Lựa chọn giới tính thai nhi là vi phạm pháp luật | Hà Nội tin mỗi chiều
Đề xuất này đưa vào dự thảo Luật Dân số, đang được lấy ý kiến đến ngày 12/6. Viện dẫn lý do, Bộ Y tế cho hay, hiện nay, mất cân bằng giới tính ở Việt Nam ngày càng nghiêm trọng. Năm 2024, tỷ lệ giới tính khi sinh là 111,4 bé trai trên 100 bé gái, vượt xa ngưỡng tự nhiên (khoảng 106 bé trai trên 100 bé gái).
Theo báo cáo của Cục Thống kê, sự mất cân bằng giới tính khi sinh chủ yếu tập trung ở các tỉnh phía Bắc, đặc biệt là vùng đồng bằng sông Hồng. Hà Nội của chúng ta nằm trong nhóm này với tỷ lệ 118,1 cùng với các tỉnh lân cận như: Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hưng Yên.
Bộ Y tế đánh giá việc chủ động can thiệp để sinh con theo ý muốn là nguyên nhân lớn gây mất cân bằng giới tính khi sinh. Pháp luật Việt Nam nghiêm cấm mọi hình thức lựa chọn giới tính thai nhi và xử phạt nghiêm minh đối với cá nhân vi phạm. Hiện, mức phạt tối đa là 30 triệu đồng với cá nhân vi phạm trong lĩnh vực dân số. Bộ Y tế cho rằng mức này chưa đủ sức răn đe, vì thế đề xuất tăng lên 100 triệu đồng.
Bên cạnh việc nâng mức phạt, Bộ cũng đề xuất định kỳ công bố công khai các địa phương mất cân bằng giới tính ở các mức khác nhau. Đồng thời, đẩy mạnh truyền thông, giáo dục nhằm thay đổi nhận thức, nâng cao vai trò và vị thế của phụ nữ, xóa bỏ định kiến giới và phân biệt đối xử với trẻ em gái.
Trên thực tế, lựa chọn giới tính thai nhi không phải chuyện mới. Trong báo cáo tổng kết thi hành pháp lệnh dân số của Bộ Y tế, chính cơ quan chức năng đã thừa nhận rằng một số nhân viên y tế vẫn ngầm tiết lộ giới tính thai nhi cho các cặp vợ chồng. Có nơi, bác sĩ dùng ký hiệu. Có nơi lại nói bóng gió: “giống bố đấy” hay “khác con đầu lòng rồi nhé”.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, tại Lễ phát động Tháng hành động quốc gia về dân số năm 2024, cảnh báo: Việt Nam đang phải đối mặt cùng lúc với hai vấn đề lớn – tỷ lệ sinh giảm và tình trạng mất cân bằng giới tính nghiêm trọng. Nếu xu hướng này không được kiểm soát, thì đến năm 2034, Việt Nam có thể sẽ thừa tới 1,5 triệu nam giới trong độ tuổi kết hôn. Và con số này có thể lên tới 1,8 triệu vào năm 2059.
Chính phủ đã đặt mục tiêu: đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên – dưới 109 bé trai trên 100 bé gái – vào năm 2030. Nhưng để làm được điều đó, không chỉ cần siết chặt pháp luật, mà còn cần thay đổi nhận thức trong từng mái nhà, khuyến khích sinh con theo tự nhiên, và quan trọng nhất là nâng cao vị thế của phụ nữ và trẻ em gái trong xã hội.
Khi một đứa trẻ ra đời không phải vì “đủ nếp đủ tẻ”, mà vì được chờ đón như một sinh mệnh quý giá – đó mới là dấu hiệu của một xã hội phát triển thực sự.
Thật ra, Việt Nam của chúng ta đã cấm lựa chọn giới tính từ năm 2003. Nhưng 20 năm trôi qua, tỷ lệ giới tính khi sinh vẫn tiếp tục bị kéo lệch. Hiện tại, cứ 100 bé gái ra đời thì có hơn 111 bé trai – mức chênh lệch lớn và ngày càng nghiêm trọng. Đây không chỉ là một con số, mà là cảnh báo về tương lai mất cân bằng giới tính, và những hệ lụy xã hội rất cụ thể.
