Lời cảnh tỉnh từ những vụ trẻ ‘mất tích’
Nhiều vụ trẻ vị thành niên bỏ nhà đi hoặc mất tích bí ẩn gần đây đặt ra trách nhiệm gia đình nâng cao kỹ năng sống và kiến thức số cho trẻ.
Ngày 24/7, thông tin tìm kiếm em Kiều Trang (13 tuổi) mất tích tại Hà Nội gây xôn xao mạng xã hội. Sau bốn ngày, gia đình may mắn gặp lại em tại Công an phường An Phú Đông, TP. Hồ Chí Minh. Trong khi bố mẹ hoảng loạn, Kiều Trang thản nhiên coi đó là chuyến đi chơi với bạn bè. Hiện bố mẹ thay nhau giám sát, không rời mắt khỏi con dù chỉ một giờ.
Anh Đỗ Dương Hiển, Chuyên gia bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, Tổ chức Childfund Việt Nam, nhận định: "Trẻ không có dấu hiệu bị ép buộc. Khi được lắng nghe, người tiếp cận trẻ tạo được mối quan hệ tốt. Đó là thủ đoạn kẻ xấu lợi dụng để tiếp cận trẻ".
Vụ việc và nhiều trường hợp tương tự cho thấy thực trạng đáng lo ngại: sự thiếu kết nối trong gia đình. Cha mẹ không làm bạn với con, khiến trẻ dễ sa vào cạm bẫy trên mạng xã hội.
Thạc sĩ Lê Thế Hanh, Chuyên gia tâm lý lâm sàng, Đại học Đại Nam, chia sẻ: "Trẻ thiếu kỹ năng ứng phó trên mạng xã hội, vốn cần được hướng dẫn bởi phụ huynh hoặc người có trách nhiệm. Đây là bài toán cần giải quyết, bởi sự việc này không thể đảo ngược".
Mặc dù pháp luật đang hoàn thiện, tội phạm mạng biến đổi thủ đoạn rất nhanh. Chúng không tiếp cận chớp nhoáng mà kiên nhẫn xây dựng mối quan hệ, đầu tư bằng tiền bạc, quà tặng... Ngay cả người cảnh giác cũng dễ bị lừa.
Luật sư Hoàng Minh Hiển, Trưởng Văn phòng Luật sư HHM, Đoàn Luật sư Hà Nội nói: "Tội phạm mạng nguy hiểm hơn tội phạm truyền thống, với nhiều phương thức và thủ đoạn tinh vi. Nạn nhân bị lôi kéo bằng hành động chăm sóc, tạo tin tưởng trước khi bị phạm tội".
Khả năng tự bảo vệ trên mạng của trẻ khác nhau, nên vai trò gia đình đặc biệt quan trọng trong chăm lo tinh thần và hướng dẫn lựa chọn mối quan hệ phù hợp. Nhà trường cũng cần tạo môi trường an toàn, không bạo lực và tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
