Hậu trường cuộc gặp Trump - Zelensky vào ngày 18/8
Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ có cuộc gặp căng thẳng với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng vào chiều ngày 18/8 sắp tới, tuyên bố rằng “mọi chuyện phụ thuộc vào ông Zelensky”.
Sau cuộc gặp Thượng đỉnh tại Alaska với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 15/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ có cuộc gặp căng thẳng với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng vào chiều 18/8 tới. So với lần gặp trước, quan điểm của Tổng thống Mỹ đã khác rất nhiều—không còn đòi hỏi lệnh ngừng bắn mà chuyển trọng tâm sang một thỏa thuận hòa bình toàn diện.
Cuộc gặp này được công bố ngay sau khi Tổng thống Trump có cuộc điện đàm kéo dài hơn một giờ rưỡi cùng ông Zelensky và một số lãnh đạo NATO, trong đó ông thông tin về kết quả cuộc gặp Thượng đỉnh với Tổng thống Putin. Một nguồn tin trực tiếp cho biết: “Cuộc gọi không hề dễ dàng”. Đáng chú ý, đây là lần gặp lại đầu tiên giữa hai tổng thống sau cuộc họp đổ vỡ thê thảm ở Phòng Bầu Dục cách đây 6 tháng.
Phía sau hậu trường, ông Trump gọi Zelensky từ Không lực 1 trên đường trở về từ Alaska, cùng sự tham dự của Ngoại trưởng Marco Rubio và đặc phái viên Nhà Trắng Steve Witkoff—những người có mặt trong cuộc gặp Thượng đỉnh với ông Putin. Ban đầu, ông Trump trò chuyện riêng với Zelensky trong một giờ, sau đó thêm các lãnh đạo Vương quốc Anh, Pháp, Đức, Italy, Phần Lan, NATO và Ủy ban châu Âu tham gia nửa giờ tiếp theo.
Một nguồn tin tiết lộ rằng, Trump nói Putin hiện không muốn một lệnh ngừng bắn mà thay bằng thỏa thuận chấm dứt chiến tranh toàn diện. “Trump nói rằng một thỏa thuận hòa bình nhanh còn tốt hơn là ngừng bắn”, theo lời nguồn tin. Đó là hướng đi ngược với lập trường trước đây của ông Trump. Trong khi đó, ông Zelensky vẫn kiên định với yêu cầu phải có lệnh ngừng bắn trước mọi đàm phán hòa bình.
Ông Lucian Kim - Chuyên gia phân tích cao cấp về Ukraine, Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế (ICG) cho rằng: "Có vẻ rõ ràng là đã có một sự thay đổi trong lập trường của ông Donald Trump, nhưng chúng ta đã từng chứng kiến kịch bản này trước đây. Hồi tháng 5, ông Trump từng yêu cầu một lệnh ngừng bắn ngay lập tức, đe dọa áp đặt các lệnh trừng phạt. Thế rồi sau một cuộc điện đàm kéo dài hai tiếng với Vladimir Putin, ông ấy thay đổi giọng điệu và bắt đầu nói rằng nên khởi động đàm phán – đúng như quan điểm mà ông Putin đã nêu ra. Và ngày hôm nay, chúng ta lại thấy một điều rất tương tự: đe dọa trừng phạt, yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức, và sau một cuộc trò chuyện dài với ông Putin, ông ấy lặp lại đúng những gì ông Putin mong muốn – một thỏa thuận hòa bình toàn diện, trong đó lệnh ngừng bắn chỉ là một phần".
Ông Trump còn nhắc lại lời ông Putin rằng Nga đang tiến công mạnh ở mặt trận, và nếu muốn thì có thể kiểm soát toàn bộ vùng Donetsk cùng những vùng xung đột khác. Ông Zelensky phản bác rằng, đó không phản ánh đúng thực tế chiến trường. Nếu như cuộc gặp lần trước tại Nhà Trắng, ông Zelensky đã thất bại thì lần này, tình hình sẽ còn bất lợi hơn rất nhiều bởi quan điểm của ông Trump đã khác và gần với phía Nga hơn.
Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng được mời đến Mỹ cùng ông Zelensky trong chuyến đi này. Họ là những người bảo vệ lợi ích cho Ukraine, nhưng ảnh hưởng địa chính trị của châu Âu đã yếu đi nhiều. Những ngày sôi động vừa qua, châu Âu gần như đứng ngoài lề.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang lên kế hoạch tổ chức một hội nghị ba bên giữa ông, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin, có thể diễn ra vào thứ Sáu tuần tới, theo các nguồn tin từ Axios và CNN. Hội nghị này có thể được xúc tiến nếu cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky tại Nhà Trắng vào thứ Hai diễn ra thuận lợi.
