Chiến sự ngày 13/3: Thời gian cầm quyền của ông Zelensky sắp kết thúc?

Thời gian cầm quyền của Tổng thống Ukraine Zelensky sắp kết thúc

Tờ Financial Times trích dẫn một quan chức cấp cao của Ukraine hôm 13/3 cho biết, thời gian cầm quyền của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang dần đi đến hồi kết. Bài báo của Financial Times được công bố trong bối cảnh Washington ngày càng bày tỏ lo ngại về tính hợp pháp của chính quyền Tổng thống Zelensky.

Theo hiến pháp Ukraine, nhiệm kỳ Tổng thống của ông Zelensky kết thúc vào tháng 5/2024. Tuy nhiên, ông đã từ chối tổ chức bầu cử, viện dẫn tình trạng thiết quân luật do chiến sự với Nga.

Trong thời gian qua, chính quyền Mỹ đã tìm cách đàm phán một lộ trình chấm dứt xung đột. Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạm ngừng viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Kiev, nhưng đã khôi phục sau cuộc họp song phương tại Saudi Arabia hồi đầu tuần.

Một quan chức cấp cao của Ukraine nhận định với Financial Times: “Chúng ta đang bước vào giai đoạn cuối của nhiệm kỳ Tổng thống Zelensky”.

Phát biểu này càng củng cố những đồn đoán về khả năng ông Zelensky sẽ không thể tiếp tục nắm quyền lâu dài. Quan chức này cũng mô tả cuộc xung đột với Nga hiện vẫn ở giai đoạn ác liệt.

Các quan chức quân sự, nhà phân tích và binh sĩ Ukraine được Financial Times trích dẫn cho rằng, nếu Mỹ cắt viện trợ quân sự hoàn toàn, Kiev vẫn có thể duy trì khả năng chiến đấu trong ít nhất 6 tháng. Tuy nhiên, nếu Liên minh châu Âu (EU) bù đắp sự thiếu hụt và ngành công nghiệp quốc phòng trong nước được tăng cường, Ukraine có thể kéo dài thời gian cầm cự hơn nữa.

Bên cạnh tình trạng thiếu vũ khí và đạn dược, một số quan chức phương Tây giấu tên tiết lộ rằng, khủng hoảng nhân lực mới là thách thức lớn nhất của Kiev. Hồi tháng 11/2024, chính quyền Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden đã đề nghị Ukraine giảm độ tuổi nghĩa vụ quân sự từ 25 xuống 18 tuổi để bù đắp lực lượng. Tuy nhiên, Ukraine đã từ chối, cho rằng vấn đề cấp bách nhất vẫn là thiếu hụt trang bị quân sự.

Trong bối cảnh này, nhiều đối thủ chính trị của Tổng thống Zelensky đã bắt đầu chuẩn bị cho bầu cử, thành lập liên minh và thử nghiệm các thông điệp tranh cử. Một số chính trị gia thậm chí đã liên hệ với chính quyền Trump để tìm kiếm sự ủng hộ.

Ông Zelensky hiện phải đối mặt với những nghi vấn về tính hợp pháp của chính quyền mình. Tháng trước, Tổng thống Donald Trump đã công khai chỉ trích ông, gọi ông Zelensky là "một nhà độc tài không tổ chức bầu cử".

Phía Nga cũng có quan điểm tương tự. Tổng thống Vladimir Putin trước đó từng tuyên bố rằng, sau khi nhiệm kỳ của ông Zelensky chính thức kết thúc, Quốc hội Ukraine sẽ là cơ quan hợp pháp duy nhất còn lại. Mới đây, Tổng thống Nga Putin nhắc lại rằng ông Zelensky không còn quyền đại diện cho Ukraine ký kết các thỏa thuận chính thức.

