Giá vàng lập đỉnh kỷ lục, lời khuyên cho nhà đầu tư?

Giá vàng tăng vọt, nhiều người vẫn xếp hàng dài chờ mua

Tại một số cửa hàng kinh doanh vàng, mặc dù giá vàng có những biến động trái chiều nhưng lượng người mua bán rất đông đúc, nhộn nhịp. Trước việc giá vàng trong nước tăng theo đà tăng của thế giới, không ít người dân tìm mua vàng nhẫn với tâm lý lo sợ giờ không mua thì sau sẽ không còn cơ hội mua nữa. Tuy nhiên, việc mua vàng nhẫn lúc này rất khó khăn vì các cửa hàng thường trong tình trạng hết hàng.

Dù kim loại quý liên tục đạt đỉnh mới, vượt qua nhiều mức giá cao nhất mọi thời đại, nhưng những nhà đầu tư mua vào và bán ra trong thời điểm này lại phải đối mặt với mức thua lỗ đáng kể. Đây là một sự bất thường trên thị trường vàng mà nhiều nhà đầu tư có thể không lường trước được. Anh Nguyễn Tuấn Vũ đang sinh sống tại phường Quang Trung, quận Hà Đông cho biết giá vàng thất thường khiến anh cảm thấy băn khoăn.

Theo các chuyên gia, thị trường vàng không phải lúc nào cũng theo một xu hướng ổn định. Việc giá vàng tăng nhanh trong thời gian ngắn có thể bị đảo chiều ngay lập tức, khiến nhà đầu tư không kịp phản ứng và dẫn đến thua lỗ. Trong trường hợp này, mức chênh lệch cao giữa giá mua và bán càng làm gia tăng thiệt hại khi nhà đầu tư phải bán vàng vào lúc giá giảm. Vì vậy, khi tham gia vào thị trường vàng ngắn hạn, các nhà đầu tư và người dân cần phải cân nhắc kỹ lưỡng mức chênh lệch giữa giá mua và bán để đưa ra quyết định hợp lý.

Quy mô thị trường vàng trong nền kinh tế

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, các kênh đầu tư như chứng khoán, gửi tiết kiệm và vàng đều thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư. Tuy nhiên, thị trường vàng tại Việt Nam vẫn còn khiêm tốn so với các kênh đầu tư khác, đặc biệt là so với chứng khoán và gửi tiết kiệm. Vậy, quy mô của thị trường vàng hiện nay như thế nào và nó có thực sự là một kênh đầu tư hấp dẫn?

Thị trường vàng tại Việt Nam chủ yếu được quản lý và điều tiết bởi Ngân hàng Nhà nước thông qua các quy định của Nghị định 24. Mặc dù vàng có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ giá trị tài sản và là công cụ phòng ngừa rủi ro cho nhiều nhà đầu tư, nhưng quy mô thị trường vàng hiện tại vẫn còn khá hạn chế.  Vàng miếng và vàng trang sức vẫn chiếm phần lớn thị trường vàng trong nước, với các giao dịch chủ yếu diễn ra ở quy mô nhỏ, được thực hiện bởi các cá nhân hoặc doanh nghiệp nhỏ. Điều này khiến thị trường vàng thiếu tính thanh khoản và dễ bị tác động bởi các biến động giá ngắn hạn. Giao dịch vàng tài khoản tuy có sự tham gia của các tổ chức tín dụng nhưng vẫn chưa phát triển mạnh mẽ do khối lượng giao dịch còn thấp và nhiều hạn chế về cơ chế quản lý.

Trong khi đó, thị trường chứng khoán tại Việt Nam hiện có quy mô lớn hơn nhiều so với thị trường vàng. Tính đến năm 2025, tổng giá trị vốn hóa thị trường chứng khoán đã vượt 1 triệu tỷ đồng và vẫn đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Các nhà đầu tư có thể tham gia vào hàng nghìn mã cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ… với tính thanh khoản cao và cơ hội lợi nhuận lớn. Tuy nhiên, chứng khoán cũng đi kèm với rủi ro lớn, đặc biệt là trong các đợt suy thoái kinh tế.  Gửi tiết kiệm là một kênh đầu tư an toàn và phổ biến tại Việt Nam nhờ vào tính ổn định cao và khả năng thanh khoản tốt. Mặc dù lãi suất hiện tại dao động trong khoảng 6%-8%/năm, nhưng lợi nhuận thu được từ gửi tiết kiệm thường không thể sánh với mức tăng giá của vàng trong các giai đoạn khủng hoảng kinh tế hoặc lạm phát cao.

Có thể thấy, Thị trường vàng tại Việt Nam vẫn chiếm tỷ trọng nhỏ trong bức tranh tài chính chung. Trong khi vàng là công cụ bảo toàn giá trị hữu hiệu trong những giai đoạn bất ổn, chứng khoán và gửi tiết kiệm lại thu hút nhiều nhà đầu tư hơn nhờ vào tính thanh khoản và lợi nhuận ổn định. Tuy nhiên, với các chính sách phù hợp và sự minh bạch trong quản lý, thị trường vàng vẫn có thể phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai.

