Canh gà
Hà Nội ồn ã náo nhiệt suốt từ khi bạn tỉnh giấc buổi sớm tới tận khi bạn thiếp ngủ lúc đêm. Hóa ra cũng có lúc Hà Nội chìm vào tịch mịch, nếu bạn chẳng may nửa đêm tỉnh giấc, nằm nghe tiếng phố. Nằm đếm thời gian trôi qua đêm tịch mịch, người ta nhớ nhiều thứ lắm, nghe thấy nhiều thứ lắm, có khi nghe lơ mơ cả những thứ vọng tiếng từ quá khứ dội về… Khi đó bạn sẽ thấy đêm sao mà tĩnh lặng. Cố nối giấc ngủ mà sao không thành.
Thức với đêm và đo nhịp đi của đêm bằng canh gà, bằng tiếng con thạch sùng chép miệng “tiếc, tiếc”, tiếng giun tiếng dế ào lên từng đợt rồi tắt lịm, tiếng con tắc kè dõng dạc đều đều buông vào không gian mù mờ hai tiếng một “tắc...kè". Người ta bảo tắc kè “tắc” bao nhiêu nhịp là bấy nhiêu tuổi tắc kè. Mà tuổi tắc kè tính theo tháng hay tính theo năm, tôi cũng không biết nữa. Nhớ lần đầu tiên đến Tây Nguyên, đêm đầu không ngủ, tôi đã có một đêm nghe “no” tiếng tắc kè. Nghe từ đầu hôm đến khi ngưng tiếng “tắc” thì đêm tàn. Tiếng tắc kè về cuối chùng xuống, tan vụn vào bóng đêm, thấm vào nỗi buồn của người thức với đêm đầu tiên trên đất lạ.
Có đêm tôi ngủ ở căn phòng trong một buôn của người Ê-đê nhưng kề đường phố. Phòng trong một căn nhà xây chứ không phải trong một mái nhà sàn. Thức giấc giữa đêm, không ngủ lại được nữa, đành nằm chờ trời sáng. Lúc đó tôi chờ tiếng giun tiếng dế, chờ tiếng tắc kè, chờ tiếng gà xáo xác đuổi nhau liền canh, và chờ cả âm thanh lục xục của những con bò dậy sớm cà sừng vào thành chuồng để đoán biết bước đi của đêm đang đến với ngày... Nhưng, tịnh không! Không, cho đến khi trời sáng bạch. Những âm thanh mà tôi chờ đợi vẫn ở đâu đó xa lắc xa lơ, vẫn như là không hề có ở cái buôn cao nguyên hơn một nửa người dân sống bằng nghề nương rẫy trồng trọt này.
Tôi đã có một đêm giữa buôn không cả tiếng gà. Tôi nhớ câu ca dao thành máu thịt của người xưa: “Gió đưa cành trúc la đà / Tiếng chuông Trấn Vũ canh gà Thọ Xương”. Cả ngàn năm người dân nước Việt lắng nghe tiếng gà trong đêm để biết nhịp thời gian, chia tiếng gà trong đêm thành những canh gà, để rồi dựa vào đó giữ thói quen thức sớm dậy khuya, bán buôn, đồng áng... Thời chiến tranh, cha ông cũng đã lấy tiếng gà trong đêm làm tín hiệu tấn công kẻ thù. Và ngay cả những mối tình thấm đẫm nước mắt, đẫm màu lãng mạn, cũng lấy canh gà làm thời khắc hò hẹn cùng nhau./.
Thỉnh thoảng lúc rảnh rỗi, có người thường xem lại quyển sổ chép thơ mà cô đã viết tay một thời, hoặc mở máy laptop, mở điện thoại, nghe lại những bài nhạc yêu thích. Cô thích nhất là lắng nghe âm thanh quen thuộc từ những tình khúc bất hủ của Trịnh Công Sơn. Những lúc như vậy, cô lại tự hỏi mình: Ta là ai trong cuộc đời này?
Mỗi khi đến tiết Thanh minh, trong tâm thức của nhiều người lại nhớ về những ngày thơ bé hạnh phúc, được cùng ba mẹ làm món bánh trôi để đón Tết Hàn thực. Dẫu chỉ là món bánh đơn thuần nhưng đó lại là hương vị của đoàn viên.
"Thanh minh trong tiết tháng Ba/Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh" - tiết Thanh minh nhắc nhở người Việt Nam ta hướng về cội nguồn tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
Vào những ngày giữa tháng Ba, mùa xuân ấm áp khẽ khàng làm sáng bừng sắc đỏ rực rỡ của hoa gạo ở ven sông. Ở một nơi xa, có một người con lại thao thức nhớ sắc hoa gạo quê nhà.
Tháng Ba về, khi thời tiết ở Hà Nội dần trở nên ấm áp hơn, có người thường ra phố, tìm mua ít quả nhót từ gánh hàng của các chị bán rong trên phố. Dẫu không thích ăn chua nhưng chỉ cần nhìn thấy mấy quả nhót chín ứng đỏ như đôi má trẻ thơ khi gió xuân tràn về, lòng cô không khỏi nôn nao nỗi nhớ quê hương.
Trong những giận dỗi ngơ ngẩn của trẻ con, những suy bì hiếu thắng ngây ngô của tuổi trẻ, những giọt nước mắt tủi hờn uất ức của tuổi trưởng thành, cô ấy luôn có cha bên cạnh. Người như ngọn hải đăng soi đường chỉ lối cho cô giữa đêm tối mịt mùng.
0