ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Cuộc bầu cử Thượng viên năm nay diễn ra trong bối cảnh tình hình còn không thuận lợi hơn đối với Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba và Chính phủ Liên hiệp giữa đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) của ông Ishiba và đảng Komeito so với thời cuộc bầu cử hạ viện hồi tháng 10 năm ngoái.

Phe cánh của ông Ishida bị mất đa số trong hạ viện nên Chính phủ Liên hiệp hiện tại của ông giờ chỉ là Chính phủ thiểu số. Trong thượng viện với 248 ghế dân biểu, liên minh của ông Ishida có được 141 ghế. Ở lần bầu cử Thượng viện này, cử tri Nhật Bản sẽ bầu lại một nửa số dân biểu trên. 75 trong số 141 dân biểu thượng viện thuộc phe Chính phủ của ông Ishiba không bị hề hấn; do đó, nếu muốn bảo vệ được đa số trong thượng viện, phe của ông Ishiba phải giành về được ít nhất 50 trong tổng số 124 ghế dân biểu Thượng viện được bầu lại. Kết quả các cuộc thăm dò dư luận trước ngày bầu cử đều báo hiệu phe cánh của ông Ishiba sẽ bị mất đa số trong thượng viện, thậm chí còn có thể thua to và thất cử lớn.

Kết quả bầu cử dẫu như thế nào cũng không làm cho ông Ishida bị mất ghế thủ tướng ngay lập tức bởi hạ viện chứ không phải thượng viện quyết định ai làm thủ tướng. Tuy nhiên, không bảo vệ được đa số trong thượng viện và chỉ giành về được đa số quá mong manh cũng đủ làm ông Ishiba bị thất thế nghiêm trọng. Phe cầm quyền suy yếu trong lá phiếu bầu của cử tri đồng nghĩa với việc phe đối lập tiếp tục lớn mạnh thêm lên. Kết quả bầu cử không được như mong đợi và kỳ vọng, nội bộ giữa hai đảng trong Chính phủ Liên hiệp và đặc biệt là nội bộ đảng LDP của ông Ishiba sẽ trở nên rạn nứt và phân rẽ. Áp lực trong đảng LDP đòi ông Ishiba từ chức sẽ gia tăng.

Kết quả cuộc bầu cử thượng viện năm nay ở Nhật Bản, bất kể là phe liên minh của ông Ishiba bị mất đa số hay chỉ có được đa số mong manh đều làm cho tình hình chính trị ở Nhật Bản thêm mất ổn định và phức tạp. Ông Ishiba tiếp tục cầm quyền nhưng với khó khăn gia tăng và nguy cơ bị đảng LDP phế truất luôn lơ lửng trên đầu như Thanh gươm Damokles.

Cử tri Nhật Bản không hài lòng với ông Ishiba và Chính phủ Liên hiệp về việc không kiềm chế được sự gia tăng của lạm phát và giá cả sinh hoạt, về chính sách của chính phủ đối với người nước ngoài và người nhập cư. Ông Ishiba và Chính phủ Liên hiệp không xua tan được lo ngại của người dân về nguy cơ an ninh từ Triều Tiên, Trung Quốc và Nga. Cử tri Nhật Bản thất vọng khi ông Ishiba không nhanh chóng xử lý được ổn thoả và có lợi cho Nhật Bản trong cuộc thương chiến thuế quan bảo hộ thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Họ để cho phe của ông Ishiba vẫn là phe lớn nhất trong thượng viện nhưng từ nay phải luỵ phe đối lập. Phe này không mất quyền nhưng thất thế mà trong sự thất thế này bắt đầu tiềm ẩn khả năng mất quyền.