Bình thường hóa thị trường vàng 

Giá vàng tăng cao là một hiện tượng kinh tế phức tạp, phản ánh nhiều yếu tố từ nội tại nền kinh tế đến các yếu tố toàn cầu. Việc giá vàng tăng mạnh và biến động liên tục đã gây ra không ít tác động tiêu cực đối với nền kinh tế và xã hội. Để có thể kiểm soát hiệu quả thị trường vàng trong nước, việc tháo gỡ những khó khăn về chính sách là điều hết sức cần thiết. Xung quanh vấn đề này, phóng viên Ngọc Ánh đã có cuộc trao đổi qua điện thoại với chuyên gia tài chính ngân hàng Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu.

Phóng viên: Trước tiên ông đánh giá như thế nào về diễn biến giá vàng trong những ngày gần đây?

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu: Thị trường vàng toàn cầu hiện đang có sự biến động mạnh mẽ. Mặc dù ít ai có thể dự đoán được, nhưng vào giữa tháng Tư này, giá vàng đã tăng lên mức hơn 3.000 USD một ounce, và hiện tại, giá vàng đã đạt đến 3.334 USD một ounce. Tại thị trường trong nước, giá vàng đã tăng lên đến 115.000.000 đồng một lượng và ở một số nơi, giá vàng miếng thậm chí còn lên tới 120.000.000 đồng một lượng. Sự tăng trưởng này rõ ràng vượt xa mọi dự đoán, ngay cả với tôi. Điều này cho thấy giá vàng trong nước đang chịu tác động mạnh mẽ từ sự biến động của giá vàng thế giới.

Phóng viên: Với biến động như vậy liệu có tác động gì đến thị trường tài chính hay không thưa ông?

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu: Việc giá vàng tăng cao đang có tác động nhất định đến thị trường tài chính. Khi giá vàng lên như vậy, nhiều người đã chuyển tiền từ các kênh khác, như chứng khoán hay gửi tiết kiệm, để đầu tư vào vàng. Tuy nhiên, tôi cho rằng số lượng giao dịch này không nhiều, nên ảnh hưởng đối với thị trường tài chính chưa đến mức nghiêm trọng. Điều đáng chú ý thứ hai là khi giá vàng tăng, người dân đổ tiền vào mua vàng, nhưng tiền này lại trở thành một nguồn lực lãng phí đối với nền kinh tế. Thay vì gửi tiết kiệm để ngân hàng sử dụng vốn cho vay, hoặc đầu tư vào chứng khoán giúp dòng tiền chảy vào các doanh nghiệp để phục vụ sản xuất kinh doanh, hay mua bất động sản để thúc đẩy thị trường, thì khi mua vàng, phần lớn chúng ta chỉ giữ vàng vật chất và cất giấu trong két sắt. Việc này không những không tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế mà còn khiến nguồn lực tài chính bị lãng phí.

Phóng viên: Trong bối cảnh thị trường vàng thế giới thay đổi nhanh chóng, ông/bà có nghĩ rằng Nghị định 24 cần được sửa đổi để phù hợp hơn với xu hướng phát triển của thị trường vàng quốc tế, hay Nhà nước vẫn cần duy trì sự can thiệp mạnh mẽ như hiện nay?

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu: Cả hai vấn đề đều rất quan trọng, nhưng theo tôi, Nghị định 24 cần có sự điều chỉnh.

Thứ nhất, Ngân hàng Nhà nước nên rút lui khỏi vai trò kinh doanh vàng, tức là không trực tiếp nhập khẩu vàng nữa. Thay vào đó, cần giao quyền nhập khẩu vàng cho các doanh nghiệp kinh doanh vàng có uy tín và đủ năng lực tài chính. Ngân hàng Nhà nước chỉ nên giữ vai trò quản lý thị trường vàng, đồng thời cho phép các doanh nghiệp này nhập khẩu vàng theo một kế hoạch phân bổ hợp lý như trước đây. Tôi tin rằng chỉ khi nguồn cung vàng dồi dào hơn và đáp ứng đủ nhu cầu xuất khẩu, thị trường vàng mới có thể ổn định.

Thứ hai, quy định về "thương hiệu vàng quốc gia" trong Nghị định 24 cũng cần được xem xét lại. Tôi nghĩ rằng đã đến lúc cần rút lại thương hiệu này để tất cả các sản phẩm vàng có thể cạnh tranh công bằng trên thị trường. Để thị trường vàng ổn định, nguồn cung phải được cải thiện và đáp ứng đủ nhu cầu. Khi đó, thị trường sẽ đi vào giai đoạn ổn định khi cung và cầu gặp nhau.