Nga xác nhận mốc thời gian đàm phán với Mỹ

Nga và Mỹ đã khởi động các cuộc đàm phán tại Moscow sau cuộc họp giữa quan chức Washington và Kiev tại Saudi Arabia hôm 11/3. Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff đã đến thủ đô Nga vào lúc 13h30 ngày 13/3 (giờ địa phương), đoàn xe của ông nhanh chóng tiến vào Điện Kremlin ngay sau đó.

Chuyến thăm của ông Witkoff diễn ra ngay sau khi Mỹ và Ukraine đưa ra tuyên bố chung, xác nhận rằng Kiev đã đồng ý với đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày, trong khi Washington cam kết tái viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine. Thỏa thuận này đạt được sau 9,5 giờ đàm phán căng thẳng tại Jeddah.

Phát biểu trong cuộc họp báo hôm 13/3, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết, Moscow đã xem xét kỹ lưỡng kết quả cuộc đàm phán cũng như các tuyên bố liên quan. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh rằng Moscow vẫn chưa nhận được bất kỳ đề xuất chính thức nào về lệnh ngừng bắn. Dù vậy, Nga sẵn sàng thảo luận về sáng kiến này và hoan nghênh chuyến thăm của đặc phái viên Witkoff.

Trước đó vào ngày 12/3, Điện Kremlin tuyên bố chưa đưa ra bình luận về cuộc gặp giữa Mỹ và Ukraine cũng như đề xuất ngừng bắn, nhấn mạnh rằng họ vẫn đang chờ thông báo chính thức từ Washington.

Moscow từng nhiều lần phản đối các lệnh ngừng bắn tạm thời trong xung đột Ukraine, cho rằng Kiev có thể lợi dụng khoảng thời gian này để tái vũ trang và chuẩn bị cho các chiến dịch quân sự mới. Tổng thống Vladimir Putin khẳng định rằng, bất kỳ giải pháp nào cũng phải giải quyết tận gốc nguyên nhân xung đột, nhằm hướng tới một nền hòa bình bền vững.

Tổng thống Nga Putin nhấn mạnh nhiệm vụ giải phóng Kursk

Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong chuyến thăm sở chỉ huy lực lượng Nga tại khu vực Kursk, đã khẳng định rằng lực lượng vũ trang Nga cần phải đánh bại quân đội Ukraine tại khu vực này càng sớm càng tốt và thiết lập một khu vực an ninh dọc theo biên giới. Trong chuyến thăm, ông đã nghe báo cáo từ Đại tướng Valery Gerasimov, Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Nga.

Ông Putin gửi lời cảm ơn đến toàn thể quân nhân đã tham gia chiến dịch Kursk, đồng thời chỉ trích hành động của quân đội Ukraine và lính đánh thuê nước ngoài, khẳng định rằng những kẻ phạm tội chống lại thường dân và lực lượng an ninh của Nga chính là những kẻ khủng bố theo luật pháp Nga. Theo đó, những chiến binh Ukraine bị bắt tại khu vực này sẽ được xem là "kẻ khủng bố". Đối với lính đánh thuê nước ngoài, ông nhấn mạnh rằng họ không được bảo vệ theo Công ước Geneva năm 1949.

Cũng trong chuyến thăm, ông Putin chỉ thị lực lượng vũ trang Nga phải nhanh chóng giải phóng hoàn toàn khu vực Kursk và khôi phục tình hình dọc theo biên giới. Ông Putin nhấn mạnh: "Chúng ta cần hoàn thành các nhiệm vụ chiến đấu để giải phóng hoàn toàn khu vực này trong thời gian ngắn, và tất nhiên trong tương lai, cần xây dựng một khu vực an ninh dọc theo biên giới quốc gia".

Về phần mình, Tổng Tham mưu trưởng Valery Gerasimov cho biết, trong năm ngày qua, lực lượng Nga tại mặt trận Kursk đã giải phóng 24 khu định cư trải rộng 259 km², làm thu hẹp đáng kể diện tích do Ukraine kiểm soát—giảm hơn 2,5 lần so với trước đó. Ông cũng nhấn mạnh rằng lực lượng Ukraine trong khu vực này hiện bị bao vây và liên tục hứng chịu các đợt tấn công dồn dập.

