Hà Nội sẽ thành lập khu phát triển thương mại và văn hóa | Hà Nội tin mỗi chiều
Hà Nội đang thẩm định, phê duyệt hồ sơ thành lập một đến hai khu phát triển thương mại và văn hóa trong năm 2025. Mục tiêu là hình thành không gian kinh tế – văn hóa kết hợp, tạo điểm đến mới cho cộng đồng và du khách.
Trong nhiều năm qua, Hà Nội vẫn luôn trăn trở với câu hỏi: làm sao phát triển kinh tế mà vẫn giữ được bản sắc văn hóa? Làm sao để một thành phố vừa hiện đại, vừa không đánh mất ký ức của mình? Và kế hoạch này, có thể xem là một câu trả lời thực tế. Những “khu phát triển thương mại và văn hóa” sẽ không chỉ là nơi buôn bán, mà còn là không gian trải nghiệm – nơi người ta có thể mua sắm, tham quan, thưởng thức nghệ thuật, tìm hiểu về làng nghề, về lịch sử, về chính con người Hà Nội.
Trong năm 2025, Hà Nội chỉ đặt mục tiêu hoàn thiện hồ sơ và phê duyệt thí điểm 1 - 2 khu. Cách làm ấy cho thấy sự thận trọng và bài bản khi thử nghiệm trước, lắng nghe, rồi mới nhân rộng. Từ nay đến năm 2030, dự kiến sẽ hình thành 5 - 6 khu tiêu biểu. Và xa hơn, đến 2045, mô hình này có thể lan tỏa khắp các xã, phường - mỗi nơi sẽ kể một câu chuyện riêng.
Điều khó nhất trong chủ trương này không phải là vốn đầu tư, mà là chọn đúng địa điểm và giữ đúng tinh thần. Một khu thương mại có thể mọc lên rất nhanh, nhưng để nơi ấy trở thành một không gian văn hóa thật sự, nơi người ta cảm thấy gần gũi, tự hào và muốn quay lại thì phải có sự tinh tế. Mỗi khu vực được chọn phải có lợi thế riêng: có thể là làng nghề, một khu phố cổ, hoặc vùng cửa ngõ có kết nối giao thông thuận lợi. Nhưng điều quan trọng là không được để thương mại lấn át văn hóa.
Bởi nếu chỉ chú trọng buôn bán, ta sẽ dễ tạo ra những khu phố giống nhau ở khắp nơi: náo nhiệt nhưng vô hồn, sầm uất nhưng thiếu cá tính. Còn nếu biết cách để văn hóa dẫn dắt, thì mỗi khu sẽ trở thành một “bản nhạc riêng” của Hà Nội. Ở đó, du khách có thể thưởng thức chè lam, nghe tiếng búa của thợ đúc đồng, hay xem một buổi trình diễn áo dài ngay giữa không gian phố cổ.
Nhiều người rất đồng tình với việc Hà Nội yêu cầu mọi dự án phải phù hợp với quy hoạch Thủ đô và định hướng phát triển kinh tế – xã hội. Nghĩa là không thể tùy tiện xây dựng hay cải tạo, mà phải đảm bảo hài hòa giữa cảnh quan, kiến trúc và di sản. Nói cách khác, ta không chỉ “xây thêm” mà còn phải “giữ lại”. Đó là cách phát triển văn minh nhất.
Nhưng để làm được điều này, rõ ràng cần sự đồng lòng của cộng đồng. Người dân phải được tham gia vào quá trình thiết kế, góp ý, thậm chí cùng vận hành các hoạt động văn hóa thương mại. Bởi chỉ khi cư dân cảm thấy mình là một phần của nơi đó, khu phố mới thực sự có linh hồn. Còn nếu tất cả chỉ là công trình bê tông do ai đó quy hoạch sẵn, thì sớm muộn, nó cũng trở thành “không gian vắng người”.
Nếu làm đúng hướng, các khu phát triển thương mại và văn hóa sẽ mở ra một giai đoạn mới cho Hà Nội – giai đoạn mà mỗi con phố không chỉ để đi qua, mà còn để dừng lại, để cảm, để kể chuyện. Thương mại sẽ tiếp sức cho văn hóa sống động hơn; còn văn hóa sẽ khiến thương mại trở nên sâu sắc và bền vững hơn. Đó chính là sự gặp gỡ rất đẹp giữa hiện đại và truyền thống, giữa nhịp sống hôm nay và ký ức nghìn năm.
Có người nói Hà Nội là thành phố của ký ức nhưng ký ức, nếu chỉ để trong bảo tàng, thì sẽ ngủ yên mãi mãi. Còn khi ký ức được thổi vào không gian sống, vào nhịp buôn bán, vào từng hoạt động của cộng đồng – nó sẽ sống lại, tự nhiên như hơi thở. Và tôi tin, những “khu phát triển thương mại và văn hóa” chính là cơ hội để Hà Nội làm điều đó.
Nếu một ngày nào đó, chúng ta có thể bước vào một khu phố nơi người ta vừa buôn bán, vừa trình diễn nghệ thuật, vừa kể cho nhau nghe về lịch sử, về nghề truyền thống, thì có lẽ, giấc mơ về một Hà Nội “vừa văn hiến, vừa hiện đại” đã ở rất gần.
