Giữ đốm lửa trong tâm
Tôi đã từng có thời gian trước đó làm việc với hàng thủ công mỹ nghệ, nhưng có vẻ cái duyên chưa đủ để đi được chặng hành trình dài hơi. Chỉ khi đến với gốm, tôi cứ như gặp được điều thân thuộc với mình. Có những hôm ở phòng mẫu, thiếu người phụ, tôi tự bê vác những chiếc chậu gốm nặng hơn hai chục ký nhưng vẫn thấy vui vì khách hàng yêu thích sản phẩm của chúng tôi. Có những hôm làm việc cả tuần ở hội chợ triển lãm, tôi phụ chú giám đốc khệ nệ chất mẫu lên kệ cả một buổi chiều, để rồi sau một hồi ngắm nghía, chú nói: "Xin lỗi con. Chú thấy chưa đẹp. Chú cháu mình tăng ca sắp lại nha con". Từ câu nói đó, tôi học từ chú cách cư xử tôn trọng với người làm việc chung với mình, không phân biệt chức vụ, độ tuổi.
Chú giám đốc, sếp trực tiếp, đồng nghiệp đều nhu hòa, dễ gần. Mọi người đối xử với nhau như trong một gia đình. Tôi nghĩ, có lẽ chúng tôi ảnh hưởng từ chú mà cũng có lẽ vì ai đã làm việc ở lĩnh vực gốm đủ lâu thì đều có chút gì đó hồn hậu trong tính cách. Công việc của chúng tôi thường theo mùa nên có lúc rất bận, có lúc cũng sẽ thong thả. Những năm đầu mới vào công ty, tôi tò mò về tất cả mọi thứ. Tôi may mắn được sếp tạo điều kiện học nhiều điều bằng cách cho tôi đến mỗi bộ phận vài tháng. Tôi học để hiểu quy trình sản xuất, học để thương lấy sản phẩm, học để thấu hiểu sự khó nhọc của anh chị em sản xuất.
Nhớ thời điểm xuống mùa rảnh rỗi, tôi có dịp đến bộ phận tạo mẫu học hỏi vài tuần. Các anh em tạo khối từ đất sét, tỉa tót sản phẩm dần dà để tạo nên đa dạng dáng hình từ thú tượng đến chậu… Những đôi bàn tay khéo léo tạo hình như múa trên đất sét của các anh đã đưa tôi đi từ ngạc nhiên đến khâm phục. Khu vực tạo mẫu này là niềm tự hào của chú giám đốc. Đây là nơi cho chú bay bổng trong sáng tạo mẫu mới. Đây là cái nôi sản sinh ra biết bao sản phẩm mang dấu ấn đặc biệt của công ty. Đây là nơi mà bất kỳ vị khách nào đã đến đều dừng lại thật lâu nhìn ngắm.
Chú dành nhiều thời gian tạo mẫu đến độ, chú hiểu rõ tính cách và ưu điểm của cả đội điêu khắc hơn mười người. Từ đó, chú luôn phân công mẫu phù hợp với năng khiếu của từng người. Có người chỉ chuyên làm chậu, có người lại chỉ làm những con thú nhỏ, có người rất khéo trong việc tạo hoạ tiết… Nhưng tôi ấn tượng nhất với anh thợ làm tượng Phật. Anh được chú giám đốc gọi là nghệ nhân, vì chỉ có anh mới khắc hoạ được nét từ bi nhưng uy nghiêm của đức Phật.
Từ những bước khắc hoạ chăm chút tạo nên khuôn mẫu gốc bằng khối đất sét ấy, chúng trải qua công đoạn đắp thạch cao tạo khuôn cho quá trình sản xuất hàng loạt ở các lò. Khi khuôn về đến lò lại cần những người thợ khéo tay in đất sét lên khuôn. Đất sét khô khốc từ mỏ đất chẳng thể mang đi làm ngay được, mà cần thêm quá trình ngậm nước cho mềm, sàng lọc loại bỏ tạp chất, bỏ vào máy cán đất vài lần cho dẻo mịn mới được mang đến cho thợ in.