Bên cạnh đó, quân đội Nga đã tiến hành nhiều chiến dịch hiệu quả trên các mặt trận khác. Tại thị trấn Sudzha, hơn 600 quân nhân Nga đã tận dụng đường ống dẫn khí để đột kích vào hệ thống phòng thủ của đối phương, buộc quân Ukraine phải rút lui và chịu tổn thất nghiêm trọng. Các đơn vị nổi bật như Lữ đoàn súng trường cơ giới Cận vệ số 34 và Trung đoàn súng trường cơ giới số 22 đã đóng vai trò quan trọng trong việc giải phóng Malaya Loknya cùng các khu định cư lân cận, gây thiệt hại nặng nề cho lực lượng Ukraine, buộc các nhóm nhỏ của Ukraine phải rút lui về phía Nam.

Đây là chuyến thăm đầu tiên của nhà lãnh đạo Nga đến Kursk kể từ cuộc xâm nhập của Ukraine hồi tháng 8/2024.

Báo chí phương Tây bàn luận về chuyến thăm của Tổng thống Nga tới Kursk

Truyền thông phương Tây đang thảo luận về chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới khu vực Kursk, kể từ khi cuộc xung đột với Ukraine nổ ra.

Nhiều hãng tin bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến việc Tổng thống Putin xuất hiện trong quân phục dã chiến—một hình ảnh hiếm thấy kể từ khi chiến sự bắt đầu. Một số tờ báo và kênh truyền hình châu Âu nhận định, đây có thể không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Một số ý kiến cho rằng sự xuất hiện này mang thông điệp thể hiện lập trường của Nga trong việc tiếp tục chiến dịch quân sự, cũng như phản ứng trước đề xuất ngừng bắn 30 ngày do Mỹ đưa ra và Ukraine đã chấp thuận.

Tờ Telegraph ghi nhận những bước tiến đáng kể của quân đội Nga trong khu vực, nhấn mạnh rằng điều này tạo ra áp lực lớn đối với Ukraine. Financial Times lưu ý rằng, chuyến thăm của Tổng thống Putin diễn ra cùng thời điểm với cuộc rút lui quy mô lớn của Lực lượng Vũ trang Ukraine, cho thấy lợi thế chiến lược nghiêng về phía Nga. Trong khi đó, The Guardian trích dẫn tuyên bố của Tổng thống Nga rằng, các binh sĩ Ukraine bị bắt sẽ bị coi là những phần tử khủng bố, điều này có thể gây ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán của Kiev.

CNN dẫn lời Tổng Tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov, cho rằng kế hoạch của Ukraine nhằm tận dụng tình hình tại Kursk làm lợi thế đàm phán đã thất bại. Có chung quan điểm, hãng tin ABC News cho rằng, việc Ukraine mất quyền kiểm soát các vị trí chiến lược trong khu vực có thể làm suy giảm đáng kể vị thế của họ trong các cuộc đàm phán chính trị. Trong khi đó, The Times nhấn mạnh, trong bối cảnh chuyến thăm của Tổng thống Putin, đề xuất ngừng bắn tại Ukraine có thể mang một ý nghĩa mới, buộc phương Tây phải cân nhắc các điều kiện do Nga đặt ra.

Tờ Le Figaro của Pháp mô tả tình hình của Lực lượng Vũ trang Ukraine là đáng báo động, lưu ý rằng họ đang chịu tổn thất lớn trong khi quân đội Nga tiếp tục đẩy mạnh chiến dịch một cách có hệ thống. Theo Reuters, đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Putin tới Kursk kể từ khi chiến sự nổ ra, phản ánh tầm quan trọng của giai đoạn hiện tại trong chiến dịch quân sự của Nga. Hãng truyền thông New Delhi Television dẫn báo cáo của Tổng tham mưu trưởng Gerasimov, cho biết nhiều đơn vị Ukraine đã bị bao vây, khiến khả năng phản công của họ bị hạn chế.

