Hộ kinh doanh kê khai thuế: Cần lộ trình phù hợp
Hơn 5 triệu hộ và cá nhân kinh doanh sẽ chuyển sang cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế thay vì thuế khoán từ ngày 1/1/2026. Nhưng để phát huy tối đa sự công bằng, minh bạch, cần có lộ trình phù hợp.
Ngày 10/12, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Luật Thuế Thu nhập cá nhân (sửa đổi), trong đó nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế của hộ kinh doanh lên mức 500 triệu đồng/năm. Với mức này, dự kiến gần 90% tổng số hộ sẽ không phải nộp thuế. Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh vẫn mong muốn, mức miễn thuế này sẽ tính toán theo từng nhóm ngành nghề để phản ánh đúng biên lợi nhuận, đảm bảo tính công bằng.
Anh Phạm Ngọc Nghĩa – Chủ hộ kinh doanh Trà Shan Tuyết Cổ Thụ cho biết: "Khi nhận được thông tin tăng mức doanh thu từ 200 triệu lên 500 triệu, tôi cảm thấy rất vui mừng bởi mức tăng đã cao hơn trước và tạo điều kiện cho rất nhiều hộ kinh doanh. Tuy nhiên với mức này, trung bình mỗi tháng doanh thu chỉ hơn 40 triệu, trong khi với mặt hàng trà của chúng tôi dao động từ 600 nghìn đến 2 triệu mỗi cân thì mỗi tháng chỉ bán vài chục cân là chạm ngưỡng rồi".
Không thể phủ nhận, việc nâng ngưỡng doanh thu tính thuế là tin vui với không ít hộ kinh doanh, giúp giảm gánh nặng cho cơ quan quản lý trong theo dõi, thu nộp những khoản thu rất nhỏ. Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận cơ chế nộp thuế mới sẽ giúp hộ kinh doanh nâng cao quản trị tài chính, kiểm soát doanh thu - chi phí,… từ đó tạo thuận lợi trong tiếp cận vốn, hợp tác kinh doanh, tăng khả năng cạnh tranh và nâng cao lợi nhuận thay vì chỉ để so chiếu với “ngưỡng” phải đóng thuế.
Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Thuận - Chủ tịch Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam cho rằng: "Phải tổ chức các lớp đào tạo, hướng dẫn cho hộ kinh doanh trong phạm vi rộng nhất để họ tiếp cận kê khai thuế một cách tốt nhất. Thứ hai là các cơ quan thuế địa phương phải tiếp cận từng hộ kinh doanh để người dân hiểu được lợi ích thật sự".
Theo các chuyên gia, cần tối thiểu 12 - 18 tháng để người dân và cơ quan quản lý thích ứng, đồng thời thủ tục kê khai phải được đơn giản hóa và số hóa với giao diện dễ sử dụng như tín dụng ngân hàng. Bên cạnh đó, bản thân hộ kinh doanh nên bắt đầu làm quen với việc sử dụng các phần mềm bán hàng để tạo thói quen sử dụng công nghệ, việc chuyển sang xuất hóa đơn điện tử sau này cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn.