Khi đất sét đã nên hình, nên dạng trong khuôn, người ta lại cần vài giờ đến vài ngày cho đất sét đủ cứng mới tách khuôn ra mà in mẻ tiếp theo. Những mộc đất sét ấy vẫn chưa khô hẳn nên cần phơi thêm năm bảy nắng mới mang vào xối men và cho vào lò. Đất sét trong lò lại được nung lên đến 1.250 độ C để trở nên rắn chắc và biến màu riêng biệt.
Từ một khối đất sét thô sơ trải qua bao bàn tay, bao công đoạn để trở thành một sản phẩm hoàn chỉnh. Thế nhưng đôi khi, không phải sản phẩm nào cũng đạt chất lượng hoàn hảo sau nung. Có khi vệt men từ cửa lò nhễu xuống là sản phẩm có sẹo. Có khi củi chụm nhanh quá lửa, nhiệt độ đột ngột tăng mạnh rồi nguội đột ngột, làm chậu bị sượng màu men. Có khi quá trình sàng lọc đất không kỹ làm chậu xì đá ra sần sì. Cũng có đôi lúc quá trình nhào nặn trám trét đất sét chưa đủ nén chặt, để sản phẩm bị nứt toát ra trong quá trình lửa biến nhiệt trong lò. Cứ như vậy, mỗi một lỗi nhỏ trong quá trình sản xuất lại ảnh hưởng đến chất lượng thành phẩm. Điều này cứ lặp đi lặp lại đến độ mọi người trong ngành gốm mặc nhiên cho rằng, sản phẩm đạt hơn 50% là đã thành công. Càng hiểu về gốm, tôi càng thấy câu chuyện đất sét như câu chuyện của một con người. Nếu ta chẳng làm gì cả thì ta mãi nhạt nhòa như một khối đất sét cứng khô, dễ dàng được bắt gặp ở bất kỳ đâu. Nhưng khi ta đã chấp nhận thử thách, thay đổi, kiên trì khi gặp khó khăn, thách thức thì tôi tin chắc, sẽ có lúc nào đó ta biến đổi khác đi.
Hai mươi năm làm việc trong ngành gốm, dẫu tôi đã chuyển đến công ty mới, tôi vẫn cảm thấy vui vì bản thân vẫn còn yêu gốm, vẫn giữ được sự tò mò muốn khám phá, vẫn muốn học hỏi và cải thiện để tốt hơn phiên bản của bản thân mỗi ngày.
Hoàng Chuyên
Thủ tướng: Biến Nghị quyết 57 thành hiện thực với những sản phẩm cụ thể; Hà Nội sẵn sàng phòng, chống thiên tai theo phương châm “4 tại chỗ”; Syri và Liban đạt thỏa thuận ngừng bắn tại biên giới; Ai Cập thúc đẩy sáng kiến tái thiết Gaza;... là những thông tin đáng chú ý trong bản tin hôm nay.
Lễ hội Quà tặng Du lịch Hà Nội từ 11-13/4/2025; Agribank dành 10.000 tỷ đồng chương trình cho vay "Tín dụng xanh"; Ukraine cân nhắc nhượng lãnh thổ... là một số nội dung đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 11h30 hôm nay.
Thời tiết Hà Nội rét và có mưa vài nơi, gió Đông Bắc duy trì cấp 2-3. Nhiệt độ phổ biến 15-17 độ, khu vực vùng núi 14-16 độ.
Thông báo dự thảo kết quả kiểm tra Đảng uỷ Quốc hội; Thu thuế từ thương mại điện tử tăng vọt; Thủ tướng Canada không đàm phán nếu ông Trump còn công kích;... là một số thông tin đáng chú ý trong Chương trình Thời sự 9h00 hôm nay.
VinFast bắt đầu nhận đặt cọc cho loại xe mới siêu nhỏ có tên Minio Green với mức giá 269 triệu đồng tính cả pin. Động thái này của VinFast cho thấy công ty đặt nhiều kỳ vọng vào các loại xe điện giá rẻ kích cỡ nhỏ.
Với cuộc gặp ba bên cấp Thứ trưởng Ngoại giao vừa qua ở Thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc, ba nước Trung Quốc, Nga và Iran đã định hình khuôn khổ diễn đàn trao đổi mới về vấn đề hạt nhân của Iran.
0