ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Sáng 17/11, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan trình bày trước Quốc hội dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đột phá trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Dự thảo Nghị quyết mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế cho người dân.

Theo đó, Bộ Y tế đề xuất từ năm 2026 người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm một lần, theo diện và lộ trình ưu tiên. Nhà nước sẽ phối hợp các hoạt động khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc miễn phí, kiểm tra sức khỏe học sinh, sinh viên, khám bệnh nghề nghiệp, khám sức khỏe cho người lao động và khám chữa bệnh bảo hiểm y tế để bảo đảm người dân được chăm sóc toàn diện; đồng thời hoàn thành sổ sức khỏe điện tử cho toàn dân.

Kinh phí thực hiện chủ trương này từ nhiều nguồn khác nhau. Cụ thể, với chính sách khám sức khỏe định kỳ, Chính phủ cho biết, doanh nghiệp sẽ chi cho người lao động theo quy định; ngân sách Nhà nước chi cho các đối tượng ưu tiên trước, ước khoảng 6.000 tỷ đồng/năm và có thể tăng dần theo khả năng cân đối. Kinh phí sàng lọc miễn phí sẽ được lấy từ chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.

Từ năm 2027 người dân được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT; người tham gia BHYT là đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người thu nhập thấp và một số đối tượng cần ưu tiên khác được tăng mức hưởng trong phạm vi quyền lợi BHYT.

Đáng chú ý, từ năm 2027, nhóm tham gia bảo hiểm y tế thuộc hộ gia đình cận nghèo và người cao tuổi sẽ được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi bảo hiểm y tế. Dự kiến Quỹ bảo hiểm y tế sẽ tăng chi từ 455 đến 2.738 tỷ đồng khi mở rộng mức hưởng cho các nhóm này.

Đến năm 2030, Nhà nước sẽ từng bước thực hiện miễn viện phí theo lộ trình phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội và khả năng của Quỹ Bảo hiểm Y tế, gắn với việc điều chỉnh tăng mức đóng từ năm 2027.

Chính phủ cũng đề xuất Quốc hội cho phép thực hiện thí điểm, đa dạng hóa các gói BHYT, BHYT bổ sung theo nhu cầu của người dân. Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, đây là chính sách mới của Đảng chưa được quy định trong Luật BHYT nên cần được Quốc hội cụ thể hóa để có căn cứ pháp lý cho việc tổ chức triển khai thực hiện.

Ngân sách cũng sẽ từng bước hỗ trợ sàng lọc, chẩn đoán và điều trị sớm một số bệnh thuộc diện ưu tiên. Các gói bảo hiểm y tế và bảo hiểm bổ sung theo nhu cầu người dân sẽ được thí điểm theo hướng đa dạng.

Thẩm tra tờ trình, Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị Chính phủ làm rõ khái niệm "miễn viện phí ở mức cơ bản" trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế và cách tính mức tăng hưởng "so với mức cơ bản hay mức nào".

Đề xuất bác sĩ một số lĩnh vực hưởng phụ cấp 100%

Tại dự thảo, Chính phủ đưa ra nhiều cơ chế về tiền lương và phụ cấp ưu đãi cho nhân viên y tế. Bác sĩ, bao gồm bác sĩ y học cổ truyền, bác sĩ răng hàm mặt, bác sĩ y học dự phòng và dược sĩ sẽ được xếp lương từ bậc hai của chức danh nghề nghiệp khi được tuyển dụng.

Người thường xuyên, trực tiếp làm chuyên môn trong các lĩnh vực tâm thần, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu, giải phẫu bệnh được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề 100%. Nhân viên y tế tại trạm y tế xã và cơ sở y tế dự phòng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo cũng được hưởng mức 100%; các khu vực còn lại được hưởng tối thiểu 70%.

Nếu áp dụng, chính sách này dự kiến cần khoảng 4.480 tỷ đồng mỗi năm, trong đó các đơn vị thuộc Bộ Y tế chi 136 tỷ đồng, còn địa phương chi 4.344 tỷ đồng.

Ủy ban Văn hóa và Xã hội cho rằng, các đề xuất trên phát sinh chi phí lớn nên đề nghị cơ quan soạn thảo đánh giá tác động, nghiên cứu, thuyết minh, tính tổng chi phí dự kiến và báo cáo các nguồn tài chính đảm bảo thực hiện.

52.500 tỷ đồng đầu tư cho y tế cơ sở, 28.700 tỷ đồng cho y tế dự phòng

Cùng với nhóm chính sách đột phá về đất đai, thuế, tài chính, Chính phủ đề xuất ngân sách Nhà nước bảo đảm kinh phí chi thường xuyên, chi đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng, không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính. Chính phủ cho biết, phần lớn các cơ sở y tế dự phòng, y tế cơ sở có nguồn thu thấp. Ngân sách Nhà nước cấp chỉ đủ cho hoạt động tối thiểu (lương cơ bản, vật tư phòng dịch) nên các đơn vị rất khó khăn trong việc tạo nguồn thu nhập tăng thêm.

Chính phủ tính toán kinh phí đầu tư cho y tế cơ sở khoảng 52.500 tỷ đồng (giai đoạn 2026 - 2030 là 43.000 tỷ đồng; giai đoạn 2031 - 2035 là 9.500 tỷ đồng); y tế dự phòng 28.700 tỷ đồng (giai đoạn 2026 - 2030 là 18.700 tỷ đồng; giai đoạn 2031-2035 là 10.000 tỷ đồng).

Để có thời gian chuẩn bị các văn bản hướng dẫn thi hành, Bộ Y tế đề xuất Nghị quyết sẽ có hiệu lực từ 1/1/2026. Dự thảo nghị quyết được thảo luận ở hội trường ngày 2/12 và biểu quyết thông qua ngày 11/12.