Những 'dáng hình nghiêng' thổi hồn vào lụa
Lụa Hà Đông là nói đến làng lụa trứ danh Vạn Phúc, một làng nghề truyền thống ngót ngàn năm tuổi; là cái nôi lụa gấm ở Việt Nam và là điểm đến của nhiều người khi ghé thăm Hà Nội.
Nhắc tới Vạn Phúc, người ta sẽ nhắc tới những sản phẩm về lụa. Có khoảng trên 70 loại the, lụa, gấm, lĩnh khác nhau như: Băng hoa, Long phượng, Mây bay, Tứ quế, Tra sơn, Lụa vân đặc sắc và tinh tế.

Nói đến lụa vân thì chẳng ở đâu được đẹp bằng Vạn Phúc. Những tấm lụa mỏng có cả hoa nổi, hoa chìm; hoa nổi trên mặt lụa thì bóng mịn còn hoa chìm phải soi lên ánh sáng mới thấy được. Các loại vân lụa rất tinh xảo được gọi bằng những tên gọi thanh cao, quý phái như vân tứ quý, vân song hạc, vân hồng điệp. Nét hoa văn mềm mại, phóng khoáng mà dứt khoát, màu sắc biến ảo lung linh theo các góc nhìn khác nhau. Ấy thế nên lụa vân đã đi vào ca dao để ai nhắc tới cũng nhớ ngay Vạn Phúc.
“The La, lĩnh Bưởi, sồi Phùng.
Lụa vân Vạn Phúc, nhiễu vùng Mỗ bên.”
Ta không khó bắt gặp những tà áo dài thướt tha, những tấm khăn lụa yểu điệu khi tới Vạn Phúc - những tấm lụa hoàn hảo khi thành phẩm. Và rồi, những mảnh thừa khi cắt áo, cắt khăn của lụa Hà Đông, tưởng chừng như bỏ đi, lại tiếp tục được những đôi tay yếu ớt, những dáng hình nghiêng không trọn vẹn, tận dụng tạo ra những sản phẩm. Đó là những người khuyết tật của Hợp tác xã Vụn Art nằm trong làng Vạn Phúc.
Gọi là những người có dáng hình nghiêng bởi trong số họ, người bị câm điếc bẩm sinh, người thiểu năng trí tuệ, người bại liệt. Ấy vậy mà những bức tranh ghép lụa, những chiếc áo, chiếc túi xinh xinh với những họa tiết ghép lụa – sản phẩm họ làm ra lại hoàn hảo, đẹp tới từng chi tiết.

Nếu không một lần tận mắt, sẽ không ai có thể hình dung được những bức tranh làm từ lụa vụn phỏng tranh dân gian như Đám cưới chuột, Đánh ghen, Chú bé chăn trâu thổi sáo hay những bức tranh phong cảnh phố cổ, hồ Gươm, chùa Một Cột, Khuê Văn Các và đặc biệt là những bức tranh chân dung độc đáo.
Vụn Art, nơi những mảnh vụn trở mình thành nghệ thuật và người khuyết tật nơi đây là những nghệ nhân đích thực. Họ đã thổi hồn vào lụa, biến cái bỏ đi thành những tác phẩm độc đáo. Từ trí sáng tạo và đôi bàn tay khéo léo, những mảnh lụa vụn được tái sinh. Những nghệ nhân đặc biệt nơi đây như những mảnh ghép nhỏ của cuộc sống. Mỗi người là một mảnh ghép khiến bức tranh cuộc sống nơi làng nghề ấy thêm sinh động và đẹp đẽ.

Không ai nghĩ người đứng đầu hợp tác xã cũng là một dáng hình nghiêng do bại liệt từ nhỏ. Có lẽ vì thế mà anh thấu hiểu sự khó khăn, vất vả của người đồng cảnh? Có lẽ những thiệt thòi trong cuộc sống khiến anh muốn làm gì đó để bù đắp cho những người cảnh ngộ như mình để có một Vụn Art hôm nay? Dạy nghề, tạo việc làm cho người khuyết tật từ những thứ tưởng như bỏ đi, thành thứ có giá trị.
Đền thờ tổ nghề, miếu, chùa, trung tâm bảo tồn lụa Vạn Phúc, hay phố đồ cổ – đồ xưa, nhà lưu niệm Bác Hồ hoặc con đường bích họa đầy màu sắc phía trước sân đình làng Vạn Phúc hấp dẫn du khách bởi những gì xưa cũ được gìn giữ, bảo tồn. Còn Vụn Art lại hấp dẫn du khách bởi những sản phẩm, những trải nghiệm thú vị và những câu chuyện truyền cảm hứng, đầy tính nhân văn bởi những con người vượt lên số phận.

Thật ngạc nhiên khi thấy người thợ đi lại khó khăn nhưng miệng luôn nở nụ cười, khi thấy họ trao đổi công việc với nhau bằng ngôn ngữ kí hiệu, khi thấy đôi tay yếu ớt, hình dạng không như người thường vẫn tỉ mỉ, cần mẫn làm việc. Cơ thể họ không hoàn hảo nhưng sản phẩm của họ lại hoàn hảo.
Những con người bình dị với những sản phẩm độc đáo đưa con người ta về với văn hóa truyền thống, về với lụa, về với những gì tinh túy. Nụ cười rạng rỡ của những dáng hình nghiêng lại khiến cuộc đời tươi đẹp biết bao.
Dẫu mưa hay nắng, dù nóng bức hay giá rét, những dáng hình nghiêng vẫn hàng ngày sáng tạo, lao động hăng say để tồn tại, để thấy mình có ích. Họ cống hiến hết mình cho xã hội, tận dụng thứ lụa vụn, thổi hồn vào nó, nối dài đời sống của lụa.


Không xem nhẹ vấn nạn hàng giả, hàng nhái; Mở không gian sáng tạo khoa học từ Nghị quyết 57; Nhiều quốc gia sơ tán công dân khỏi Israel và Iran... là một số nội dung đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 23h00 hôm nay.
Trong bối cảnh bị cấm vận kéo dài và áp lực từ phương Tây, Iran vẫn vững vàng theo đuổi con đường tự chủ quốc phòng, phát triển nội lực và củng cố vai trò trong khu vực.
Thị trường xe cũ đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ cả về cung lẫn cầu: từ người lần đầu sở hữu xe đến những khách hàng muốn nâng cấp hoặc phục vụ gia đình.
Phản hồi thí sinh bỏ thi “Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2025”; Diễn viên Ji Chang Wook tham dự LHP Châu Á Đà Nẵng; Cát xê G - Dragon đến Việt Nam là hơn 180 tỷ đồng?; GOm show - Thanh âm từ gốm Việt được đánh thức... là những thông tin đáng chú ý trong bản tin Thế giới Showbiz hôm nay.
Hơn 3.100 vụ vi phạm hàng giả bị xử lý trong một tháng; Tòa phúc thẩm xét đơn xin giảm án của ông Trịnh Văn Quyết; Triệt phá đường dây sản xuất cồn y tế giả; Ô tô bất ngờ lùi cán qua người phụ nữ đi bộ... là những thông tin đáng chú ý trong Bản tin 141 hôm nay.
Bảo tàng Báo chí Việt Nam ghi dấu lịch sử báo chí dân tộc; Hà Nội cấp hơn 68.000 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có mã QR; Liên minh châu Âu (EU) từ chối đối thoại kinh tế với Trung Quốc trước thềm hội nghị thượng đỉnh;... là những thông tin đáng chú ý trong chương trình Thời sự 19h00 hôm nay.
0