đỉnh trên 9% vào năm 2022, làm tăng chi phí sản xuất.
Số lượng đơn hàng nhỏ: Philippines chỉ mua 20 chiếc, khiến chi phí cố định không thể phân bổ trên số lượng lớn như F-35.
Chiến lược của Lockheed Martin: Công ty duy trì dây chuyền sản xuất F-16 như một sản phẩm cao cấp, phục vụ thị trường ngách thay vì lựa chọn giá rẻ.
So sánh với các lựa chọn khác:
Philippines từng cân nhắc các lựa chọn khác như:
Su-35 của Nga: Máy bay chiến đấu thế hệ 4.5 với khả năng cơ động vượt trội, giá khoảng 85 triệu USD.
J-10C của Trung Quốc: Máy bay chiến đấu một động cơ, giá khoảng 40 - 50 triệu USD, nhưng bị loại bỏ do yếu tố chính trị.
Saab Gripen của Thụy Điển: Máy bay hạng nhẹ, giá 60-80 triệu USD, từng được cân nhắc nhưng không đáp ứng nhu cầu răn đe trên biển.
KF-21 Boramae của Hàn Quốc: Máy bay thế hệ mới, nhưng chưa sẵn sàng để đưa vào biên chế.
F-16 Block 70/72: Tuy đắt đỏ nhưng vẫn là lựa chọn khả thi nhất đối với Manila nhờ vào khả năng tương thích với hệ thống quân sự của Mỹ.
Tác động chiến lược
Bên cạnh yếu tố kinh tế, thương vụ này còn mang ý nghĩa chiến lược to lớn. F-16 giúp Manila có khả năng răn đe đáng tin cậy hơn, phù hợp với chiến lược của Washington nhằm củng cố các đồng minh khu vực.
Dù vậy, thương vụ này cũng đặt ra những thách thức nội bộ. Ngân sách quốc phòng Philippines vốn có hạn, trong khi nước này đang đối mặt với nhiều vấn đề kinh tế và xã hội. Việc chi 5,58 tỷ USD cho F-16 có thể gây tranh cãi trong nước về ưu tiên chi tiêu.
Nhìn xa hơn, thỏa thuận này phản ánh một sự thay đổi lớn hơn trong thị trường máy bay chiến đấu. Nếu F-16 - từng được xem là lựa chọn giá rẻ giờ đây cũng có mức giá cao, thì đâu là lựa chọn còn lại cho những quốc gia có ngân sách hạn chế?
Phân khúc máy bay chiến đấu giá rẻ, trước đây do F-16, MiG-29 và Mirage 2000 thống trị, đang dần thu hẹp khi chi phí sản xuất tăng cao và các thiết kế thế hệ thứ tư đạt đến giới hạn công nghệ. Trong bối cảnh đó, Gripen và KF-21 có thể trở thành những ứng viên tiềm năng, cung cấp năng lực tác chiến hiện đại mà không đi kèm sự phức tạp và chi phí khổng lồ của F-35.
Trong khi đó, Lầu Năm Góc đang thúc đẩy phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu và các nền tảng không người lái, như chương trình Chiếm ưu thế trên không thế hệ tiếp theo (NGAD). Điều này đặt ra câu hỏi: liệu máy bay chiến đấu có người lái truyền thống có sớm nhường chỗ cho các hệ thống tự động và không người lái?
F-16 vẫn tồn tại và giữ nguyên tính linh hoạt cùng khả năng nâng cấp, duy trì vai trò quan trọng gần nửa thế kỷ sau chuyến bay đầu tiên. Đối với Philippines, chi phí cao không chỉ phản ánh lạm phát hay cải tiến công nghệ, mà còn là kết quả của một gói tùy chỉnh được thiết kế riêng cho quốc gia này - một ví dụ điển hình về cách áp lực kinh tế đang định hình lại chiến lược mua sắm quân sự.
Thương vụ 20 chiếc F-16 với Philippines không chỉ là một hợp đồng vũ khí thông thường. Đây còn là minh chứng cho một thực tế nơi các thiết kế cũ được định giá mới, nơi nhu cầu chiến lược va chạm với những giới hạn tài chính và nơi Mỹ tìm cách củng cố liên minh mà không cần triển khai công nghệ đắt đỏ nhất của mình.
Đối với người nộp thuế Mỹ, thỏa thuận này giúp duy trì dây chuyền sản xuất của Lockheed Martin và củng cố quan hệ đối tác quan trọng. Còn với Philippines, nó mang lại lời hứa về an ninh, nhưng đi kèm mức giá cao - một vấn đề có thể gây tranh cãi trong bối cảnh quốc gia này đang đối mặt cả những thách thức nội tại lẫn nguy cơ từ bên ngoài.
Xét về tổng thể, thương vụ này không chỉ phản ánh sức hút bền bỉ của F-16 mà còn cho thấy thời kỳ của không quân giá rẻ có thể đang dần khép lại. Nếu ngay cả F-16 cũng có giá tiệm cận F-35, liệu chúng ta đang chứng kiến sự kết thúc của kỷ nguyên hàng không quân sự giá rẻ, hay chỉ đơn giản là một sự điều chỉnh theo chuẩn mực chi phí mới? Câu trả lời không chỉ định hình bầu trời Philippines mà còn ảnh hưởng đến tương lai của quốc phòng toàn cầu.
Sau 5 ngày có mặt tại Myanmar, Đội cứu hộ cứu nạn Công an Việt Nam đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp và tình cảm đặc biệt cho người dân Myanmar.
Ông Yoon Suk Yeol đã gửi lời xin lỗi vì không đáp ứng được kỳ vọng của đất nước và người dân, chỉ vài giờ sau khi bị tuyên bãi chức Tổng thống Hàn Quốc.
Myanmar và Thái Lan vẫn nỗ lực không ngừng nghỉ để tìm kiếm thêm những người sống sót sau trận động đất mạnh 7,7 độ hôm 28/3.
Sự hỗ trợ của các phương tiện, kỹ thuật đã đóng góp không nhỏ vào công cuộc cứu hộ, cứu nạn sau động đất tại Myanmar của các cán bộ chiến sĩ Việt Nam.
Viên kim cương nặng 2,33 carat, có màu đỏ thẫm là một trong những loại đá quý hiếm nhất trên Trái đất, đã được bổ sung vào bộ sưu tập của Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia Mỹ.
Những kiệt tác hội họa mang tính biểu tượng như "Mona Lisa" của Leonardo da Vinci và “Tiếng thét” của Edvard Munch đã được chuyển đổi thành âm thanh, giúp người khiếm thị có cơ hội cảm nhận và đắm chìm trong nghệ thuật.
0