Kênh Telegram Rybar nhấn mạnh tính biểu tượng trong việc ông Putin xuất hiện trong quân phục, cho rằng đây là tín hiệu về quyết tâm tiếp tục các chiến dịch quân sự và theo đuổi các mục tiêu của Nga. Một số chuyên gia nhận định rằng, chuyến thăm này có thể là phản ứng trước các đề xuất gần đây của Mỹ và Ukraine về lệnh ngừng bắn tạm thời, khi mà Moscow vẫn chưa sẵn sàng chấp nhận theo các điều kiện của phương Tây.

Tuy nhiên, một điểm ít được nhắc đến là Tổng thống Nga đã chọn xuất hiện trong quân phục tại Kursk—nơi mà Moscow đã được triển khai chế độ chống khủng bố từ tháng 8 năm ngoái sau những diễn biến căng thẳng trong khu vực.

Nếu sự xuất hiện này được xem là một tín hiệu, có thể hiểu rằng chiến dịch chống khủng bố tại Kursk vẫn sẽ tiếp tục cho đến khi tình hình khu vực ổn định hơn. Về lập trường của Nga đối với lệnh ngừng bắn trên các mặt trận khác, chỉ có Tổng thống Vladimir Putin mới có quyết định cuối cùng.

Nga ngăn chặn âm mưu tấn công bằng bom thư của Ukraine

Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) cho biết họ đã ngăn chặn thành công một loạt âm mưu tấn công khủng bố bằng bom thư, được cho là do phía Ukraine thực hiện nhằm vào quân nhân và nhân viên nhà nước Nga.

Trong tuyên bố hôm 13/3, FSB cho biết, trong quá trình kiểm tra bưu phẩm tại một sân bay ở thành phố Chelyabinsk, vùng Ural, họ đã phát hiện năm gói hàng chứa thiết bị nổ tự chế (IED) được ngụy trang dưới dạng bộ quà tặng nước hoa. Theo cơ quan này, những quả bom được thiết kế để phát nổ ngay khi người nhận mở gói hàng.

Một công dân Nga ngoài 20 tuổi, người chịu trách nhiệm gửi các bưu kiện này, đã bị bắt giữ tại thị trấn Pervouralsk, thuộc vùng Yekaterinburg.

Theo FSB, nghi phạm đã bị cơ quan tình báo Ukraine tuyển dụng thông qua một ứng dụng nhắn tin. Đầu tháng này, anh ta được cấp trên hướng dẫn thu thập các bưu kiện chứa thuốc nổ từ kho hàng ở Chelyabinsk và gửi chúng qua Bưu điện Nga đến các mục tiêu tại Moscow, Voronezh, cũng như các vùng Krasnodar và Saratov.

Cơ quan an ninh Nga cho biết, đối tượng được hứa trả 6.000 USD để hoàn thành nhiệm vụ. Tuy nhiên, sau khi các gói hàng được gửi đi, các điệp viên Ukraine đã cắt đứt liên lạc với anh ta.

Trong quá trình kiểm tra một trong những địa điểm cất giấu bom ở Chelyabinsk, lực lượng an ninh đã phát hiện thêm một kho chứa bốn thiết bị nổ tự chế (IED) tương tự. Theo kế hoạch, những quả bom này sẽ được chuyển đến các quân nhân cư trú tại các vùng Tver, Rostov, Nizhny Novgorod và Kaluga.

Ủy ban Điều tra Nga đã khởi tố vụ án hình sự đối với nghi phạm, với cáo buộc thu thập và vận chuyển trái phép thiết bị nổ. Một số quan chức cũng đề xuất truy tố anh ta về tội danh khủng bố, FSB nhấn mạnh.

Hiện tại, các cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra để xác định danh tính những kẻ chịu trách nhiệm chế tạo và vận chuyển số bom này, theo thông báo từ FSB.