ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Vận tải khách công cộng vẫn luôn được coi là hướng phát triển bền vững cho giao thông đô thị, đặc biệt với các thành phố lớn, trong đó có Hà Nội. Thời gian qua, Thủ đô đã đẩy mạnh đầu tư cho hệ thống xe buýt, hạ tầng đường sắt đô thị, tạo liên kết giữa các loại hình vận tải, phục vụ tốt nhất nhu cầu của nhân dân. Song với những mục tiêu dài hạn như giảm lượng phương tiện cá nhân, nâng cao chất lượng môi trường... Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ vận tải công cộng đáp ứng 30-40% nhu cầu đi lại của người dân, dần thay đổi thói quen sử dụng phương tiện cá nhân của nhân dân Thủ đô.

Là một trong những loại hình phương tiện công cộng lâu đời nhất hiện vẫn vận hành, mạng lưới xe buýt Thủ đô có tổng cộng 154 tuyến. Trong 6 tháng đầu năm 2025, vận chuyển đạt trên 125 triệu lượt hành khách, tăng 6,5% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, hiện thành phố có 17 tuyến xe buýt điện với 392 phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch. Đến hết tháng 8/2025, tỷ lệ xe buýt sử dụng nhiên liệu điện đã đạt 20,9%, vượt kế hoạch hơn 5%.

Ông Nguyễn Xuân Cường, Trưởng phòng Kế hoạch vận hành, Trung tâm Quản lý và Điều hành giao thông Thành phố Hà Nội, chia sẻ: “Từ khi thay đổi phương tiện, tuyến đã thu hút được rất nhiều hành khách. Chất lượng phục vụ cũng như chất lượng phương tiện đều được cải thiện đáng kể, nhận được đánh giá rất cao từ người dân”.

Ông Nguyễn Minh Nghĩa (xã Văn Giang, tỉnh Hưng Yên) cho hay: “Tôi thấy vận tải công cộng thứ nhất là rất an toàn. Thứ hai, dịch vụ này rất tiện lợi vì các chuyến có tần suất dày, thời gian bắt đầu và kết thúc cũng rất linh hoạt, phù hợp với nhu cầu đi lại của người dân”.

Rõ ràng, phát triển xanh là xu hướng không thể đảo ngược. Thành phố cũng đặt mục tiêu, chậm nhất đến năm 2030, 100% xe buýt Thủ đô sử dụng điện và năng lượng xanh. Nếu làm được điều này, tỷ lệ chuyển đổi từ phương tiện cá nhân sang xe buýt công cộng chắc chắn tiếp tục tăng. Song, Thành phố Hà Nội cần có một lộ trình, chính sách cụ thể, chi tiết về cả nhận thức của người dân cũng như xây dựng cơ sở hạ tầng.

Không chỉ chuyển đổi phương tiện năng lượng sạch, hình thức thanh toán khi sử dụng xe buýt công cộng cũng được cải tiến theo hướng hiện đại, nhanh gọn, tiết kiệm… tạo được nhiều thiện cảm cho người sử dụng.

Mô hình thẻ vé điện tử này cũng đã được áp dụng cho hệ thống đường sắt đô thị từ ngày 1/8/2025. Thẻ vé được thiết lập theo tài khoản định danh của hành khách, hiển thị trên điện thoại di động với đầy đủ các thông tin. Hành khách có thể đăng ký mua vé và thanh toán ngay tại nhà giúp tiết kiệm thời gian. Đây là một yếu tố gia tăng sự hấp dẫn của đường sắt metro đối với người dân, bên cạnh những hiệu quả về giảm thiểu ùn tắc giao thông, sự tiện lợi trong việc đi lại bằng tàu điện, đặc biệt trong khung giờ cao điểm.

Bà Trần Thị Phương Thảo, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý và Điều hành giao thông Thành phố Hà Nội, cho hay: “Dự kiến đến năm 2045, chúng tôi sẽ tích hợp, liên thông hệ thống vé xe buýt với vé đường sắt đô thị. Khi đó, người dân chỉ cần sử dụng một loại vé duy nhất để di chuyển trên tất cả các tuyến xe buýt và đường sắt đô thị có trợ giá trên địa bàn thành phố.

Trong giai đoạn tiếp theo, chúng tôi sẽ triển khai liên thông với các loại hình khác như xe đạp công cộng, taxi và những dịch vụ liên quan đến vận tải hành khách công cộng. Mục tiêu là nâng cao chất lượng dịch vụ và mang lại trải nghiệm thuận tiện nhất cho người dân”.

Hiện Hà Nội có hai tuyến đường sắt đô thị là Cát Linh – Hà Đông và metro 3.1 đoạn trên cao Nhổn - Cầu Giấy. Đây là hai trục giao thông xương sống, huyết mạch của thành phố. Theo thống kê, bình quân mỗi ngày, mỗi tuyến đón 19.000-21.000 lượt khách. Trong những ngày diễn ra sự kiện A80 dịp Quốc khánh 2/9, đường sắt đô thị còn vận chuyển tới gần 150 nghìn lượt khách, mức cao nhất từ trước đến nay. Đây là điều chỉ có metro – phương tiện vận tải khối lượng lớn – mới có thể làm được.

Đối với các đô thị đang phát triển, đặc biệt là đô thị có tốc độ phát triển rất nhanh như Hà Nội, bài toán ùn tắc giao thông luôn là vấn đề được thành phố đặc biệt quan tâm. Lời giải cho bài toán đó chỉ có con đường duy nhất là phát triển hệ thống giao thông công cộng. Mục tiêu đến năm 2030, thành phố sẽ đáp ứng từ 30 – 40% nhu cầu đi lại của người dân.

Dù còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng Hà Nội đã đi đúng hướng trên con đường chuyển đổi phương thức vận tải hành khách công cộng… Từng tuyến phố ở Thủ đô đang trở nên xanh hơn, với sự hiện diện ngày càng rõ nét của những phương tiện thân thiện môi trường – tất cả đang tạo nên một chuyển động mới, hướng tới đô thị bền vững.