ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Hà Nội vừa công bố kế hoạch chăm sóc sức khỏe người cao tuổi giai đoạn 2026-2030. Kế hoạch này đặt mục tiêu từ năm 2030, 100% người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ ít nhất một lần/năm. Đi cùng đó là các chỉ tiêu tham vọng: 90% được phát hiện, điều trị và quản lý bệnh không lây nhiễm; 85% người cao tuổi và người chăm sóc nắm rõ quyền chăm sóc sức khỏe; và tất cả người cao tuổi bị bệnh sẽ được khám, điều trị kịp thời. Không chỉ chữa bệnh, Hà Nội còn muốn người cao tuổi khỏe mạnh, chủ động phòng bệnh và có kiến thức để tự chăm sóc.

Nhiều người dân Hà Nội đều rất vui mừng khi đọc được kế hoạch này. Không chỉ vì con số, mà vì tinh thần coi sức khỏe người cao tuổi là một phần của sức khỏe cộng đồng, là khoản đầu tư chứ không phải gánh nặng ngân sách.

Nhật Bản là đất nước đối diện với già hóa nhanh nhất. Họ đã áp dụng khám sức khỏe định kỳ miễn phí hoặc trợ giá cho người cao tuổi từ lâu, kèm tư vấn dinh dưỡng và vận động. Trong khi đó, ở Pháp, bảo hiểm y tế chi trả gần như toàn bộ chi phí khám chữa bệnh cho người già. Điểm chung là cả hai đều có quỹ bảo hiểm vững mạnh và hệ thống dữ liệu y tế đồng bộ. Nhờ vậy, người cao tuổi ở hai quốc gia này không chỉ “sống lâu” mà còn “sống khỏe”, giảm gánh nặng bệnh tật và chi phí cho gia đình, xã hội.

Hà Nội, với kế hoạch này, cũng đang hướng đến nền tảng tương tự: 100% dân số có bảo hiểm y tế, giảm tiền chi trả xuống dưới 10%, lập sổ sức khỏe điện tử theo dõi suốt đời. Đây là bước chuẩn bị cần thiết để tránh “chữa bệnh khi đã quá muộn”, vốn vừa tốn kém, vừa làm mất đi những năm tháng sống chất lượng.

Đáng nói, nếu triển khai đúng cách, lợi ích của kế hoạch này sẽ không chỉ nằm ở việc kéo dài tuổi thọ khỏe mạnh, mà còn tạo ra một thế hệ người cao tuổi năng động hơn, độc lập hơn và tham gia nhiều hơn vào đời sống kinh tế - xã hội. Đây là góc nhìn mà nhiều quốc gia phát triển đã áp dụng: biến “lực lượng nghỉ hưu” thành “nguồn lực vàng”.

Cách Hà Nội triển khai được lên khung khá rõ. Hà Nội sẽ tăng cường vai trò chỉ đạo của các cấp chính quyền; đẩy mạnh truyền thông thay đổi hành vi; tập huấn kỹ năng chăm sóc sức khỏe; xây dựng mô hình chăm sóc dài hạn; và hoàn thiện chính sách pháp luật. Mục tiêu là tạo một hệ thống liên thông từ phòng bệnh đến điều trị, không chỉ là “khám cho có”.

Thực tế, chúng ta đã thấy một “phiên bản thử nghiệm” ở xã đảo Minh Châu. Từ 19/7/2025, hơn 6.600 người dân nơi đây, trong đó, ưu tiên người cao tuổi, gia đình chính sách, hộ nghèo được khám miễn phí đủ các chuyên khoa, từ tim mạch, hô hấp, cơ xương khớp đến nội tiết, siêu âm, X-quang. Hơn 60 y bác sĩ từ các bệnh viện tuyến trung ương về tận xã. Tất cả kết quả khám được số hóa, lưu trữ thành hồ sơ sức khỏe cá nhân. Với một địa phương xa trung tâm y tế chất lượng cao, đây là thay đổi mang tính bước ngoặt.

Nhìn từ câu chuyện ở xã Minh Châu, có thể thấy rõ hơn chiến lược của Hà Nội: thử nghiệm ở quy mô nhỏ, rút kinh nghiệm, rồi nhân rộng toàn Thành phố. Đây là cách tiếp cận thông minh, vì giảm rủi ro, tiết kiệm nguồn lực và tạo hiệu ứng lan tỏa niềm tin trong cộng đồng. Nếu làm được, đến 2030, việc khám định kỳ cho người cao tuổi sẽ không còn là “sự kiện đặc biệt”, mà trở thành nếp sống thường nhật, như đánh răng hay tập thể dục buổi sáng. Khi đó, người cao tuổi ở Thủ đô sẽ không chỉ sống khỏe và chủ động, mà còn trở thành tấm gương cho thế hệ trẻ về ý thức chăm sóc bản thân.

Nếu lộ trình này kiên trì và được đầu tư đủ, Hà Nội sẽ không chỉ đạt chuẩn an sinh y tế trong nước, mà còn có thể tự tin so sánh với những thành phố chăm sóc người già hàng đầu châu Á. Và có thể trong 10-15 năm nữa, chúng ta sẽ là điểm đến học hỏi của các quốc gia khác khi nói về chính sách cho người cao tuổi.