Câu chuyện này không chỉ của riêng Việt Nam. Ở Trung Quốc, sau nhiều thập kỷ áp dụng chính sách một con và lựa chọn giới tính cực đoan, họ rơi vào tình trạng dư thừa hơn 30 triệu đàn ông không thể kết hôn. Hệ quả là gia tăng tệ nạn, buôn bán phụ nữ, cô dâu trẻ em, thậm chí là bắt cóc trẻ em gái. Ở Ấn Độ, Chính phủ từng phải cấm hoàn toàn siêu âm xác định giới tính và lập cơ chế giám sát đặc biệt đối với các cơ sở sản phụ khoa.
Còn ở Việt Nam, tình trạng lựa chọn giới tính vẫn âm thầm, tinh vi. Và đáng lo nhất, là sự tiếp tay của một bộ phận không nhỏ những người có chuyên môn và mạng xã hội. Núp bóng các trang mạng, một thị trường lựa chọn giới tính thai nhi kín kẽ được tiếp cận với ai có nhu cầu rất dễ dàng. Từ trang Facebook có tên "IVF Sài Gòn - điều trị vô sinh hiếm muộn công nghệ cao", khi một người dùng thử liên hệ để được tư vấn làm IVF và chọn sinh con trai, nhân viên khẳng định "đây là vấn đề nhạy cảm, không thể tư vấn online và mời tới gặp trực tiếp”. Dù không liên hệ thêm nhưng ngay lập tức được nhân viên của trang fanpage này mời vào nhóm zalo… Quả là đáng suy ngẫm!
Việc nâng mức xử phạt lên 100 triệu đồng không chỉ mang tính răn đe, mà còn thể hiện quyết tâm chính trị – rằng lựa chọn giới tính không còn là “vi phạm mềm” nữa. Nó là vi phạm nghiêm trọng đạo đức y tế và phá vỡ cân bằng xã hội. Tuy nhiên, xử phạt hành chính thôi chưa đủ. Cần có cơ chế giám sát chặt hơn, xử lý mạnh tay với các cơ sở y tế vi phạm, và đặc biệt là xử lý các quảng cáo trái phép trên mạng – thứ đang tiếp tay cho hành vi vi phạm lan rộng.
Việc tăng mức phạt chỉ là phần nổi của tảng băng. Phần chìm – là định kiến giới tính vẫn len lỏi trong từng bữa cơm, câu nói, ánh nhìn. Vậy nên, nếu muốn thay đổi thật sự, có lẽ không chỉ là chuyện của luật pháp, mà là chuyện mỗi gia đình, mỗi người – từ ông bà, cha mẹ đến cả chính những đứa trẻ sau này.
Sẽ đến lúc mỗi người trong chúng ta phải trả lời thành thật: nếu bạn mang thai, bạn có mong một giới tính nhất định không? Dù câu trả lời là gì thì cũng sẽ cho thấy xã hội chúng ta đã tiến bao xa trong bình đẳng giới – hay vẫn đứng yên, đợi những đứa trẻ bị lựa chọn trước khi chào đời.
Nhận diện biến thể mới của COVID để không bị động với chính sức khỏe của mình; người dân cần hiểu đúng, phát hiện sớm, chủ động phòng ngừa, không chủ quan, không hoang mang.
Những nút giao thông hiện đại tại cửa ngõ Thủ đô; Công viên Phùng Khoang: mở không gian nhưng đóng nhà vệ sinh; Công viên - hồ điều hòa Cầu Giấy vẫn chưa thi công ...là những nội dung đáng chú ý trong bản tin hôm nay.
Thành lập sàn vàng, hướng tới liên thông giá với thế giới; Dòng tiền phân hóa, nhiều cổ phiếu bất động sản tím trần; Jpmorgan cảnh báo nguy cơ khủng hoảng thị trường nợ tại Mỹ;... là những thông tin đáng chú ý trong bản tin hôm nay.
Từ tối và đêm nay, khu vực Bắc Bộ và Hà Nội có mưa rào và dông, cục bộ có nơi mưa to đến rất to; nhiệt độ giảm mạnh còn 27-29 độ; độ ẩm từ 70-90%.
Ưu tiên trụ sở cho y tế, giáo dục, văn hoá; Quỹ nhà ở quốc gia chỉ hỗ trợ nhà ở xã hội cho thuê; Huyện Thường Tín chuẩn bị đấu giá gần 6.000m² đất;... là một số nội dung đáng chú ý trong Bản tin Nhà đất và Đầu tư hôm nay.
Với tôi nét duyên của quê nhà chính là hương cau, là suối tóc mượt mà thoang thoảng hương bay...
0