Cổ phiếu ESOP và ảnh hưởng tới cổ đông
VNZ là một trong những cổ phiếu đắt nhất sàn chứng khoán Việt Nam với giá xung quanh 360.000 đồng/cổ phiếu. Sắp tới, người lao động của VNG (công ty có mã chứng khoán VNZ) sẽ được mua cổ phiếu này với giá 30.000 đồng, tức bằng 1/12 giá thị trường. Tất nhiên, cổ phiếu này không phải mua từ thị trường mà công ty sẽ phát hành thêm để bán cho chính nhân viên của họ với mục đích khuyến khích nhân viên, giữ chân nhân tài.
Đó là cách một chương trình cổ phiếu ưu đãi dành cho cổ đông, còn gọi là cổ phiếu ESOP đang được các doanh nghiệp áp dụng. Các chương trình này hiện đang gây nhiều phản ứng trái chiều trên thị trường.
Công ty lên kế hoạch sẽ phát hành gần 641.000 cổ phiếu ESOP với mức giá 30.000 đồng/cổ phiếu cho nhân viên của họ. Cụ thể, tổng cộng 430 nhân viên theo danh sách công ty đính kèm. Số lượng cổ phiếu này tương đương 2,23% số lượng cổ phiếu VNZ đang lưu hành.
Trên thị trường chứng khoán, có một khái niệm mang tên "pha loãng cổ phiếu". Với góc nhìn đó, cổ phiếu VNZ sẽ bị pha loãng 2,23%. Thực ra, khi công ty phát triển mang lại giá trị cho cổ đông, đặc biệt là qua giá cổ phiếu, sự pha loãng ở mức độ vậy không quá nghiêm trọng.
Thực tế, theo quan điểm của chuẩn mực kế toán quốc tế, việc bán rẻ cổ phiếu cho nhân viên thực chất là cách công ty “cắn” trực tiếp vào lợi nhuận của doanh nghiệp. Nếu nhìn theo cách thông thường, rõ ràng, cổ phiếu được doanh nghiệp “in thêm” và không lấy gì của cổ đông?
Với chuẩn mực kế toán quốc tế, phần chênh lệch giữa giá trị thực tế của cổ phiếu ESOP đó với số tiền nhân viên bỏ ra chính là chi phí doanh nghiệp phải trả, nghĩa là đã "cắn" vào lợi nhuận của doanh nghiệp.
Có thể hiểu đơn giản, chuẩn mực kế toán quốc tế yêu cầu doanh nghiệp phải coi đó là cổ phiếu họ phát hành thêm và bán ra ngoài theo đúng giá thị trường, sau đó, họ lấy tiền của chính doanh nghiệp mua vào và bán rẻ lại cho nhân viên. Hiểu theo cách đó, thiệt hại của cổ đông khá lớn.
Giá VNG phát hành bán ra ngoài là 360.000 đồng/cổ phiếu, phần chênh lệch lên tới 210 tỷ đồng. Đó chính là khoản mà đáng lẽ VNG phải ghi vào chi phí, làm giảm lợi nhuận. 210 tỷ đồng là con số cực lớn, đặc biệt với VNG, khi công ty vừa lỗ 4 năm liên tiếp.
Tuy nhiên, về khách quan, VNG hay các công ty khác trên thị trường chứng khoán Việt Nam đang hạch toán thương vụ này theo chuẩn mực kế toán Việt Nam. Vì vậy, cổ đông công ty nhìn qua không bị thiệt hại nào đáng kể, ngoài việc số lượng cổ phiếu sẽ bị pha loãng 2,23%.
Dù thua lỗ 4 năm liên tiếp vừa qua, VNG đã có nhiều năm trước đó lãi khủng. Tính đến cuối năm 2024, công ty vẫn còn gần 1.000 tỷ đồng lãi chưa phân phối, cùng hàng nghìn tỷ đồng tiền mặt và tiền gửi ngân hàng.
VNG nổi tiếng với các chính sách và văn hóa tốt dành cho nhân viên. Do vậy, chương trình ESOP không có gì là bất ngờ. Từ năm 2008 đến năm 2021, công ty có tổng cộng 11 đợt phát hành ESOP.
VNZ là cổ phiếu có tính thanh khoản rất thấp nên phản ứng của cổ đông có vẻ không đáng kể.
Mới đây, Thế giới di động cũng vừa gây chú ý khi thông báo chương trình ESOP dành cho cổ đông công ty, với mức giá bằng 1/5 mức giá thị trường. Chương trình gây tranh cãi mạnh mẽ khi tổng giá trị phát hành tương đương 1.100 tỷ đồng, trong khi công ty chỉ bán cho nhân viên với giá 200 tỷ đồng. Cổ phiếu MWG của công ty đã bị khối ngoại xả hàng rầm rộ ngay trong tuần có nghị quyết.
Trung Quốc vừa thông báo sẽ cắt giảm sản lượng thép để giải quyết vấn đề dư thừa công suất và ngăn chặn lợi nhuận sụt giảm.
Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs vừa nâng dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2025 của Đức và khu vực đồng tiền chung châu Âu Eurozone.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6/3 đã hoãn áp mức thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu từ Canada và Mexico trong vòng một tháng.
Chỉ còn vài ngày nữa là tới Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3. Đây là dịp để tôn vinh, thể hiện lòng biết ơn, bày tỏ yêu thương đến những người phụ nữ. Chính vì vậy, thị trường hoa tươi và quà tặng dành cho phái nữ đang dần trở nên sôi động với mẫu mã đa dạng với nhiều phân khúc giá khác nhau.
Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa trải qua phiên giao dịch tích cực. Dòng tiền dồn dập đẩy VN-Index nới rộng đà tăng điểm vào cuối phiên.
Cổ phiếu Bamboo Capital (BCG) bất ngờ được "giải cứu" khi dòng tiền ồ ạt đổ vào bắt đáy sau ba phiên trắng sàn liên tiếp từ khi ông Nguyễn Hồ Nam bị khởi tố.
0